Printen

En nu? Zo verder!

 

Redactie een in waarheid

18-11-17

 

We ontvingen van de predikanten ds. H.W. van Egmond en ds. H.G. Gunnink informatie over de voorlichtingsavond die in het zalencentrum Balk te Zuidhorn werd gehouden. De avond was bedoeld voor verontrusten in de vrijgemaakt-gereformeerde kerken en is een vervolg op een eerdere avond te Bedum.

 

Het thema van de bijeenkomst was En nu? Ds. Gunnink (ds. Egmond was verhinderd) hield een referaat waarin hij deze vraag concreet beantwoordde. De ruim 300 aanwezigen konden na de pauze vragen stellen.

 


 

Voorlichtingsbijeenkomst

Zuidhorn, 15-11-17

De bijeenkomst is een vervolg op die te Bedum dd. 12-07-17.

 

Opening

 

Lezen: Efeziërs 5:21-33 (HSV)

 

Broeders en zusters, leden van de GKv,

 

Wij hebben, na Bedum 12 juni 2017, ook deze tweede avond georganiseerd, omdat wij voor ogen willen houden dat de Heere Christus, de Redder, ook het Hoofd is van Zijn gemeente. Zijn gemeente kan alleen maar bestaan in onderdanigheid aan Hem. Door luisterend gehoorzaam te zijn aan Hem. Met aan Hem zich te hechten en Hem lief te hebben, op het allernauwste aan Hem verbonden te zijn. En zó te leven als leden van Zijn lichaam tot eer van God. Hij doet er alles aan om die gemeente Zijn geliefde bruid te laten zijn – zelfs heilig en smetteloos. Met het oog daarop spreekt Hij Zijn Woord.

Vanavond willen wij op de basis van Zijn Woorden doordenken over welke gevolgen dat moet hebben in de huidige situatie van de GKv.

 

Gebed

Zingen: Psalm 63:1,2

 

Welkom

 

Allereerst:

Ds. Van Egmond kan hier vanavond niet zijn, vanwege de gevolgen van zijn ziek-zijn. Hij hecht er aan, dat u weet, dat wat hier voor de pauze gezegd gaat worden, zijn volledige instemming heeft.

Wij wensen hem en zijn vrouw alle goeds.

 

Vervolgens:

Deze avond is een besloten vergadering. De pers is hier niet welkom. Mocht er iemand van de pers zijn, dan deel ik u nu mee, dat ik geen toestemming geef voor een verslag in welke vorm en in/op welk medium dan ook. Tenzij door mij en ds. Van Egmond goedgekeurd.

 

Dan:

De avond is bedoeld voor leden van de GKv. Mochten er mensen aanwezig zijn, van wie dat niet geldt, dan verzoek ik hen vanavond het woord niet te vragen of te nemen.

 

Tenslotte:

De opzet van de avond is dezelfde als die in Bedum. Eerst kort iets over uitgangspunt, doel en opzet van deze avond. Dan een presentatie. Daarna een korte pauze waarin u koffie of thee kunt drinken. Na de pauze is er gelegenheid voor het stellen van vragen. Rond 10.00 uur wil ik afsluiten.

 

De kosten van koffie/thee zijn 2 euro per kop. We vragen u die 2 euro zelf te betalen. En wel na de vergadering bij het vertrek. Er staan bussen, waarin u uw geld kunt doen. Wij zullen dan met de mensen van het zalencentrum afrekenen.

De zaalhuur kan worden betaald vanuit de collecte-opbrengst in Bedum. Daar hoeft u niet voor te geven.

 

Uitgangspunt, doel en opzet

 

Op 12 juli hebben we de toen in Bedum aanwezige GKv-ers de volgende richting gewezen: ‘ga naar uw kerkenraad, met het verzoek om te komen tot een voor de HEERE verantwoorde uitspraak’. Dat is: het niet aanvaarden van de besluiten van de synode ter zake van vrouwen in de ambten, en ter zake van het samengaan met de NGK omdat dan de gemeenten te weinig beschermd zijn tegen verkeerde leer.

We hebben toen ook gezegd: er is nog veel meer. Denk aan het Appel dat op de synode van 2014 gedaan is door ongeveer 1500 leden van de GKv. Dat Appel heeft geen positieve gevolgen gehad.

We wijzen op de andere manier van omgaan met de Heilige Schrift in de GKv – die is niet langer norm, maar bron, heel kort gezegd. Ook de lezer/hoorder mag z’n inbreng hebben bij de uitleg. Zo ook ten aanzien van het besluit om vrouwen te laten dienen in alle ambten: het is de cultuur die hierin bepalend is. Nieuwe argumenten vóór vanuit de Schrift waren en zijn er niet. Integendeel:

  1. Het beroep van de synode op vrouwen als Mirjam en Debora deugt niet
  1. De GS heeft de zgn. zwijgteksten geproblematiseerd

    Grond 5 onder besluit 3:
    “Verder is de synode tot de conclusie gekomen dat die plaatsen in de Schrift, waar sprake is van een apostolisch voorschrift inzake zwijgen, resp. niet leren of gezag uitoefenen door vrouwen, in zichzelf geen onbetwistbare grond kunnen zijn om in onze tijd en omstandigheden vrouwen categorisch uit te sluiten van het leer- en regeerambt, omdat de exegese van deze teksten daarvoor te omstreden is.”

    Maar elk onderdeel van de leer zou op deze manier aan de kant gezet kunnen worden, vgl. de doop van kinderen.
     
  2. Toelaten van vrouwen tot de ambten is onschriftuurlijk

    Het niet toelaten van vrouwen tot de ambten is niet alléén geboden vanwege de zwijgteksten met daarin het aanhalen van de schepping van Adam en Eva in 1 Timotheüs 2, maar is gebaseerd op het geheel van de Schrift. Ik noem:

Die vergadering in Bedum en de verslaggeving ervan heeft nogal wat commotie opgeroepen – voor velen werden wij scheurmakers en aanstichters tot kerkverlating.

Daarna brak de vakantieperiode aan en lag alles stil. Wij willen nu onze toezegging van een vervolgvergadering nakomen en daarom zijn wij hier.

 

Presentatie

 

In augustus/september zijn de kerkenraden weer met hun werk begonnen. Daarbij kunnen zich een aantal situaties voordoen. We noemen de volgende.

 

1 – Handelen kerkenraad

 

1.1. De kerkenraad studeert nog

 

Wanneer uw kerkenraad nog aan het studeren is – prachtig! Enig geduld is een schone zaak. En biddend daarin de raad ondersteunen is de plicht van elk gemeentelid. Maar het bekend maken van zijn besluit aan de gemeente: ‘wij wijzen af en wij trekken daaruit consequenties’, kan niet lange tijd worden uitgesteld. De punten in geding zijn duidelijk. En de gemeenteleden, van oud tot jong, moeten weten waar ze aan toe zijn.

 

1.2. De kerkenraad heeft onoverkomelijke bezwaren

 

De kerkenraad heeft op grond van Schrift en belijdenis onoverkomelijke bezwaren tegen de genoemde synodebesluiten en ziet ook verder binnen het verband van de GKv steeds meer verval. Dat inzicht is iets om diep dankbaar voor te zijn. Zo’n kerkenraad zal geargumenteerd aan de gemeente, aan z’n zorgen toevertrouwd, duidelijk maken waarom de kerkenraad tot de uitspraak van onoverkomelijk bezwaar is gekomen. Vervolgens komt dan aan de orde: welke consequenties heeft dat kerkenraadsbesluit?

Die kerkenraad zal zich dan moeten richten tot de zusterkerken met de oproep: ‘doe als wij’. Bij instemming kunnen de raden dan samen blijven optrekken. Bij weigering zal de kerkenraad de andere kerken die de dwaling accepteren niet langer kunnen erkennen als kerken waarmee in één verband kan worden samengewerkt.

 

1.3. De kerkenraad heeft geen principiële bezwaren

 

De kerkenraad spreekt uit geen principiële, maar wel praktische bezwaren te hebben tegen de besluiten en gaat voorlopig nog niet over tot uitvoering ervan. Dat heeft alleen te maken met het besluit van de vrouwen in de ambten, want het besluit t.a.v. de NGK is op synodaal niveau afgelopen zaterdag al verder gegaan.

Anders gezegd, spreekt je kerkenraad geen heldere taal, of gaat ze niet de lijn van de volledige afhankelijkheid van de Schrift, dan zullen gemeenteleden de kerkenraad mogen oproepen tot herziening van het besluit. Doet de raad dat, dan volgt de lijn zoals die hiervoor geschetst is. Geeft de raad geen gehoor aan de oproep van de gemeenteleden, dan mag het tenslotte komen tot het niet langer kunnen aanvaarden van die raad als de wettige kerkenraad. Met als argument: u leidt de gemeente niet aan de hand van het Woord van God.

 

1.4. De kerkenraad aanvaardt de synodebesluiten

 

Er zijn metterdaad kerkenraden die meteen na de synodebesluiten of vrij snel na de vakantie zijn overgegaan tot die aanvaarding. Ik noem Groningen-Oost:

 

“De KR heeft besloten in lijn met de tekst én de strekking van de besluiten van de GS vanaf nu in Groningen Oost de ambten open te stellen voor zowel vrouwen als mannen.”

 

Dan zullen gemeenteleden mogen oproepen tot bekering en verder gaan, zoals hiervoor gezegd.

 

2 - Revisie synodebesluiten

 

Tot op dit moment hebt u ons niet horen spreken over revisie van synodebesluiten. Al op 12 juli hebben we gezegd dat o.i. het aanvragen van revisie, ook wel genoemd ‘de koninklijke weg’, geen zin heeft. Dat willen we nu herhalen. En daarvoor willen we onze argumenten geven.

 

2.1. Eerdere bezwaren

 

In juni 2017 vielen o.i. de druppels die de emmer deden overlopen. De emmer was al vol met allerlei zaken uit vroeger jaren waartegen gedurende een lange reeks van jaren bezwaren zijn ingediend én steeds afgewezen. We denken o.m. aan de verschillende meningen die zijn toegestaan over Genesis 1-11. Ook aan wat al een aantal jaren eerder is toegestaan: de verruiming van de toegang tot het avondmaal. Het niet bedienen van tucht. Maar vooral de ruimere opvattingen over het gezag en de uitleg van de Schrift.

 

2.2. Synodebesluiten geëffectueerd

 

De door ons genoemde synodebesluiten worden op meerdere plaatsen al geëffectueerd, en zullen niet worden teruggedraaid: we gaan immers samen met de NGK die al langere tijd de vrouwen in de ambten kennen, en we hebben te maken met GKv-kerken, die al vóór de synodebesluiten vrouwen in de ambten toelieten.

Verder is er wat betreft het samengaan met de NGK, geen weg meer terug, gehoord de vergadering van afgelopen zaterdag. Er werd met geen enkel woord ingegaan op de bezwaren die br. Van der Tol naar voren bracht.

 

2.3. Optrekken in één kerkverband

 

Het samen optrekken in één kerkverband wordt een steeds moeilijker verhaal. Als elke kerkenraad z’n eigen lijn mag trekken, wat houdt dan het kerkverbond dan nog in?

De kerkenraad die van oordeel is, dat het vrouwenbesluit onSchriftuurlijk is, komt te staan tegenover kerkenraden die ambtsdragers aanvaarden die niet door God Zelf zijn geroepen, en die dus niet in Christus’ naam Zijn Woord bedienen, niet in Christus’ naam bezig zijn met dienen, met leiden en regeren, op vergaderingen en in huisbezoeken. Het één kán o.i. niet samen opgaan met het ander.

Hoe moet je handelen met het aanvragen naar en het ontvangen van attestaties van kerken die vrouwen in de ambten hebben?[1] Mag je verder leven binnen classicaal verband met een gemeente die opzettelijk en bewust dwaalt? Wat doe je, wanneer je op de classis te maken krijgt met kerken die vrouwen in de ambten aanvaarden? Wat doe je, wanneer er een vrouw op de classis als afgevaardigde komt? Hoe ga je om met predikanten die geen Schriftuurlijk bezwaar hebben tegen de vrouwen in de ambten? Kun je als kerk die Schriftuurlijke bezwaren hebt, nog in hartelijk vertrouwen samen optrekken met zusterkerken die geen bezwaren hebben?[2] Zie J. van Bruggen in ‘Het Amen der kerk’, 8ste druk, 1984, blz. 146 n.a.v. artikel 29 met de werkpunten van de wettige kerk:

 

“Deze drie kenmerken vormen een geheel en hangen onderling samen. Bederf in het ene veroorzaakt zeker ook bederf in het andere. En zij kunnen alle herleid worden tot de eis, waarin de confessie ze kort samenvat: dat men zich aanstelt naar het zuivere Woord Gods, verwerpende (dus niet ‘tolererende’ met bezwaardheid!) alle dingen, die daartegen zijn, houdende (erkennende en aanvaardende) Jezus Christus als het enige Hoofd.

 

2.4. Bewust beleid

 

De synode van 2017 heeft heel goed geweten, o.m. vanuit de consultatie van de buitenlandse kerken, welke Schriftuurlijke bezwaren er zijn tegen het toelaten van de vrouwen in de ambten. En vanuit het minderheidsrapport van deputaten kerkelijke eenheid, welke bezwaren er zijn tegen een nauwer samengaan met de NGK. Al die kennis heeft op geen enkele manier geleid tot wijziging van de nu genomen besluiten.

En van nieuwe Schriftuurlijke gezichtspunten is al helemaal geen sprake geweest.

 

2.5. Vertrouwen in de synode

 

Wie revisie vraagt - en dat kan alleen een kerkenraad doen, voor gemeenteleden is dat niet mogelijk - zal de synode die zich over de revisie buigt, moeten erkennen en vertrouwen, ook als die synode misschien vrouwelijke afgevaardigden telt. Maar ook als die er niet zijn, zal je de besluiten ten volle serieus moeten nemen.

 

2.6. Geen revisie vragen

 

Geen revisie meer vragen dus, want wij willen, kunnen en mogen niet blijven meewerken met kerken die het Woord van de Heere God  tegenspreken. En nog een keer: we denken dan niet alleen aan het besluit van de vrouwen in alle ambten. Maar we denken aan veel meer, zie hiervoor.

 

O.i. betekent revisie vragen in de huidige situatie het gedurende bepaalde tijd accepteren van dwaling. Oudere gemeenteleden zullen daar nog wel tegen kunnen, misschien. Maar de jongeren wil je zoiets niet aandoen omdat wegglijden makkelijker is dan staan blijven. Dus: op geen enkele manier meewerken met deze dwaling, plaatselijk, classicaal en landelijk.

 

Want het zal u duidelijk moeten zijn, dat de consequentie van de synodebesluiten groot is. De toekomst ziet er, na eind juni en, meer nog, na 11 november, zo uit: GKv en NGK gaan samen; vrouwen mogen in alle ambten dienen; samenleven, hetero en homo, wordt geaccepteerd.

De Bijbel kan immers op een andere manier gelezen worden? Niet meer: er is geschied, er staat geschreven. Maar in het laatste 'bedrijf' improviseren wij zelf maar aan de hand van het script dat geschreven is[3]. En wij zoeken ónze antwoorden op de vraag wat passend is in 2017 en volgende jaren.

 

3 - En nu?

 

'Wanneer de eigen kerkenraad ook de weg gaat van vrouwen in de ambten, is het duidelijk dat je daar in de problemen komt. Kan ik daar nog wel blijven?' Dat is de vraag.

Broeders en zusters, dan is daar de Schrift, en dan zijn er de belijdenisgeschriften met o.m. de artikelen 27-29, met in artikel 29 NGB de drie werkpunten voor de trouwe, Schriftgetrouwe kerk, de bruid van Christus. De zuivere verkondiging van het rijke Evangelie, de zuivere bediening van de sacramenten en de zuivere bediening van de tucht.

 

In die artikelen zal je je dan moeten verdiepen, zie J. van Bruggen in ‘Het Amen der kerk’, blz. 149. Over de roeping der gelovigen schrijft hij:

 

“Deze is, naar de verschillende omstandigheden, waarin een gelovige zich bevinden kan, volgens onze belijdenis nu als volgt te omschrijven:

1. …

2. indien hij ontdekt, dat de kerk, waartoe hij behoort, de merktekenen der valse kerk vertoont of begint te vertonen, dient hij die kerk tot bekering te roepen, Hos. 2:1.
(zo gaven we in Bedum aan).

Weigert zij gehoor te geven, dan behoort hij zich af te scheiden en zich bij de ware kerk van zijn plaats te voegen, of zo deze daar niet is haar met andere medegelovigen te institueren. Hij scheidt zich dan niet van de kerk af, maar van hen, die buiten de kerk zijn;
(dat is de uiterste consequentie waarop hier in Zuidhorn ('Bedum 2') gewezen kan worden).

3. …”

 

Maar waar is dan die gemeente te vinden die trouwe verkondiging heeft met de gevolgen daarvan ter zake van de sacramenten en de tucht? Wij gaan geen keuzes maken voor anderen. En voordat we verder gaan over dit punt, eerst nog het volgende.

Hoe zien wij de gemeente van Jezus Christus? Als een kerk die alléén plaatselijk te kennen is? Of als een plaatselijke gemeente die én plaatselijk is én die deel uitmaakt van een verbond van soortgelijke plaatselijke kerken, die elkaar willen steunen in het trouw zijn aan het Woord van de HEERE?

 

Wie, hoezeer gevoelsmatig te begrijpen ook, ten onrechte alléén plaatselijk kijkt, kan in eigen dorp, stad of omgeving een gemeente zoeken en vinden waar het Woord van de HEERE in alles centraal gesteld wordt, maar zo niet voldoen aan de opdracht om los te komen van ontrouwe kerken en om verbonden te worden met andere trouwe kerken.
Wie het voegen bij de plaatselijk kerk én bij een verbond van kerken als dubbele opdracht ziet, zal vaak tot een andere beslissing komen.

 

4 - Kiezen

 

Nog een keer, wij maken geen keuzes voor andere mensen. Maar we willen wel kort ingaan op wat er op 12 juli langs gekomen is.

 

Doleren?

 

Doleren en dus binnen het kerkverband blijven, maar apart vergaderen van de anderen? Dat zou o.i. alleen aan de orde kunnen zijn, wanneer het enige punt in geding de zaak van vrouwen in de ambten was. Maar nu de hele Schriftvisie in geding is, en allerlei andere zaken, is het dan niet tot je eigen en andermans (denk aan kinderen en kleinkinderen) schade, als je nog langer blijft?

 

Dat niet meer functionerende ‘verband’ zit ons dwars. Bouwman, Kerkrecht II, 32 schrijft:

 

‘Wanneer kerkelijke vergaderingen tegen het Woord handelen, onttrekken zij zich aan de gehoorzaamheid van Christus en verbeuren zij het recht dat de leden der kerk hen hebben te volgen. Elke kerkenraad die niet met woorden én met daden afstand neemt van die kerkelijke vergaderingen, maakt zich mee verantwoordelijk en dus mee schuldig’

 

Bouwman zegt hier dat elke kerkelijke vergadering, namelijk kerkenraad, classis en synode, voor de keus staat: volgen we in onze bespreking en in de besluiten die we nemen voor de volle 100% de Schrift? Zo ja, dan bouwen we mee aan dat vergaderwerk van Jezus Christus. Zo nee, dan staan we dat werk in de weg. In de geciteerde woorden heeft Bouwman ook ons vandaag nog iets te zeggen.

 

Naar de HHK?

 

Hoeveel waardering wij ook hebben voor veel wat er in de HHK gezegd en geschreven en gedaan wordt, het lijkt ons niet juist om ‘hervormd’ te worden. Ook de grote onderlinge verschillen in de HHK maken het ons niet mogelijk dat te doen. Wij zien niet dat je 'kerk voor heel het volk' kunt zijn. Wij zien ook kerkrechtelijk bezwaren, want het gereformeerde kerkrecht is toch iets anders dan het hervormde, dat hiërarchisch van aard is.

 

Naar de CGK?

 

Een zelfde waardering en misschien nog wel meer, hebben wij voor veel wat er in de CGK gebeurd en voor veel mensen in de CGK die duidelijke Schriftuurlijke taal spreken. In het bijzonder willen we noemen de synode-uitspraken over de dienst van de vrouw in de kerk en het rapport over homoseksualiteit. Wanneer het er alleen maar om gaat de kerk te beoordelen op de kerkelijke uitspraken, zouden we gauw klaar zijn.

Maar is het helaas ook niet typisch CGK om naast elkaar te mogen leven? Niet elke voorganger is welkom in elke gemeente. En we denken aan de ook binnen de CGK aanwezige problematiek: ‘de synode kan wel gezegd hebben, dat …, maar wij denken en doen toch anders’, en blijkbaar kan dat tot op de dag van vandaag binnen dat ene verband.
Verder zien we het samengaan op heel wat plaatsen met de NGK als een groot probleem. Je kunt in plaats A lid worden van een betrouwbare CGK-kerk, maar wie geeft de garantie dat je bij verhuizing CGK wilt/kunt blijven?

 

DGK/GKN

 

Blijven over, wat ons betreft de DGK en de GKN. Ds. Van Egmond en ik hebben zowel met afgevaardigden van de DGK als van de GKN een gesprek gevoerd om op deze vergadering vanuit de feiten te kunnen spreken. Wij doen vanavond geen uitspraak die neigt naar: je moet die ene van deze twee hebben. Want beide kerkverbanden zijn met elkaar in gesprek om nader tot elkaar te komen en zo mogelijk elkaar te erkennen als trouwe kerken. Wij hopen en bidden, dat dat op de basis van Schrift, belijdenis en kerkorde spoedig werkelijkheid zal mogen worden.

 

Wel dit.

Ieder van u zal voor zichzelf tot een beoordeling moeten komen. Daarbij is het van groot belang je niet te gronden op ‘wat men zegt’. Maar te kijken en te horen naar wat de Schrift zegt en wat de fundering van de gemeente/gemeenten is. Wij zijn niet op zoek naar de volmaakte kerk en het volmaakte kerkverband, maar wij willen wel hartelijk meewerken om de kerk nog meer in de lijn van de drie genoemde werkpunten te krijgen en te houden. Altijd weer is de (soms moeilijk te beantwoorden) vraag: waar wil de Heere Christus, Die Zijn gemeente vergadert, ons hebben? Hoe en waar kunnen wij van harte als de bruid van Christus aan Hem, de Bruidegom, zijn toegewijd?

We hebben ons daar te voegen, waar geleefd wordt, ook in een kerkverband, met een hartelijke binding aan de Schrift en de belijdenis, en een goede uitwerking daarvan in de kerkorde.

 

Tenslotte willen wij ook wijzen op de mogelijkheid om eerst plaatselijk of classicaal mensen op te roepen om bij elkaar te komen en te kijken of het per plaats of huidige classis mogelijk is om een gemeente te vormen. Met 80 à 100 mensen is dat al te realiseren. In de overgangssituatie die dat tot gevolg heeft: bij aanwezigheid van ambtsdragers kun je meteen ambtelijk bezig gaan. Bij nog geen ambten, nog geen sacramentsbediening, is te handelen door simpelweg bij elkaar te komen en verder te spreken over wat de HEERE vraagt hoe wij zullen handelen.

 

5 - Kortom

 

Werk eraan om samen met de kerkenraad ter plaatse de goede koers te volgen. Dat is vanuit ons lid-zijn van de GKv een eerste roeping.

Gedraagt de raad zich echter niet als het college dat de bruid van Christus moet leiden naar volledige toewijding aan de Bruidegom, dan is het volgen van Christus en Zijn Woord belangrijker.

Waar de raad (samen met de gemeente) zich los maakt van het volgen van Christus op al de genoemde punten, buigt ze van de rechte weg af.

Ben je niet veilig onder de ambtsdienst van een kerkenraad, weet je dan geroepen de keus voor Christus en voor het volgen van de stem van de goede Herder, door te trekken. Dat is: je losmaken van dat kerkverband dat ook tegen de Schriften in, leert en tolereert, en je aansluiten bij een kerkverband waar de ambtsdragers de volle genade van de rijke Christus verkondigen. En ons door goede tucht daar ook bij willen bewaren.

 

Pauze

 

Zingen: Psalm 63:3,4

 

Vragen en antwoorden

 

Sluiting

Zingen Psalm 70:1,2

Gebed

 

NOTEN

[1] Het is o.i. niet verantwoord een attestatie af te geven, bestemd voor een kerkenraad die aanwijsbaar niet gehoorzaam is in het volgen van de Koning van de kerk. Met zo’n weigering maak je ook duidelijk dat de zusterkerk metterdaad de kerkelijke verbondenheid verbroken heeft.

[2] Het antwoord op deze vraag is o.i. ‘nee’.

[3] Een denkwijze van de Anglicaanse priester N.T. (Tom) Wright die veel aanhangers in de GKv kent.