Evolutie en Schepping

N. van Dijk

21-04-12

In een eerder artikel lazen we over de poging bijbelgetrouwheid te combineren met neodarwinisme. We konden lezen dat volgens prof. dr. B. Zuiddam het omarmen van de evolutietheorie een breken betekent met het historische christendom.

In een later artikel deed het Reformatorisch Dagblad verslag van een congres 'Exploring the World' in Almere (RD 3maart).

Eén van de sprekers op dit congres was prof. dr. Marc de Vries, hoogleraar christelijke filosofie aan de TU te Delft. Hij benadrukt dat er veel te zeggen is voor een scheppingsmodel. Evolutiebiologen suggereren volgens De Vries geen vooronderstellingen te hebben, maar dat is onzin. Een creationist gaat uit van de Bijbel, een evolutionist gaat er vanuit dat er niets anders is dan het materiële, het tastbare. Men doet conclusies over miljoenen jaren, maar de metingen bestrijken maar honderden jaren. Het scheppingsmodel krijgt in de wetenschappelijke wereld weinig voet aan de grond, dit heeft volgens De Vries te maken met macht en invloed. 

De grootste zorg van De Vries betreft de houding van theologen ten aanzien van de natuurwetenschap:

"Ik heb mijn zorg over theologen die zonder een gedegen theologische onderbouwing alternatieve leerstellingen suggereren om de kerkleer in overeenstemming te brengen met de evolutietheorie. Ik zie gereformeerde theologen dogma's schrappen om de kerkleer in overeenstemming te brengen met de evolutietheorie. Dat begint met het oprekken van de zes scheppingsdagen tot perioden. Maar God eist de naleving van het sabbatsgebod, met de scheppingsweek als belangrijkste argument".

Over de theorie dat Adam niet de eerste mens was en dat de dood er al was voor de zondeval merkt hij op:

"Theologen wringen zich vervolgens in allerlei bochten om aannemelijk te maken dat de dood 'zeer goed' was in Gods ogen. Zolang ze niet met betere verhalen komen, is de evoluthietheorie voor mij niet verenigbaar met de Bijbel."

Bij het lezen van de overtuigingen van deze hoogleraren moesten we weer denken aan het boek 'God óf Darwin', bijzonder helder geschreven door Zeger Wijnands. Overzichtelijk en in duidelijke taal behandelt hij vragen als: Is de Bijbel een oud-Oosters boek? Heeft de Bijbel een achterhaald wereldbeeld? Moeten we Genesis 1 lezen als beeldspraak? Hoe verstaan wij Bijbel en schepping? Heeft de Bijbel gezag over de wetenschap? 

Wijnands behandelt de visie van mensen als prof. A.L.Th. de Bruijne, prof. G.C. den Hertog, prof. G. van den Brink. De uitgangspunten van de verschillende theologen worden vergeleken met die van Calvijn.

Zijn boek is geschreven uit bezorgdheid over de crisis in de kerk en in de theologie. Deze crisis blijkt niet los te staan van de opmars van het Darwinisme. In het voorwoord schrijft hij:

"Met het Darwinisme blijkt er een wind van leer te waaien door de kerken, die tal van dwalingen met zich meevoert. Ook nu zijn we geroepen om dwalingen die de kerk telkens belagen, door de Bijbel, het zwaard van de Heilige Geest, te bestrijden (Ef. 6: 17)". 

In zijn eerst hoofdstuk 'De verborgen agenda van dominees en professoren' merkt Wijnands op:

"Het kan bijna niemand ontgaan dat er binnen de Gereformeerde Gezindte sprake is van een snelle toename van het geloof in de evolutietheorie. Nog niet zo lang geleden waren de meeste orthodoxe christenen het nog wel met elkaar eens dat deze theorie onverenigbaar is met de Bijbel. Maar afgelopen jaren is dit veranderd. Steeds meer theologen die als orthodox te boek staan, zeggen nu dat er geen conflict is tussen de Bijbel en de evolutietheorie van Darwin. En terwijl ze dit zeggen, zwijgen hun collega's. Wie zwijgt, stemt toe? Eigenlijk is er niets nieuws onder de zon, want vanaf het begin waren het vooral dominees, die overtuigde discipelen waren van Darwin. Vreemd is dat wel, want wat weet een gemiddelde dominee nu van natuurwetenschappen? In ieder geval niet veel meer dan de gemiddelde kerkganger. Waarom zijn nu juist dominees zo ontvankelijk voor het Darwinisme? Wat is er toch aan de hand?"

Het is jammer dat het zo stil is gebleven rondom de publicatie van Wijnands. Zijn boek zou  een goede aanleiding geweest kunnen zijn voor een eerlijk gesprek in de kerken. Wijnands heeft zich grondig verdiept in de opvattingen van Calvijn en toont een grote kennis over het onderwerp evolutie en hoe de verschillende kerken en theologen hiermee omgaan.

Zijn grote wens was dat verschillende theologen zouden reageren op zijn publicatie, om zo een eerlijk gesprek te voeren. Als zijn ongerustheid onterecht was, zou dit naar voren kunnen worden gebracht. Helaas is hiervan weinig gebruik gemaakt. Wel waren er wat reacties, die stelden dat zijn publicatie zou getuigen van 'een versimpelde voorstelling'. 

Zou het uitblijven van een gesprek te maken hebben met de ernstige verdeeldheid in de kerken, komt het misschien doordat de schrijver begrijpelijk schrijft en dus toegankelijk is voor de 'gewone' lezer? Mij lijkt dat alleen maar een voordeel.

Misschien is het nog niet te laat. Het boek is nog steeds te bestellen: God óf Darwin, kan wetenschap om de Bijbel heen?, uitgeverij Ipenburg, tel: 0525 68 54 87 rien@ipenburg.net.

Zou het dan niet goed zijn om een dag te organiseren waarop de heren Wijnands, De Vries, Zuiddam, De Bruijne, Den Hertog en Van den Brink eens met elkaar in discussie gaan?