GS Ede Verslag 09-420/Samenwonen
D.J. Bolt
31-05-14
Op vrijdag 16/05/14 stond opnieuw Huwelijk en samenlevingsvormen op de agenda. Eerder, 14/03/14, kon dit onderwerp nog niet worden afgerond, zie verslag GS Ede Verslag 03-411/RKO RvA PB.
Huwelijk en samenlevingsvormen
Deputaten/adviseurs H&E en RKO: Prof. dr. A.L.Th. de Bruijne, br. G.J. van Middelkoop, ds. J.B. de Rijke
Synodecommissie: ds. S.W. de Boer, br. Halma
Besluiten
Besluiten:
Gronden:
BESPREKING RONDE 1
Commissie – Ds. S.W. de Boer
Er zijn nu nieuwe voorstellen. Daarin wordt aangegeven een en ander samen te willen doen met andere kerken zonder dat op voorhand te specificeren.
V.w.b. vragen van PS Friesland stellen we voor uit te spreken dat het burgerlijk huwelijk de meest passende vorm is.
Er is gekeken of er wat meer onderdelen uit het rapport zijn te halen. Maar er waren bezwaren tegen aanvullende eisen.
De Raad van Advies heeft wat moeite met de nieuwe voorstellen, zij vinden die een verslechtering.
Br. H.H. Bouma
Besluit b. Indien die bereidheid er niet is, dan niets meer te doen?
Ds. W.L. de Graaff
Kan me er in grote lijnen in vinden. Staat besluit c - burgerlijke huwelijk is nog steeds meest passende vorm - los van verdere bezinning?
Ds. L.W. de Graaff
Ik ben heel blij met dit voorstel. Een paar opmerkingen.
Besluit a: tekst loopt niet zo goed.
Besluit b: huwelijk meest passende vorm, dus ook andere vormen kunnen. Wat is nog precies het verschil tussen het burgerlijk huwelijk met Geregistreerd Partnerschap (GP). Wat moeten we met een GP aan? Wat als de ene kerkenraad het zus benadert en de ander zo? We zitten nog met de vraag van GS Harderwijk. Wat zeggen we over juridische vastgelegde relaties? Is het toch niet zinvol de kerken een richting te wijzen m.b.t. GP? Ik kom daarom met een amendement.
Ds. Van den Geest
Ik wil in dezelfde zin spreken. Een meer richtinggevende uitspraak is nodig anders laten we de plaatselijke kerken maar voortmodderen. Met soms een eenzijdige benadering van censuur en afhouden Heilige Avondmaal, enzovoort.
Het lukt niet dit met andere kerken te doen, dat duurt 5 à 10 jaar. Maar dan zijn de dingen allang geaccepteerd en gemeengoed. Bovendien is er goede studie en expertise in eigen huis.
Br. Poutsma
Besluit c: Waarom hier een definiëring van het huwelijk? 'Passende vorm' is goed want dan zijn plaatselijke kerken verantwoordelijk.
Ds. Sytsma
We hebben de deputaten heel veel vragen gesteld maar er zijn geen antwoorden gegeven nog.
Besluit d. Ik wil een amendement indienen dat positief verwijst naar onderdeel 6 van het rapport, achtergronden. Vaak is er een bepaalde kramp bij samenwonen: of niets doen of afhouden Avondmaal.
Commissie – Ds. De Boer
Er is bereidheid om met andere kerken hierover te praten. Mogelijk kunnen we iets samen doen. Er staat 'in de huidige maatschappij'. Het voorstel is dus niet in beton gegoten maar een momentopname. GP kan in diverse landen problemen geven, wordt niet erkend. Nu kan alleen nog het huwelijk worden bevestigd.
'Meest passende vorm', dat is wat we besluiten. Het is sterk afhankelijk van de invulling. Niet alles wat afwijkt van het burgerlijk huwelijk is zonde. Maar het is wel de meest passende vorm. Een uitspraak over GP heeft ook weer consequenties.
Het is aardig om de definitie van het huwelijk maar mee te nemen. Is adequaat en in overeenstemming met het rapport. Meldt dat dan ook maar.
Deputaten – Prof. De Bruijne
Ik heb waardering voor het commissiewerk en ben het eens met de deputaten H&E. Wel betreur ik dat zo zuinig gesproken wordt over samenwerking met andere kerken. Als die niet willen is er niets. Een betere opdracht is nodig.
De vraag van Friesland, 'hoe moeten we met die andere vormen omgaan' wordt echter niet beantwoord. De kerken vragen iets meer namelijk als je niet burgerlijk getrouwd bent ben je dan dus een zondaar?
Voor de gang van de discussie heb ik geen openstaande vragen die eerst nog beantwoord moeten worden.
AMENDEMENTEN
Br. H.H. Bouma
Punt b: 'een besluit' wordt 'voorstel voor een besluit'.
Ds. Sytsma
Toevoegen aan d:de kerkenraden aan te bevelen het rapport-onderdeel over de
‘bijbelse uitgangspunten’ te verwerken in hun onderwijs en toerusting van gemeenteleden en het rapport-onderdeel over ‘Achtergronden van het moderne samenwonen’ te gebruiken bij hun pastoraat aan gemeenteleden die samenwonen.
Ds. Van der Schee
Het is een diepgeworteld misverstand dat iets juridisch formeel moet zijn. Het is meer, inhoudelijk en publiek rechtsgeldig bekrachtigd.
Daarom in c invoegen het woord rechtsgeldig vóór het woord 'aangegaan';
Ds. L.W. de Graaff
Toevoegen: d. in afwachting van een definitief besluit inzake de verschillende samenlevingsvormen de kerkenraden op te roepen erop toe te zien dat bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap de betreffende man en vrouw elkaar trouw beloven voor het leven;
(huidig d wordt e)
BESPREKING RONDE 2
Deputaten – Br. G.J. van Middelkoop
In de formuleringen komen nog wat aanpassingen. Er zijn nog verschillende elementen in het rapport om over na te denken. Gelukkig is het niet in de doperse zin geformuleerd.
Ds. L.W. de Graaf
We juichen GP niet toe maar in de gronden geven we ook niet meer een principieel verschil met het burgerlijk huwelijk aan. Dat is een vingerwijzing voor de kerkenraden. Bij een GP moeten wel wederzijds beloften worden gedaan.
Kan een GP niet bevestigd worden?
Huwelijk bevestiging zonder huwelijk is strafbaar. Maar inmiddels zijn er voorbeelden, Zoetermeer, Hattem dat het wél kan.
Br. Poutsma
Heeft de commissie de voorstellen met de deputaten besproken?
Ds. Vreugdenhil
We moeten exacter formuleren. Verbintenissen moeten wel bekrachtigd worden. Jammer als dat zou gaan ontbreken.
Ds. Buitendijk
Amendement Bouma is overbodig
Br. Bouma
Er staat niet dat de synode een besluit moet nemen.
Commissie – Ds. De Boer
Amendement H.H. Bouma: Het gaat niet alleen om bereidheid, maar ook om gelijk verder gaan. Dat is de bedoeling van onze formulering.
Amendement Sytsma overgenomen.
Amendement Van der Schee overgenomen.
Amendement L.W. de Graaff: Op zich hebben we er geen moeite mee. We twijfelen nog over de kerkelijke bevestiging van een GP, of dat strikt genomen rechtsgeldig is. Nog eens bekijken.
STEMMING
Am Bouma: O00V03, verworpen
Besluit (incl. amendement De Graaff), met algemene stemmen aangenomen.
Besluit 1
het door de Raad van Advies inzake huwelijk en echtscheiding gevoerde beleid goed te keuren en deputaten onder dank voor hun verrichte werk te dechargeren.
Met algemene stemmen en applaus aangenomen.
Commissie – Ds. De Boer
Als we terugkijken was het beter geweest dat er mondeling contact gezocht was met de deputaten Raad van Advies.
Bijlagen
Bijlage - H&E–RKO: Huwelijk en samenlevingsvormen
Aanvullend rapport commissie
Inleiding
Na de bespreking op 14 maart van het studierapport “Huwelijk en Samenlevingsvormen” is de behandeling verdaagd en heeft de commissie opdracht gekregen om de vervolgbespreking voor te bereiden.
De commissie heeft zich bezonnen op de voorstellen en de in de bespreking naar voren gebrachte vragen en bezwaren.
De meest springende punten die hieruit naar voren komen zijn:
Overwegingen
De denklijn van deputaten beweegt zich in de richting van een eigen regelgeving door de kerken voordat tot erkenning (door die kerken) van door de overheid gesloten huwelijken kan worden overgegaan.
De commissie geeft u de volgende punten ter overweging:
Voorstellen
De commissie wil daarom de volgende voorstellen doen:
[amendementen zijn er in aangegeven, djb]
Materiaal
Studierapport “Huwelijk en Samenlevingsvormen”, bijlage bij de rapporten van de Raad van Advies inzake Huwelijk en echtscheiding en deputaten relatie kerk en overheid.
Besluiten: unaniem
H.H. Bouma: OV3T30
Ad b: “voorstel tot een besluit”
W.v.d. Schee (overgenomen)
Ad c: uit te spreken dat voor het huwelijk als een totale levensgemeenschap van één man en één vrouw, rechtsgeldig aangegaan voor het leven, in de huidige maatschappij het Burgerlijk huwelijk de meest passende vorm is;
Sytsma (overgenomen)
Ad toevoegen aan d. de kerkenraden aan te bevelen het rapport-onderdeel over de
‘bijbelse uitgangspunten’ te verwerken in hun onderwijs en toerusting van gemeenteleden en het rapport-onderdeel over ‘Achtergronden van het moderne samenwonen’ te gebruiken bij hun pastoraat aan gemeenteleden die samenwonen
L.W. de Graaff (overgenomen)
d. in afwachting van een definitief besluit inzake de verschillende samenlevingsvormen de kerkenraden op te roepen erop toe te zien dat bij het aangaan van een geregistreerd partnerschap de betreffende man en vrouw elkaar trouw beloven voor het leven;
(huidig d wordt e)
Gronden:
en oordeelden zelf dat dit visieverschil tot voortgaande bezinning zou moeten leiden;