Kerkrecht aan de TUK
F. Hoogland
29-01-20
In de GKv-nieuwsbrief die met regelmaat op internet verschijnt viel te lezen dat aan de Anglicaanse theologe mevrouw Jane Steen, de ‘Deddens-Scriptieprijs Kerkrecht’ werd uitgereikt door dr. Leon van den Broeke, PKN-predikant en hoogleraar Kerkrecht aan de Vrije Universiteit en aan de Theologische Universiteit van Kampen (TUK). Zij onderzocht de rol van het geweten zoals die gebruikt wordt in debatten die leiden tot wetswijzigingen in de Church of England. Tijdens een studiedag aan de Theologische Universiteit van Kampen op vrijdag 17 januari jl. hield zij een publiekslezing over het onderwerp van haar scriptie Geweten en verandering in kerk en recht, zoals valt te lezen in het Reformatorisch Dagblad van 18 januari jl. De krant vermeldt dat mevrouw Steen ‘aartsdiaken’ is van Southwark (London) in de Anglicaanse Kerk.
Uitvoerig ging mevrouw Steen in op het beroep op het geweten dat vooral de tegenstanders van de vrouw in het ambt aanvoeren. De Britse wet is volgens haar zonneklaar en voor geen tweeërlei uitleg vatbaar. De Kerk van Engeland heeft echter een constructie bedacht om de bezwaarden tegemoet te komen, zodat nu in sommige parochies vrouwen wel en in andere niet kunnen worden geordineerd. Zij is evenwel van mening dat bezwaarden met hun beroep op het geweten niet de bescherming mogen genieten die zij nu hebben. Volgens haar mag dit beroep kritisch worden getoetst. Zij waarschuwde voor het gevaar dat de kerkelijke regelgeving teveel uit de pas gaat lopen met de seculiere overheidswetten. De theologie zou niet alleen invloed moeten uitoefenen op seculiere wetgeving, maar ook van seculiere wetten kunnen leren.
Als je dit zo leest, vraag je je als gereformeerd mens af: in wat voor vaarwater ben ik nu toch verzeild geraakt? Maar ook vooral: hoe kon het nu toch gebeuren dat zó’n verhaal beloond wordt met een eervolle prijs aan een zich gereformeerd noemende universiteit, een prijs die dan ook nog eens de naam draagt van een niet onvermaard gereformeerd kerkhistoricus en kerkrechtdeskundige.
Ongeveer een jaar geleden hebben wij in dit webmagazine aandacht gevraagd voor de verschijning van het boek De Collectioneur, de kerkrechtelijke nalatenschap van D. Deddens en voor het op 3 oktober 2018 gehouden Rutgers-Deddenssymposium aan de TUK te Kampen, waar het boek werd gepresenteerd.
In dat artikel vroegen we ons in verbazing af hoe het toch mogelijk was dat de opdracht voor een levensbeschrijving van prof. Deddens gegaan was naar een “outsider”, dr. Leon van den Broeke, zoals gezegd PKN-predikant en hoogleraar religie, recht, kerkrecht en samenleving aan de Vrije Universiteit, welke functie hij combineert met het docentschap Kerkrecht aan de Theologische Universiteit te Kampen en met het directeurschap van het ‘Deddens Kerkrecht Centrum’, verbonden aan dezelfde TUK.
Maar vooral is er heel veel reden om grote zorgen te hebben over de vraag of het vak kerkrecht en daarmee ook de kostbare erfenis van professor Deddens en zijn voorgangers daar in Kampen wel in vertrouwde handen is.