In de pers

Redactie een in waarheid

23-02-13

Heeft het nieuwe calvinisme met zijn andere focus, namelijk op genieten i.p.v. zonde en genade nog wel recht op de naam 'calvinisme' in de klassieke betekenis van het begrip? Ja, schreef drs. G.A. (Gert) van den Brink predikant, godsdienstfilosoof en schrijver in het ND. Nee, zei dr. Ted Williams, zo begrepen we uit zijn eerste lezing. In een tweede lezing bespreekt hij opvattingen van de motoren achter new Calvinism: John Piper, Mark Driscoll en Albert Mohler.  
Om een en ander behapbaar te houden publiceren we dat verhaal achtereenvolgens in drie delen, met elk deel gewijd aan een van drie genoemde theologen.
Vandaag het laatste deel, namelijk over Albert Mohler. Dr. Williams sluit af met een aantal conclusies.

Deel 2: John Piper, Mark Driscoll en Albert Mohler

Tot nu toe hebben we gezien, dat het Neo Calvinisme zich niet altijd aan de leerstellingen van het gereformeerde geloof houdt, hoewel zij van zichzelf beweert de leer van Calvijn te vertegenwoordigen. We hebben gezien dat de Gospel Coalition, het vlaggeschip van het Neo Calvinisme, een oecumenische koers vaart. Dr. Tim Keller, de intellectuele gigant van het Neo Calvinisme en medegrondlegger van de Gospel Coalition, definieert het christendom als een menigte van allemaal gelovigen, die de grote oecumenische geloofsbelijdenissen onderschrijven, inclusief de katholieken.

Een ander kenmerk van het Neo Calvinisme is de combinatie van evangelisatie en sociaal activisme. De Gospel Coalition gelooft dat het evangelie gecontextualiseerd moet worden om het voor de moderne cultuur relevant te maken. Bovendien hebben we gezien dat de Neo Calvinisten een hartstocht voor moderne aanbiddingmuziek hebben.

We willen nu verder focussen op de drie mannen die in de beweging van het Neo Calvinisme een enorme invloed uitoefenen: Joh Piper van Desiring God Ministries, Mark Driscoll van de Mars Hill Church en grondlegger van Acts 29, een netwerk voor gemeentestichting, alsmede Albert Mohler, president van de Southern Baptist Theological Seminary in Louisville, USA.

Dr. Albert Mohler

Dr. Albert Mohler, president van de Southern Baptist Theological Seminary, wordt breed gezien als een leider onder Amerikaanse evangelikalen evenals onder de Nieuwe Calvinisten. Time-magazine duidde hem aan als de "leidende intellectueel van de evangelische beweging in de USA".

Mohler maakte naam toen hij in 1993 tot directeur van de Southern Baptist Seminary benoemd werd en van de leden van de faculteit verlangde dat ze de geloofsbelijdenis van het seminarie op de grondslag van de Westminster Confessie zonder enig voorbehoud moesten accepteren.  Mohler verklaart: Ik zei, als dit in de kern de zaak is wat jullie geloven dan willen we dat jullie blijven. Indien niet, dan zijn jullie onder valse voorwendselen hier gekomen en moeten jullie gaan". Slechts vier van de meer dan honderd faculteitsleden bleven toen Mohler kwam.

Belangrijk is het feit dat Billy Graham sprak bij de ambtsaanvaarding van Mohler in oktober 1993. Het Southern Seminary had de Liberalen uitgezuiverd en nodigde nu de neo-evangelikalen uit. Het verrast niet dat het eerste grote project van Mohler de oprichting was van de Billy Graham School of Evangelism, Mission and Church Growth (Billy Graham school voor evangelisatie ,missie en gemeentegroei). Dat werd enthousiast door Graham begroet. Tegenwoordig leidt het Southern Baptist Seminary, dat meer dan 4300 studenten heeft, voortdurend nieuwe dominees op. Maar niet alles is wat het lijkt te zijn. Er zijn drie zaken die zorg geven.

Mohlers oecumenische geest

Ten eerste is Al Mohler zeer oecumenisch gebleken en hij staat sympathiek tegenover het neo-evangelikale denken. In 2001 was Mohler voorzitter van de uitvoerende commissie voor de Greater Louisville Billy Graham Crusade, en dat ondanks dat de oecumenische compromissen van Graham goed gedocumenteerd waren. Het was onder gereformeerden algemeen bekend dat Graham leider was van neo-evangelikale beweging en dat hij grote sympathie koesterde voor de kerk van Rome.                                                      

De theoloog Dr. Kevin Bauder schreef in het Baptist Bulletin:

"Al Mohler was bereid met Billy Graham samen te werken en hem een ereplaats te geven op de campus. Wij vereren Billy Graham niet. Wij denken dat deze man berispt en  vermaand moet worden om hetgeen hij met het evangelie heeft gedaan".27

Mohler antwoordde dat "Dr. Graham bij zijn ambtsaanvaarding gesproken had en een belangrijke rol bij de behoudende nieuwe organisatie van de Southern Baptist Theological Seminary speelde, waarvoor Mohler diep dankbaar was". 23            

Dr. Mohler was een van de eersten die het oecumenische document Manhattan Declaration ondertekende, samen met vertegenwoordigers van de Rooms Katholieke Kerk en de Orthodoxe kerken. Mohler zei dat hij de verklaring had ondertekend omdat het zou gaan om de heiligheid van het leven, de integriteit van het huwelijk en de verdediging van de vrijheid van godsdienst, waarover het christelijke geweten niet kan zwijgen. Citaat:

"Tenslotte ondertekende ik de Manhattan Declaration, omdat ik mijn naam onder afsluitende gelofte wilde zetten - dat we onze knieën niet voor Caesar zouden buigen".
 
Mohler verklaarde daarmee dat hij samen met rooms-katholieke representanten zal weigeren zijn knieën voor Caesar te buigen.                                         

Mohler gaf opnieuw van zijn oecumenische gezindheid blijk toen hij als lid van de raad van de Gospel Coalition fungeerde. In juni 2011 nam hij deel aan een forumdiscussie met als thema  'opleiding en vorming van predikanten' en zat daarbij naast Mark Driscoll.                                                  

In december 2011 werd hij aangesproken op de controversiële dienst van Mark Driscoll. Hij antwoordde:

"Ik ben dankbaar dat Mark Driscoll gelooft in het evangelie van Jezus Christus en dat leert en verkondigt. Ik waardeer en bewonder zijn vrijmoedigheid en vasthoudendheid … Het Evangelie heeft consequenties. Pastor Driscoll en ik zijn het niet op alle punten eens. Ik heb grote bedenkingen bij wat ik zou noemen zijn buitensporige contextualisering … Ik wil wel zeggen dat er bepaalde dingen zijn die pastor Driscoll naar voren brengt waarover ik met niemand zou spreken".

Hier kreeg Mohler de gelegenheid te waarschuwen tegen het gevaar van de wereldse dienst van Driscoll (zoals John MacArthur had gedaan), maar hij besloot dit niet te doen. Het is opmerkelijk dat Mohler en Driscoll een paar maanden later zonder problemen tijdens een forumdiscussie van de Gospel Coalition naast elkaar zaten terwijl ze er over discussieerden hoe toekomstige predikanten en christelijke leiders opgeleid moesten worden.

Bevordering van de wereldse hiphop cultuur

Het tweede punt van zorg is dat dr. Mohlers radioprogramma bekende rappers zoals Marcus Gray (ook bekend als Flame) en Lecrea een prominente plaats geeft in zijn zendtijd. Deze programma's, samengesteld door Dr. Russel Moore, decaan van de School of Theology van het Southern Baptist Theological Seminary, hebben openlijk de hiphop[1] cultuur en christelijke rap verspreid. Russel Moore sprak over hoe de christelijke gemeente in dialoog kan gaan met de hiphop cultuur. Hij zei: "Er is iets in de hiphop [zie bijlage 1, eiw], waarvan we in elk geval wat kunnen leren, in onze evangelisatie, in ons discipelschap, in onze verkondigingen, vooral in onze verkondiging". Hij verzekerde dat de liederen van de rap-muziek in hun leer en theologie echt heel diepgaand waren. Hij wees er verder op dat de christelijke gemeente veel kan leren van de hiphop-cultuur voor goede Bijbelse contextualisering. Hij vroeg Lecrea zelfs om een lijst samen te stellen van aanbevelenswaardige christelijke rappers.  Het effect van deze radioprogramma’s die met de zegen van het Southern Baptist Seminary uitgezonden worden in het Albert Mohler Program is, dat christelijke rap- en hiphop-cultuur onder theologiestudenten en jonge christenen verbreid worden. Dr. Mohlers radioprogramma heeft de wereld welkom geheten in de christelijke gemeente - hij maakt geen onderscheid meer tussen het heilige en het profane.

Psychologie in de gemeente

Een derde reden voor bezorgdheid is dat Dr. Mohler in de raad van toezicht zat van Focus on the Family. Deze organisatie werd gesticht door James Dobson en heeft meer dan welke andere organisatie ook maar, de leer van de zelfverwerkelijking in de gemeente verbreid.

Conclusies

Nadat we de leer en de praktijk van het Nieuwe Calvinisme beschreven hebben, moeten we nu onze conclusies trekken. Het Nieuwe Calvinisme is een beweging die zich baseert op de compromissen van de neo-evangelikalen, op de praktijken van de Emerging Church, en op het valse denken van een nieuw oecumenisme dat de rooms-katholieke kerk slechts als een andere tak van het christelijke geloof ziet. Het gaat om een beweging die in de praktijk de Protestantse Reformatie heeft verworpen hoewel ze lippendienst bewijst aan de leer van Calvijn.
De vijf kenmerken van het Nieuwe Calvinisme zijn:

1. Oppervlakkig in de leer                                                                                      

Het Nieuwe Calvinisme is oppervlakkig in de leer, hoewel ze er aanspraak op maakt de opleving van de gereformeerde leer van Calvijn te zijn. De boodschap van redding die op het eerste gezicht vaak correct lijkt, wordt verkondigd op een manier die overtuigingskracht mist. Slechts zelden wordt gewag gemaakt van het verschrikkelijk aanstootgevende  van de zonde en de noodzaak van oprecht berouw dat leidt redding door en nieuwe leven in Christus. De leer van het Nieuwe Calvinisme met betrekking tot de heiliging is gebrekkig. Ze verwaarloost de noodzaak heilig te leven; in plaats daarvan beklemtoont ze de vrijheid, de vreugde en de voordelen van het christelijke leven.

2. Liefde tot de wereld                                                                                 

Het Nieuwe Calvinisme heeft een wereldse manier van denken en handelen in de kerk gebracht. Ze onderscheidt zich doorgaans niet van gewoonten, verlangens en dingen van deze wereld. Het Nieuwe Calvinisme heeft zich over gegeven aan de begeerten en het denken van het vlees. Ze is zeer nauw verweven met de moderne aanbiddingmuziek en met de heilige hiphop scene. Wat betreft kleding, taal en vormgeving accepteert en volgt het Nieuwe Calvinisme de weg van de wereld.

3. Sterk oecumenische oriëntering

Het Nieuwe Calvinisme omarmt allerlei wind van leer. Instemming met de Apostolische Geloofsbelijdenis is alles wat iemand nodig heeft om als christen geaccepteerd te worden. Zo koestert het Nieuwe Calvinisme sympathie voor de rooms-katholieke kerk. Haar inclusieve houding accepteert bereidwillig zowel dwalingen van de charismatische beweging alsook van de Emerging Church. Het streven naar een valse kerkelijke eenheid is de kardinale dwaling van het Nieuwe Calvinisme. Het leidt op allerlei wijzen tot compromissen. De Nieuwe Calvinisten weigeren zich van ongezonde leer, zelfs van de meest extreme vormen van dwaalleer te distantiëren. Velen gaan bondgenootschappen aan waarbij het slechts gaat om pragmatische voordelen in plaats van om de verkondiging van het ware evangelie. Zoals de neo-evangelicalen zich niet gedistantieerd hebben van openlijke dwalingen, volgt ook het Nieuwe Calvinisme dit neo-evangelicale voorbeeld. Daarmee schendt ze Bijbelse principes als in 2Korinthiërs 6: 14-18.

4. Sociaal activisme

Het Nieuwe Calvinisme voegt het sociale evangelie aan het evangelie van het heil toe. Het gelooft dat sociaal activisme een centraal aspect van het evangelie is dat de cultuur bevrijdt en de wereld redt. Ze bevordert sociale programma’s ten dienste van de armen en zet zich in voor de rechten voor de mens om sociale rechtvaardigheid te versterken.

5. Lage kijk op de Schrift

Het Nieuwe Calvinisme heeft het debat omtrent de foutloosheid van de Schrift achter zich gelaten want haar benadering van de Schrift wordt gekarakteriseerd door oneerbiedigheid en gebrek aan ernst. Sommigen in het kamp van de Nieuwe Calvinisten gebruiken de Bijbel zelfs als bron voor goede drama. De liederen van de rap-artiesten worden gezien als diepgaand leerstellig, geschikt om de kerk te laten zien hoe Gods Woord moet worden verkondigd. De Schrift wordt gecontextualiseerd om het christelijke zicht  de wereld gevoeliger en meer acceptabel te maken voor de nieuwste culturele trends in de samenleving. Jezus moet gepresenteerd worden als antwoord op de vragen vanuit de cultuur.

Het Nieuwe Calvinisme is een beweging die gekarakteriseerd wordt door gebrek aan ernst m.b.t. heilige dingen. Ze kent geen vrees voor God; ze maakt geen onderscheid tussen het heilige en het profane. De puritein Thomas Watson gaf dit advies:

Wees op hoede naar wie u luistert! Onze Heiland gaf ons de raad: "Wees op uw hoede voor de valse profeten, die in schapenvacht naar u toe komen maar van binnen roofzuchtige wolven zijn" (Matth.7,15). Laat mij jullie dit zeggen: de duivel heeft zijn dienaren evenals Christus. Er zijn enkelen die door hun vernuft geleerd hebben hoe je dwaling en waarheid kunt vermengen en hoe je gif serveert in een gouden beker.

Ons antwoord op deze aanval op de waarheid van het evangelie is, iedere nieuwe leer eerst te onderzoeken en aan het licht te brengen wat daarin vals is. Wij moeten strijden voor het evangelie dat de heiligen eens en voor altijd overgeleverd is en de gezonde leer verkondigen en leren.

Vertaling: P. Dijkstra

Opmerkingen en bronnen

1 Geciteerd in Young, Restless, Reformed, blz 20

2 Sword and trowel 1/2009, onder: http://www.metropolitantabernacle.org/Sword-and-trowel/Sword-and-Trowel-Articles/The -Merger-of-Calvinism-with-Worldliness