GS Meppel Verslag 07 – DKE 1
D.J. Bolt
10-06-17
Kerkelijke eenheid is een hoogste belangrijk onderwerp. Het had donderdag 18 mei de volle aandacht van de generale synode. Een heel aantal onderwerpen passeerde de revue. Met veel belangstelling werd er geluisterd naar toespraken van de afgevaardigden van de Christelijke Gereformeerde Kerken en van de Voortgezette Gereformeerde Kerken Nederland. De laatste is een klein kerkverband (7 gemeenten) dat ontstond toen in 2004 enkele gemeenten niet mee wilden gaan met de fusie tussen de hervormde en syn.-gereformeerde kerken. Een vrouwelijke predikant van dit kerkverband had de primeur, voor het eerst in de geschiedenis de vrijgemaakten, de generale synode te mogen toespreken.
We geven weer een gedetailleerd verslag van de besprekingen. Het belangrijke onderdeel relatie en eenheid met NGK zal op een later tijdstip in juni aan de orde komen.
Kerkelijke eenheid
OPENING
De preses, dr. M.H. Oosterhuis, opent de vergadering op christelijke wijze.
Hij heet het deputaatschap DKE en de afgevaardigden van CGK en vGKN (die later zullen komen) welkom.
ds. A. de Braak, Sint Jansklooster
ds. J.M. Burger, Kampen
ds. T. Dijkema, Enumatil,
mevr. H.M. Hamelink, Middelburg
A.G. Hoogerduijn, Dordrecht
N.M. Kramer, Capelle a/d IJssel
ds. D.W.L. Krol, Terneuzen
ds. J. Luiten, secretaris, Ede
ds. H.J. Messelink, voorzitter Hattem
ds. R. Prins, Buitenpost
ds. R.J. Vreugdenhil, Capelle aan den IJssel
ds. J. Wesseling, Veenendaal
O. Westra, Zwolle
ds. A.J. van Zuijlekom, Stadskanaal
Preses
Er zullen samenvattingen van de dag-verslagen van besloten zittingen, voor zover die zich daartoe lenen, opgenomen worden in de acta.
Commissie - Ds. G. Oosterhuis (voorzitter)
Afgevaardigden van de vGKN komen om 15.00 uur
We zullen over de CGK spreken nadat hun vertegenwoordigers hier zijn gekomen.
Er is voor gekozen gelijk de onderwerpen te bespreken en niet eerst naar deputatentoespraken te luisteren.
[Zie voor conceptbesluiten bijlage 1]
BESPREKING – Contact PKN
Ds. G.E. Messelink
Ik kan me in het voorstel vinden, herken het verlangen. Het is goed om ruimte te geven aan toenadering en verdere bezinning. Als de Geest van Christus een dynamiek van herkenning werkt, zelfs tussen Rome en Reformatie, wie wil dan nog een rem zetten op kerkelijk samenleven?
Ds. Waterval
Ik heb moeite met 'vreemde stap' in besluit 1/grond 1 laatste zin. Natuurlijk zijn we het niet eens met de vrijzinnigheid in PKN maar het is een illusie dat die vrijzinnigheid verdwijnt. Kunnen we dan dus niets met PKN in de toekomst? Maar vergelijk de CGK, die ging immers ook een bijzondere betrekking met de PKN aan?
Overigens, met de CGK komt het ook niet tot een fusie en toch hebben we een nauwe relatie.
DKE - Ds. H. J. Messelink
Plaatselijk is er meer ruimte dan nu gebeurt, ook als er landelijk nog geen stap kan worden gedaan.
Ons voorstel omvat een totaal pakket en laat niet toe er dingen geheel uit te trekken.
Bepaalde elementen als attestaties zijn lastig. Dat is niet plaatselijk te regelen.
Als er gevraagd wordt om bijvoorbeeld kanselruil tussen PKN en GKv kan daarvoor aan de classis toestemming gevraagd worden. En aan het deputaatschap. Ad hoc is er wel iets te regelen. Maar dat is los van dit complete pakket.
Ik begrijp opmerking over de 'PKN als geheel'. En ja, dezelfde vragen kun je ook stellen aan de CGK. Je zou 'geestelijke verbondenheid' kunnen vervangen door 'confessionele verbondenheid'. Dat laatste is er wel met de CGK maar niet met de PKN.
Preses
Het hele pakket PKN is in bespreking.
DKE – Ds. Messeling
We zijn akkoord met het wisselen van de termen.
Er hoeft niets nieuws te worden verzonnen, het valt allemaal binnen de bestaande regeling.
Ds. Waterval
Het 'onderschrijven van de gereformeerde belijdenis' in besluit 2/grond 1 is dat ook van toepassing op predikanten van de Confessionele Vereniging?
DKE - Ds. R.J. Vreugdenhil
Jarenlang zijn er gesprekken geweest met de Gereformeerde Bond maar de afspraken gelden niet alleen met predikanten die daar geregistreerd zijn. Ik weet niet of in de praktijk 'confessionele predikanten' ook voorgaan in de Bond. Maar de voorwaarde is dus verbondenheid met de gereformeerde belijdenis.
STEMMING
Met algemene stemming aangenomen.
BESPREKING - Nationale synode/Protestants Forum
RONDE 1
Br. Heij
De lijn in het rapport is dat goed onderscheiden moet worden tussen kerkelijk eenheid en kerkelijke contacten. Komt dat nog breder aan de orde?
Het rapport legt veel nadruk op geloofsherkenning die door Christus gegeven is. Soms ligt daarbij geloofsherkenning heel dicht bij eenheid in geloof, eenheid op basis van de belijdenis van Nicea. Voor kerkelijke eenheid en prediking (predikanten) leggen de drie Formulieren van Eenheid meer gewicht in schaal.
Ik ben bang dat we soms te gemakkelijk spreken over geloofsherkenning en daarbij teveel confessionele eenheid uit het oog verliezen. Daarom overweeg ik besluitonderdeel b te amenderen met de toevoeging: … 'en daarbij aandacht te vragen voor de drie Formulieren van Eenheid'.
DKE - Ds. Messelink
Dit is een interessant en herkenbaar punt dat binnen de DKE uitvoerig is besproken.
Hoe confessioneel duidelijk zijn wij zelf nog in deze contacten? In een uitvoerig gesprek met B. Kamphuis is dit punt ook aan de orde geweest.
Er zijn twee manieren van benadering:
1/ We spreken met wat op ons pad komt, kerken, groepen en mensen. De basis voor die gesprekken zijn de drie Formulieren van Eenheid. En als dat niet haalbaar is de belijdenis van Nicea, dan gaat het over kerkelijke contacten. Dat is een goed uitgangspunt zodat het gesprek niet wordt geblokkeerd door inbrengen van de drie Formulieren van Eenheid.
2/ Als we als gereformeerde kerken uitgenodigd worden, bijvoorbeeld in Nationale Synode, zijn we gebonden aan drie Formulieren van Eenheid. In de gesprekken op de Nationale Synode wordt met nadruk gesteld daar op geen enkele manier afbreuk aan te doen. Maar we kunnen niet van anderen eisen op dezelfde manier gebonden te zijn. Het liefst werken we samen met CGK en NGK om zó recht te doen aan de werkelijkheid.
Duidelijk moet zijn wie we zijn. Het is niet vrijblijvend en kan dus botsen. Maar tegelijk zeggen niet dat het wel niet zal lukken omdat 'jullie niet dezelfde grondslag hebben'.
We hebben wel overwogen de drie Formulieren van Eenheid te benoemen, maar het is toch niet gedaan omdat we dan teveel het gesprek van te voren al onmogelijk zouden maken.
AMENDEMENT
Br. Heij
Ik ben blij met de beantwoording. Mijn voorstel t.a.v. besluitonderdeel b is in de lijn van wat deputaten bepleiten, maar explicieter: … 'en daarbij aandacht te vragen voor de drie Formulieren van Eenheid'.
RONDE 2
Ds. Dreschler
Ik voel er ook voor onze identiteit explicieter te maken, en het karakter van de GKv te verwoorden. Wat zou daar op tegen zijn, ook al zou dat mogelijk barrières opwerpen?
DKE - Ds. Messelink
Na overleg nemen we het amendement overnemen met als formulering:
Bij b: … en hierbij aandacht te vestigen op de waarde van het gereformeerde belijden.
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen.
BESPREKING - Raad van kerken
Ds. Waterval
Kan er ook gesproken worden over ontwikkelingen in de Raad van Kerken en ons lidmaatschap ervan? Plaatselijk, als in Amersfoort, is er al een intensieve samenwerking. Het karakter van de Raad van Kerken daar is toch veel meer christocentrisch dan wel gedacht.
DKE - Ds. Messelink
Contacten met de Raad van Kerken zijn incidenteel. Voor bepaalde onderwerpen wordt samen opgetrokken met CGK, NGK en vGKN. De Raad van Kerken wil graag dat wij lid worden. De club is minder vrijzinnig dan wij altijd vonden. Er is geestelijke verbondenheid.
Wel is de Raad van Kerken een verzamelbak van kerken tot meest vrijzinnige toe. Nu zijn geassocieerd lid zonder stem. Lidmaatschap is nog ver weg. De raad is een raad van officiële kerken, dan is dus onze eigen identiteit in geding. Landelijk is er geen duidelijk perspectief. Dat is anders op plaatselijk gebied, daar kunnen we flink samenwerken. Dat begint bij een gebedsweek. We leren elkaar kennen, er groeit meer verbondenheid.
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen.
BESPREKING - DOE overleg
[Niemand vraag het woord.]
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen.
BESPREKING - Algemene besluiten 1-4
Br. Feenstra
Amendement op besluit 2. Toevoegen: … actiever plaatselijk bezig gaan met …
Amendement op Besluit 1 (na 'kerkelijke eenheid'): … en/of interkerkelijke contacten.
Volgorde veranderen in besluit 2: eerste e dan a. En ook toevoegen '… desgewenst met regionale bijeenkomsten'.
Gezien de vele kerkelijk contacten die worden beoefend de naam van DKE te veranderen in: Deputaten Kerkelijke Eenheid en Kerkelijke Contacten (DKE&KC).
DKE - Ds. Messelink
Na overleg: we zitten niet om een naamsverandering te springen.
Stimuleren is goed maar we steunen de amendementen niet omdat het voldoende in de voorstellen staat. Verder moeten we oppassen dat ons werk niet oeverloos wordt. Er ligt al enorm veel werk op het bordje.
Wel willen we overal het woord 'contacten' toevoegen waar nu 'eenheid' staat in besluit 2.
Preses
De amendementen zijn ingetrokken. Tekstueel moet nog wel een en ander aangepast worden.
Is 'Deputaten Oecumenische Contacten' niet een mooie naam?
Br. Bouma
De naam DKE is ingeburgerd.
We moeten niet vergeten dat het vanaf het grondvlak moet gebeuren. Nu lijken we weer teveel van deputaten te verwachten.
DKE - Ds. Messelink
We hebben geen behoefte aan een naamsverandering. DOC is vager dus geen verbetering.
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen.
WELKOM
Voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland (vGKN)
Br. G.H. Bakker
Ds. B. Bloemendal
Mevr. ds. A. van Harten-Tip
Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)
Dr. ir. B. Pals
Ds. W. van 't Spijker
Preses
De synode van Spakenburg-Noord 1987 was een dieptepunt in de relatie van GKv en CGK. Er was toen alleen schriftelijk contact mogelijk want anders zouden persoonlijke emoties de bespreking te veel beïnvloeden... Bij zaken doen hoorden geen emoties! Toch zijn er toen gelukkig een aantal mensen afgevaardigd om te gaan praten met de CGK. En het is mooi dat we elkaar hier persoonlijk ontmoeten en daarin veel meer hebben gekregen en ook veel delen. We zijn daarvoor dankbaar aan de Heere.
Een nog groter wonder is dat de vGKN in ons midden is. Hartelijk welkom.
TOESPRAAK – Ds. B. Bloemendal, vGKN
Ik kom oorspronkelijk uit de Altreformierte Kirche en heb gestudeerd aan de Oudeweg in Kampen. We hadden goede contacten met de TUK via voetballen en eetronden
[De predikant verlucht zijn toespraak met pp-sheets.]
Wij heten 'voortgezet' omdat we sinds 2004 gereformeerd zijn gebleven. We willen voluit gereformeerd zijn en dat ook blijven. Het gaat om kerken, meervoud, want de kerk manifesteert zich allereerst plaatselijk.
Zie ons logo. We zijn rond het kruis vergaderd waar Jezus Christus voor onze zonden is gestorven. Maar het kruis is leeg want onze Verlosser is opgestaan.
De Bijbel is in zijn geheel Gods woord een richtsnoer voor leer en leven. De
Heilige Geest nodig om het Woord te begrijpen en wat het betekent voor onze tijd.
We zijn in 2004 bewust zelfstandig gebleven Ons kerkverband telt 7 gemeenten en 8 predikanten waarvan 1 niet-gemeentepredikant en 1 emeritus. Het is klein gebleven. We leven samen volgens de DKO, aangevuld met elementen uit de kerkorden van CGK en GKv. [info www.vgkn.nl]
We zijn vrolijk gereformeerd met een evangelisch tintje en zoeken samenwerking op dezelfde basis. Want het is een Bijbels gebod om eenheid te zoeken, zie Joh. 17 en de brief van Paulus aan de Corinthiërs.
We hebben ons in 2004 niet gelijk aangesloten bij andere kerken omdat we nog onze weg moesten vinden. Er was tijd nodig voor de opbouw van de kerken.
Wel hebben we contact gezocht en de urgentie is hoger geworden. Ik noem contacten, zonder rangorde: PKN, CGK, NGK, GKv en de Nederduits Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika. Over vier weken ga ik met een GKv-vrouw trouwen en dus zo ook persoonlijk bruggen bouwen [hilariteit].
Landelijk zijn er contacten in het CIO, COGG en Vijfkerkenoverleg. En ook plaatselijk: in Assen/ds. G.O. Sander (GKv) en ds. Van Harten (vGKN) in de Arendshorst. In Frieschepalen, met ds. G. Bruinsma houden we de hele maand augustus gezamenlijke diensten.
Wat zijn verschillen tussen u en ons?
U bent groot en wij zijn klein. Wij hebben vrouwelijk predikanten en ouderlingen, bij u is dat nog niet glashelder. U bent meer intellectueel, wij zijn meer kleyne luyden. En zo zijn er wel meer cultuurverschillen.
Maar het belangrijkste is dat in alles Christus centraal staat, in woord en daad. Wij dromen ervan dat u in het Vijfkerkoverleg ook een bijzondere betrekking met ons aangaat. Dat er een weg gevonden kan worden naar gastlidmaatschap.
Met de NGK hebben we al een overeenkomst, over en weer kunnen predikanten voorgaan. Misschien kan dat ook met u. Daar moeten we Gods weg in zoeken.
Preses
Het is indrukwekkend hoe de Heere met jullie de weg is gegaan. We hopen dat we in de toekomst steeds meer voor elkaar betekenen en een worden.
Ds. Dreschler
Heel erg bedankt voor hetgeen gezegd is. Misschien kunt u nog iets over Altreformierte Kirche vertellen. GKv Heemse zoekt naar contact.
Ds. Van Loon
Dank voor het enthousiaste verhaal. Kom morgen maar terug bij de discussie MV en ambt. Wat kunt u ons daarvoor meegeven aan adviezen en tips?
vGKN - Ds. B. Bloemendal
De dichtstbijzijnde Altreformierte Kirche is ongeveer kwartier rijden van Heemse. Maar deze kerken krijgen langzamerhand een 'PKN' karakter. En de relatie met Nederland wordt dunner.
De vrouw in al zoveel jaren in het ambt. Maar het is geen afgerond verhaal. Het was geen gegeven in 2004. U bent er veel uitgebreider mee bezig geweest.
Wel moeten we de Schrift laten spreken, en heel voorzichtig bepalen hoeveel gewicht we de cultuur geven. We zijn er niet helemaal uit want het is ingewikkeld. Toen wij uit de synodale kerken kwamen was de vrouw in het ambt al een feit. Wij kunnen er dus niet zomaar een antwoord op geven.
Preses
Jij bent woordvoerder maar misschien wil de zuster in jullie delegatie wel iets zeggen. Als dat van jou mag. [hilariteit]
vGKN – Mevr. ds. Van Harten
 |
| Mevr. ds. A. van Harten (vGKN) |
Ik ben ontroerd dat ik hier mag spreken. Maar het laatste wat ik zou willen, is onrust zaaien in een zusterkerk.
Als afgescheiden meisje van 13 jaar was het voor mij geen discussie, de vrouw in het ambt kan niet. Zo simpel was het. Toch heb ik vrijmoedigheid gekregen om een beroep aan te nemen. Want ik heb ontdekt dat in tijden waarin mannen hun taak verzaken God vrouwen roept. Zie de situatie van de tachtiger jaar van de vorige eeuw.
Nog steeds vind ik dat ik dit mag doen, maar niet als een vanzelfsprekendheid, het is geen recht. Maar als de Heer roept wie ben ik dan om niet te gaan.
Houdt hierbij de Schrift voor ogen, niet omdat de wereld erom vraagt. Als moeder heb ik ervaren dat het moeilijk is dit werk te combineren met een gezin. Laat de mannen het dan maar doen. Dat is wellicht de wijsheid van de Heer.
Toch is het een vreugde om de Heer zo te dienen.
BESPREKING –Voorstellen vGKN
Preses
Besluitvorming is aan de orde m.b.t vGKN.
BESPREKING
Niemand meldt zich.
STEMMING
Met algemene stemmen aangenomen. [applaus]
TOESPRAAK - Ds. W. van 't Spijker, CGK
Ik heb niet zoveel mooie plaatjes want die zijn er niet.
In 1998 was er wederzijdse erkenning van de kerken. En nu zijn we al weer 20 jaar onderweg. Plaatselijk is er langere tijd contact met elkaar. Op een groot aantal plaatsen wordt samengewerkt. Er is zijn veel samenwerkingsgemeenten.
Voor de opleiding van predikanten worden nauwe banden onderhouden. Ik heb dankbaar en ontroerd uw besluit, en ook dat van de NGK, aangaande de GTU vernomen. Uw synodecommissie heeft inmiddels het rapport daarvan aangeboden aan het moderamen van de CGK-synode die hierover 1 juni moet beslissen.
Afgelopen jaren is er veel gebeurd tussen ons. Nog veel mooier: uw kerken en de NGK naderen elkaar steeds meer en zijn op weg naar hereniging. Daar hopen wij op.
Maar er zijn niet alleen positieve ontwikkelingen.
Kort na 1998 kwam er een bezorgde reactie over de prediking in de GKv. Het wantrouwen daarover kon nog niet worden geslecht. Wel is er nu opnieuw de opdracht van onze generale synode om een bovenplaatselijk gesprek over 'Gods stem' aan te gaan. Hoe dat moet is nog onbekend.
Misschien is praktisch overleg tussen wederzijdse collega's in de buurt beter dan series officiële gesprekken. En zo dáár te werken aan het wegnemen van vrees voor elkaar.
Nu kunnen GKv-leden van een samenwerkingsgemeente nog niet als afvaardigde naar de CGK-synode. Dat is een lastig punt, er zijn stevige gesprekken over op de synode.
Het probleem is binnenkerkelijk (on)eenheid in de CGK.
De kerken worden kleiner, de situatie verandert dramatisch. Dus de luiken maar sluiten? Er zijn allerlei ontwikkelingen waarvan de symptomen te zien zijn in de kleur van de kostuums, en in het wel/niet dragen van een stropdas. De problemen lijken zich te vermenigvuldigen, erachter schuilt angst. Hoe hier uit te komen? Dat weten (nog) niet.
De vrees regeert, prof. Maris wees daar al eens op. Maar zie ook de kansen, zie Efeze 3. Deputaatschappen kunnen en moeten het verlangen naar eenheid aanwakkeren. De samenstelling van ons deputaatschap is gewijzigd. Het is breder geworden, heeft meer schakeringen in de kleur.
Een schoonzoon van mij woont in Lelystad. Hoe kijkt hij aan tegen CGK versus GKv en NGK? Het zijn maar verschilletjes, als kleurverschillen tussen ivoorwit, oudhollands wit en crème wit. Volgens ons als deputaten zijn het inderdaad maar tinten wit en is onze taak het werken aan eenheid te faciliteren. De vraag is of de eenheid voldoende breed is als het alleen gaat om GKv, CGK en NGK. Weliswaar staat de driepoot van de kleine oecumene stevig en wordt het veel lastiger met meer poten maar we hebben niet voldoende tijd meer om het alleen dáár bij te laten.
En laat u niet weerhouden door een aarzelende weifelende CGK en wil toch met ons samen verder te gaan.
Preses
Uw spreken ontroert mij. We hebben de hand in eigen boezem moeten steken. Hoe wijs en onwijs is het soms gegaan. Op weg naar NGK is dat steeds bij ons. Wij zijn de laatsten die onwelwillend naar de CGK kijken. We hebben jullie hartelijk lief als broeders en zusters in de Heer. U toont veel stuurmanskunst in het elkaar vasthouden bij zoveel verschil. Daar kunnen speciaal wij van leren.
Zegt u hier eens wat over, synodeleden.
Ds. Roth
'Wij zijn laatsten', zegt de preses, maar daar heb ik wel kritiek op. Uit een soort van ongeduld. Waar ik naar verlang, is begrepen te worden ook in Christus te zijn. Ik voel me daarin afgewezen door de CGK.
Het is een blijvende inspanning om te begrijpen waar we als gereformeerden voor staan. Want dan wordt eenheid geboren. Daarom blijven we luisteren naar de CGK: wat bezielt jullie nou?
Tegelijk stemt het me verdrietig, wat is er nu in vredesnaam voor nodig dat de CGK zich veilig voelt in samen opgaan? Maar kennelijk is alles wat tot nu toe is gedaan niet goed genoeg om tot die veiligheid te komen. Ik voel ongeduld om te komen tot een houding en verbinding waarin we het samen kunnen uithouden.
Ds. Wisselink
Een persoonlijke ervaring. Ik heb drie keer op een CGK-kansel in Almelo gestaan. Er kwamen bezwaren tegen mijn preken. Daar is over lang gesproken als kerkenraden. Veel bezwaren lijken gebaseerd op misverstanden, op bepaalde formuleringen. Maar mijn ervaring is dat je elkaar wel nader komt en meeneemt.
Je wordt heel snel geframed als vrijgemaakten. Toch hebben we wel dezelfde roots in de Afscheiding. Helaas gaat ieder gaat zijn eigen weg. Maar laten we elkaar daarop tegenkomen.
Br. Van den Berg
Tijdens de toespraken van vGKN en CGK is buiten de zon gaan schijnen. Geweldig wat we meemaken. Dat roept emoties op bij mij als lid van commissie kerkelijke eenheid. Ga vooral door met de pogingen om met de NGK te verenigen.
Er is heel veel samenwerking met de CGK. Een driepoot is wel stabiel, maar laten we de vGKN ook aan de tafel zien te krijgen.
En aan de aarzelende CGK: weet dat we op jullie blijven wachten.
Ds. Waterval
Dank voor uw openhartigheid. Een klein getuigenis. Amersfoort doet mooi missionair werk in de ICF. Daar vinden we elkaar. Zoekend om een gemeente gestalte te geven heeft ons dichter bij elkaar gebracht. Het is zo waardevol zo bezig te zijn als je ontdekt door dezelfde Geest gedreven worden om Christus bekend te maken. En zoveel te delen hebt. Probeer die kansen te pakken. Dan kan er heel veel moois gebeuren.
Ds. Harmannij
U sprak vrijmoedig en redelijk onafhankelijk van uw kerkverband, en over de besluiten over GTU. Wie weet helpt de GTU ook voor de eenheid van de kerken. Is die hoop terecht of is het een illusie?
CGK – Ds. W. van 't Spijker
Ik ben negen jaar lid van het deputaatschap. Je veilig voelen bij de CGK, hangt af van waar je woont in Nederland. Soms hebben we liever contact met de HHK. Maar het gaat niet om 'liever met die of die', maar om de katholiciteit die verloren is gegaan in de Afscheiding, en daarna verder versplinterde.
In 1892 zijn wij staande gebleven, zegt zijn vader. Maar de theologische en geestelijke stromingen liggen heel dicht bij elkaar. Toch spraken we niet met elkaar. Jullie hebben collega's als Holwerda, Schilder, Deddens, Greijdanus etc. Maar wij hebben voor studenten alleen Van der Meiden en Kremer.
De gereformeerde orthodoxie leefde vóór de Afscheiding, maar daarna kwamen de richtingen, de Gelderse bijvoorbeeld. Echter het fundament dat er ligt is Jezus Christus, zo staan we in de wereld. Luister vooral naar de Schrift. Maar soms kom je daarin knopen tegen die je niet kunt ontwarren.
Wij zijn helemaal niet meer in rapport met de tijd. Het gaat schurend en wankelend achter Christus aan. Maar laat zien dat je leeft met Christus en zijn Woord, dan is er ook de ontmoeting, in die kerkenraadskamer bijvoorbeeld, in Almelo.
Gesprekken over prediking zijn voor beide zijden verhelderend. Maar in Noordeloos en Veenendaal werkte het voor geen meter. Het kan ook alleen goed bij open harten rondom het Woord.
Ga wat doen, zoals in Amersfoort. En in plekken waar het niet komt tot contact op kerkenraadsniveau, gewoon de stoute schoenen aantrekken.
GTU helpt voor eenheid, m.n. door de gezamenlijke bachelor. Daar leer je samen luisteren naar de Schrift. Mijn wens is dan ook dat hij er komt.
BESPREKING – Voorstellen Christelijke Gereformeerde Kerken
RONDE 1
Br. Van Arkel
De GS Ede heeft gevraagd hoe de kerken in elkaar zouden kunnen schuiven. Maar het rapport heeft er geen aandacht aan besteed. Ik stel daarom voor besluit 1a in te korten: tekst na komma 1 en vóór komma 2 weghalen.
Ds. Van Loon
In besluit 1a staat 'helaas'. Maar wat is onze visie op een kerkverband? Wat moeten die gemeenschappelijk hebben? Moet het zo als bij ons, in bij de CGK zoals bij hen? Als we die visie niet veranderen dan zal het nog lange jaren duren.
Besluit 1a en 1b omwisselen, want het primaat is plaatselijk.
Br. Feenstra
'Ook' (… ook in de contacten…) schrappen in besluit 1a.
Van de brief van de GS CGK en uit verhaal van Van 't Spijker blijft duidelijk de wens blijvend te zoeken naar eenheid van kerken en te onderzoeken hoe dat eventueel landelijke vorm moet krijgen. En als God het geeft, nog breder.
Ik ondersteun vorige bijdragen.
Ds. Roth
Ik ben een beetje teleurgesteld. Na zo'n lange tijd hoop je op een scherpere analyse. Als je het niet weet, dan is het lastig om het punt te raken. Ik wil jullie en ons uitdagen om het boven water te krijgen.
Ook ik wil 'ook' weg. Schrap verder '… als God het geeft nog breder…'. Het gaat hier immers specifiek over de CGK.
Wordt besluit 1b genomen dan kan besluit 1c weg.
Br. Scheffer
Ik sluit me aan bij Van Loon.
Besluit 1c geeft aan dat we in alles afhankelijk zijn van onze God. Laten we 'bidden' vervangen door 'smeken'. Het is ontzettend pijnlijk als hiervoor bidden niet gebeurt.
Ds. Balk
Ik haak aan bij voortvarendheid in het werken aan eenheid. De realiteit is dat CGK zusterkerken zijn, en ook niet meer dan dat. Tegelijk wordt er samengewerkt. Voortvarendheid, is mijn ervaring in Delfzijl, wekt bij de CGK veel weerstand en onbegrip. Misschien is dat hun kleine getal, of tere spiritualiteit. Ik heb meer waardering voor hun spiritualiteit gekregen. Wat is jullie idee, waar we over drie jaar moeten zijn?
We moeten elkaar respecteren en daar op een inspirerende manier gestalte aan geven.
DKE – Ds. D.W.L. Krol
De landelijke ontwikkelingen stellen teleur, we hadden het graag anders gewild. Ons geduld wordt op de proef gesteld. Maar kijk naar wat je wél hebt. Wat wél mag.
Door de kracht van de Geest, door het Woord kan het verlangen levend worden gehouden.
Er is wel het een en ander bereikt.
De tekst die Van Arkel wil weghalen is samen met de deputaten CGK opgesteld. En de CGK synode heeft ook iets veranderd. Maar de tekst mag van ons weg, evenals het woordje 'ook'.
Ons doel is verder te komen dan het plaatselijke niveau. Met het verhaal nu op de synode zijn we blij. Het gaat er om door blijven denken over de weg naar eenheid.
Omdat wij rapporteren aan de synode staat het verband van kerken voorop. Als kerken zijn we verantwoordelijk voor de landelijke eenheid. Dus niet a en b om wisselen.
Hoe kan Roth nu 'bidden en oproepen' weg willen halen? Hij is toch zo tegen het activisme van GKv? Laat het maar vanuit de synode expliciet klinken dat het in ons land te horen is, dat gebeden wordt voor eenheid en kerkelijke contacten. 'Als Gods het geeft' weglaten? Dat moet je nog eens uitleggen in de tweede ronde.
Van 'bidden' 'smeken' maken is aan jullie.
Voortvarendheid kan leiden tot activisme. Er is al veel bereikt. Hoe groots, hoe geestelijk zijn de ontmoetingen met elkaar. Landelijke eenheid is nog niet mogelijk. Wel willen we graag doorwerken. We verlangen dat relaties groeien en God zo wordt geëerd.
AMENDEMENTEN
'Bidden' wordt 'smeken' krijgt geen steun.
[ Andere amendementen worden door de deputaten allemaal overgenome, zie resultaat in bijlage 2 – Definitieve besluiten]
RONDE 2
Ds Roth
Besluit 1a is te abundant in woorden. Bovendien gaat het over CGK.
Besluit 1c kan weg.
DKE - Ds. Krol
Besluit 1c is een handvat voor de oproep eens per jaar om voor eenheid te bieden.
Er moet nog interpunctie in.
Stukje 'en als God het geeft nog breder' kan er uit.
DKE - Ds. R.J. Vreugdenhil
In besluit 1c spreekt de synode de kerken aan. Wij zitten er niet tussen.
Preses
De amendementen zijn door DKE overgenomen.
STEMMING
Besluiten met algemene stemmen aangenomen.
BESPREKING - Contacten HHK
Niemand meldt zich.
STEMMING
Besluit met algemene stemmen aangenomen.
Preses
17 juni wordt de relatie NGK – GKv besproken.
Het rapport over de kerkordevergelijking wordt gevoegd bij het materiaal van de besluiten en komt dan dus ook in de bespreking.
En ook het onderdeel COGG.
Sluiting
De vergadering wordt op christelijke wijze gesloten.
BIJLAGEN
51-DKE-170518 Conceptbesluiten ter behandeling 18 mei 2017 versie 2 [zonder besluiten m.b.t. de NGK]
BIJLAGE 1 - Voorstel deputaten
Algemene opdrachten
Besluit 1:
deputaten op te dragen de kerken jaarlijks op te roepen om in de eredienst op de zondag van of na 31 oktober voorbede te doen voor de kerkelijke eenheid.
Besluit 2:
deputaten op te dragen om in goed contact met de plaatselijke kerken en de regio’s de kerkelijke eenheid te bevorderen door:
Besluit 3:
deputaten op te dragen vanuit het oogpunt van zowel kerkelijke eenheid als kerkelijk contact landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.
Besluit 4:
deputaten opdracht te geven om – reagerend of juist proactief – in te spelen op steeds wisselende situaties in kerkelijk Nederland. Zij hebben de ruimte om zich creatief en weloverwogen te bewegen op het terrein van de kerkelijke eenheid. Daarbij houden zij in het oog hoe bijzondere situaties in kerkelijke contactoefening zich verhouden tot het streven naar kerkelijke eenheid, plaatselijk en landelijk, nu en in de toekomst. Zij doen dit op basis van voortgaande theologische bezinning. Deputaten zullen van hun handelwijze achteraf verantwoording afleggen aan de volgende generale synode.
Contacten met het Contact Orgaan Gereformeerde Gezindte
Besluit 1:
te blijven participeren in het Contact Orgaan voor de Gereformeerde Gezindte op basis van de doelen die de GS Zuidhorn 2002-2003 heeft vastgesteld (Acta, art. 130-2).
Besluit 2:
door contactoefening mee te werken aan begrip voor elkaar en vertrouwen in elkaars confessionele trouw. Daarnaast zullen contacten de uitbouw en verdieping op het gebied van het gemeenschappelijk geloof en belijden bevorderen.
Besluit 3:
studenten aan de TU in Kampen op te roepen om contact met studenten van gereformeerd belijden uit andere kerkgenootschappen te zoeken.
Besluit 4: de deelname aan het COGG in de periode tot de volgende synode te evalueren en daarover te rapporteren aan de synode.
Contacten met de Hersteld Hervormde Kerk
Besluit 1:
De gesprekken met de Commissie Interkerkelijke Contacten van de Hersteld Hervormde Kerk voort te zetten met als doel te komen tot een nadere vorm van kerkelijk contact;
Besluit 2:
deze gesprekken zo mogelijk samen met Deputaten Eenheid van de CGK te blijven voeren.
Contacten met de Protestantse Kerk in Nederland
Materiaal:
rapport deputaten kerkelijke eenheid, met daarin het voorstel van de PKN tot het aangaan van bijzondere betrekkingen met CGK, NGK, vGKN, GKv.
Besluit 1:
Gronden:
Besluit 2:
deputaten op te dragen om voor de volgende synode een voorstel te doen voor eenzelfde regeling als op dit moment geldig is bij de CGK met betrekking tot het voorgaan van PKN-predikanten.
Gronden:
Contacten met de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland
Besluit:
Gronden:
Nationale Synode/Protestants Forum
Materiaal:
De aanpassing in besluit c. is cursief-vet aangegeven.
Voorstel voor besluit:
deputaten op te dragen:
Gronden:
Raad van Kerken
Besluit:
Gronden:
Deputaten Overleg Eenheid
Besluit 1:
deputaten op te dragen te blijven participeren in Deputaten Overleg Eenheid (DOE);
Gronden:
Besluit 2:
Het ‘Model voor plaatselijke regeling voor de roeping van een predikant in een samenwerkingsgemeente’ te aanvaarden.
Grond:
Het document geeft samenwerkingsgemeenten een goede handreiking voor het beroepen van een predikant, die zoveel als mogelijk is overeenstemt met de regelgeving op dit gebied binnen de drie kerkverbanden.
Contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken
Besluit 1:
uit te spreken
Besluit 2:
BIJLAGE 2 – Definitieve besluiten
Algemene opdrachten
Besluit 1:
Besluit 2:
deputaten op te dragen om in goed contact met de plaatselijke kerken en de regio’s de kerkelijke eenheid en contacten te bevorderen door:
Besluit 3:
deputaten op te dragen vanuit het oogpunt van zowel kerkelijke eenheid als kerkelijk contact landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.
Besluit 4:
deputaten opdracht te geven om – reagerend of juist proactief – in te spelen op steeds wisselende situaties in kerkelijk Nederland. Zij hebben de ruimte om zich creatief en weloverwogen te bewegen op het terrein van de kerkelijke eenheid. Daarbij houden zij in het oog hoe bijzondere situaties in kerkelijke contactoefening zich verhouden tot het streven naar kerkelijke eenheid, plaatselijk en landelijk, nu en in de toekomst. Zij doen dit op basis van voortgaande theologische bezinning. Deputaten zullen van hun handelwijze achteraf verantwoording afleggen aan de volgende generale synode.
Contacten met de Hersteld Hervormde Kerk
Besluit 1:
De gesprekken met de Commissie Interkerkelijke Contacten van de Hersteld Hervormde Kerk voort te zetten met als doel te komen tot een nadere vorm van kerkelijk contact;
Besluit 2:
deze gesprekken zo mogelijk samen met Deputaten Eenheid van de CGK te blijven voeren.
Contacten met de Protestantse Kerk in Nederland
Materiaal:
rapport deputaten kerkelijke eenheid, met daarin het voorstel van de PKN tot het aangaan van bijzondere betrekkingen met CGK, NGK, vGKN, GKv.
Besluit 1:
Gronden:
Besluit 2:
deputaten op te dragen om voor de volgende synode een voorstel te doen voor eenzelfde regeling als op dit moment geldig is bij de CGK met betrekking tot het voorgaan van PKN-predikanten.
Gronden:
Contacten met de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland
Besluit:
Gronden:
Nationale Synode/Protestants Forum
Materiaal:
Voorstel voor besluit:
deputaten op te dragen:
Gronden:
Raad van Kerken
Besluit:
Gronden:
Deputaten Overleg Eenheid
Besluit 1:
deputaten op te dragen te blijven participeren in Deputaten Overleg Eenheid (DOE);
Gronden:
Besluit 2:
Het ‘Model voor plaatselijke regeling voor de roeping van een predikant in een samenwerkingsgemeente’ te aanvaarden.
Grond:
Het document geeft samenwerkingsgemeenten een goede handreiking voor het beroepen van een predikant, die zoveel als mogelijk is overeenstemt met de regelgeving op dit gebied binnen de drie kerkverbanden.
Contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken
Besluit 1:
Besluit 2: