Vrijgevochten vrijgemaakt 1
D.J. Bolt
10-03-12
Een groep leden van de gereformeerde kerk vrijgemaakt te Grootegast heeft het initiatief genomen op zondagmiddag naast de eigen kerkdiensten, in een restaurant alternatieve samenkomsten te organiseren. Deze nieuwe 'kerk' wil mensen trekken die "op zoek zijn naar God maar hem niet weten te vinden en dat ondanks het ruime aanbod aan kerken in de regio." Nadrukkelijk wordt daarbij gemikt op mensen die al eens lid zijn geweest van een kerk maar door teleurstellingen en beschadigde relaties de kerk hebben verlaten en de weg terug niet weten te vinden omdat de 'drempel' te hoog ligt.
De Oase zoals deze nieuwe gemeenschap zich noemt, wil hiervoor de oplossing bieden. Inmiddels beschikt zij over een website[1] waarop gegevens zijn te vinden over de missie, de bijeenkomsten, enzovoort. Media in het Groninger Westerkwartier hebben de nodige aandacht aan dit initiatief gegeven.
Missie
De motivatie voor deze activiteiten vindt de groep in het opwekkingslied
Kom, Jezus kom, vul dit land met uw heerlijkheid.
Kom heil'ge Geest, stort op ons uw vuur.
Zend uw rivier, laat uw heil heel de aard' vervullen.
Spreek, Heer, uw woord: dat het licht overwint.
De Oase is er enkel en alleen om te evangeliseren door enthousiaste christenen die in hun hele leven missionair willen zijn, zo wordt gesteld. "Schijn in mij, schijn door mij is de oproep om Gods Geest ons hart te laten vullen en die liefde door te geven aan hen die daar behoefte aan hebben", zo licht de groep haar missie toe.
Methode
De gemeenschap wil dus haar doel bereiken door het beleggen van alternatieve kerkdiensten. Voorlopig eens per maand maar als de belangstelling ervoor dat vraagt, zal de frequentie worden opgevoerd.
Ondanks dat de initiatiefnemers gereformeerd-vrijgemaakt zijn, willen zij niet dat deze samenkomsten bekend staan als gehouden vanuit één specifieke kerk. De bijeenkomsten hebben dan ook een interkerkelijk karakter waarbij het onderschikt is uit welke kerk de 'sprekers' komen, mits deze maar het initiatief "van harte willen ondersteunen".
De leden van de Oase willen "levende bouwstenen zijn van Gods kerk" zijn. Onder kerk verstaan zij "alle gelovigen die naar God willen luisteren. Naar welke kerk ze gaan is minder belangrijk, aldus deze nieuwe-kerkleden.
En als er dan mensen tot geloof komen? Dan begeleiden medewerkers hen naar een kerk "waar men zich het meest op zijn plaats voelt". Op die keuze heb je als medewerker-vrijwilliger "ook invloed", zo belooft een promotieartikel.
Visie
Deze activiteiten werden gestart om gehoor te geven aan "de oproep het koninkrijk van God in zijn kracht zichtbaar en tastbaar te maken in het Westerkwartier". De initiatiefnemers willen dit als volgt concretiseren:
Samenkomsten
De samenkomsten zijn "vrij van iedere vastomlijnde gewoontes of tradities", volgens de organisatoren. Geen liturgie zoals in omliggende gereformeerde kerken "die gemeenteleden maar verdelen". Die liturgie heeft "een averechts effect op mensen die overwegen hun hart voor God te openen". Nog erger: "de nadruk die hierop ligt heeft het effect van de korenmaat uit Marcus 4 : 21".
En daarom zullen de Oase-diensten bestaan uit: "Ontvangst, groet, zingen, bidden, luisteren, aandacht voor kinderen, verwonderen, verblijden, troosten, voor elkaar bidden, zegenen, koffiedrinken en kennismaken."
Interviews
In het Dagblad van het Noorden[2] en een streekkrant[3] stonden interviews met een van de initiatiefnemers, Martin Nanninga. Hij licht de activiteiten nog wat verder toe.
Waarom wordt er niet gebruik gemaakt van de bestaande kerken in het gebied?, zo luidt een vraag. Nanninga constateert dat er nogal wat "persoonlijke frustratie" is bij mensen waardoor ze niet meer naar de kerk gaan. Als voorbeelden noemt hij een kerkenraadsbesluit dat een ongelovige man of vrouw niet kerkelijk "ingezegend" mocht worden.
Ook blijkt er veel interne strijd te zijn in de kerken, bijvoorbeeld over "vernieuwingen" en over "interne dogma's". Daar is men "permanent mee bezig". Maar dat is "raar" want "Jezus gaf ons geen 'bijsluiter'". Steeds minder mensen krijgen zo "een klik met de kerk". Het kost ook zóveel energie en strijd "dat een kerk geen oog heeft voor wat er in de wereld gebeurt".
Daarom is de missie: "redding door God en door Jezus dichterbij mensen te brengen. Ieder mens is een kind van God. Dat willen we uitstralen".
Hoe denkt Nanninga c.s. dat nu te bereiken?
"Door te laten zien dat het leren kennen van Jezus onze eigen levens op de kop heeft gezet. Zelf was ik gepokt en gemazeld in de kerk zonder dat m'n leven hierdoor veranderde. Nu ik in aanraking ben gekomen met de liefde van God maak ik andere keuzes. Bijvoorbeeld door iemand te helpen een probleem op te lossen waar hij zelf niet uitkomt. Desgevraagd vertel ik aan zo iemand wat mij drijft."
Wat is dan het verschil tussen Oase samenkomsten en 'gewone' kerkdiensten?
"Ook wij doen aan Woordverkondiging en (samen)zang. Anders dan in een traditionele kerk werken we daarbij niet volgens een vaste liturgie. Iedere 'dienst is bij ons anders.
In traditionele diensten worden nieuwelingen afgeschrikt. Ze hebben geen idee waar het over gaat."
Nieuwkomers moeten Nanninga's diensten als "een warm bad" ervaren. Daarom ook laag-drempelige diensten in een café. En ze willen "zeker niet het promotieclubje voor een bepaalde kerk" worden. "We zijn immers als kerken allemaal met hetzelfde bezig en zijn zeker geen concurrenten van elkaar", aldus de leider.
De prekers hoeven ook geen dominee te zijn. "Het gaat er om dat hij of zij een goed en mooi verhaal kan vertellen. "Misschien ga ik het zelf ook wel eens doen als alles een beetje loopt."
Beroering
Het zal geen verwondering wekken dat deze happening nogal wat beroering brengt onder gereformeerden in Grootegast en zijn omgeving. Kan dit zo maar?
Naar verluidt geeft deze zaak ook veel moeite in de vrijgemaakte kerkenraad. In een schrijven aan de gemeente[4] stelt de kerkenraad dat de Oase een persoonlijk, particulier initiatief is waarvoor hij niet verantwoordelijkheid draagt. Maar omdat het wel van eigen gemeenteleden komt, moet de vraag wat de kerkenraad ervan vindt wel beantwoord worden.
Maar de kerkenraad geeft aan er intern verdeeld over te zijn. Er kan daarom nog geen duidelijkheid aan de gemeente worden geboden. Wel wil de kerkenraad kwijt onvoorwaardelijk achter Gods Woord en de belijdenisgeschriften te staan. En voegt hij er aan toe: "evangelisatie moet zuivere verkondiging van het evangelie zijn".
Classis
Al eerder had de classis Grootegast zich over deze ontwikkelingen in de gelijknamige plaats gebogen. Maar volgens het kort verslag[5] kwam men er ook niet veel verder mee:
"Ook wordt gesproken over ontwikkelingen in Grootegast waarbij kerkleden van de GKv in eigen verantwoordelijkheid op zondagmiddag om 4 uur (in een café) laagdrempelige samenkomsten willen houden met interkerkelijk karakter. Dit om mensen die vervreemd zijn van God en kerk te trekken. Hiervoor bestaat wel waardering, al krijgen de kerken in de classis die hier direct mee te maken hebben het advies niet als kerk zelf hierin te participeren. De kwaliteit van de verkondiging zal nauwgezet in het oog moeten worden gehouden. In hoeverre dit verschijnsel 'concurrerende' effecten zal vertonen, moet de toekomst uitwijzen."
Preek
Op oudejaarsavond afgelopen jaar hield de plaatselijke GKv-predikant een preek over Jozua 22. Daarin wordt de geschiedenis beschreven van de vermeende alternatieve offerplaats van de overjordaanse stammen. Het misverstand wordt in een gesprek opgelost en zo een oorlog in Israël voorkómen.
De predikant constateert dat we dus zomaar
"in die grote wijde wereld, ver weg, of misschien heel dichtbij, mensen tegenkomen, die wij vreemd vinden, verdacht misschien, met woorden of daden, waarvan we denken: kan dat zomaar? Zou God dat goedvinden?
Niet alleen als het dus mensen en zaken zijn, die verklaard hebben geen rekening te houden met God en zijn voorschriften:
Vindt God het niet erg, dat alles maar lijkt te kunnen, in onze tijd? Wat betreft normen, waarden, als je die meet aan zijn voorschriften?"
De predikant vindt dat goede en terechte vragen. En hij past het ook toe op de Oase:
"Dat geldt ook op het gebied, waar wij nu als gemeente mee geconfronteerd worden: de Oase. We hebben daarover een brief gekregen, en het is voor niemand gemakkelijk om daarop te reageren. Om daarover je mening af te ronden. Allerlei vragen gaan aan ons voorbij. Ik noem er twee:
1. De eerste vraag is die naar de erediensten op de rustdag, de zondag. Als gemeente van Christus beleggen wij erediensten, onder leiding van door de gemeente verkozen ambtsdragers, op de dag van de opstanding van Jezus. Kun je dan daarnaast nog ander samenkomsten organiseren?
2. De tweede vraag is die naar de kans dat die samenkomsten gaan leiden tot een soort kerkvorming. Dat kan toch, in je gedachten? Iemand kan denken dat mensen het in die samenkomsten mooi en goed zullen gaan vinden, en dan zullen zeggen: dit willen we vasthouden. Laten we samen een kerk zijn. Is dat niet jammer? Want dan komt er gewoon nog een kerk bij, in plaats van dat het de verdeeldheid helpt oplossen.
En het kan ook zijn dat iemand zegt: 'ik ben er al uit'. Dit is mijn mening. Het is zus of zo.
Maar het Woord van God bepaalt ons vandaag, met Jozua 22 bij een manier, waarop het beter kan: laten we eerst verder met elkaar praten."
Wat zou het dan mooi zijn, zegt de predikant,
"als het nu zou blijken, dat diegenen, om wie wij zo bezorgd zijn, en waar we eigenlijk - net zoals Israël dat had - best veel kritiek op hebben toch dezelfde God dienen als wij;
hetzelfde Evangelie verkondigen als wij; en dezelfde enige Verlosser Jezus Christus hebben als wij; en als zou blijken dat ze dat niet willen: een nieuwe kerk of gemeente stichten; en zou blijken dat ze toch uiteindelijk hetzelfde doel hebben als wij;
is dat dan ook voor ons geen reden om ons te laten geruststellen, zoals de elf mannen, en vervolgens heel Israël werd gerustgesteld?"
Wordt vervolgd