Coronitor 1

D.J. Bolt

18-04-20

Je kunt er dol van worden, alle cijfers, meningen, discussies, ervaringen m.b.t. het coronavirus (cv). Wat is nu precies de eerlijke objectieve stand van zaken?

We houden voor onszelf een coronamonitor – coronitor - bij. Daarin zijn zes parameters belangrijk die we dagelijks bijhouden op basis van officiële cijfers van het RIVM:

• Het aantal geconstateerde besmettingen per dag
• Het totaal aantal geconstateerde besmettingen
• Het aantal ziekenhuisopnamen per dag
• Het totaal aantal ziekenhuisopnamen
• Het aantal doden per dag
• Het totaal aantal doden

De waarden worden verwerkt in een drietal grafieken. Onderstaande weerspiegelen de situatie tot en met 16-04-20:

De grafieken geven o.i. een goede en betrouwbare indruk wat de situatie in Nederland is m.b.t. het cv. We lezen er voor Nederland uit af:
 

- Totaal aantal besmettingen: 29214

- Totaal aantal ziekenhuisopnames: 9309

- Totaal aantal doden 3315

Als 'gewone' mensen, d.w.z. geen medici noch epidemiologen, kunnen we enkele nuchtere conclusies trekken:

1. Het totaal aantal besmettingen neemt nog steeds vrijwel lineair toe.
2. De toename van het aantal ziekenhuisopnamen lijkt wat af te nemen.
3. Het aantal doden neemt nog steeds vrijwel onverminderd lineair toe.

Op basis van deze waarnemingen lijkt ons geen of nauwelijks enig optimisme gerechtvaardigd. Er is nog geen 'eind aan de tunnel', laat staan een licht te zien.

Daarbij komt ook nog dat de cijfers waarschijnlijk een nogal geflatteerd beeld geven. Want binnen verpleegtehuizen lijken zich rampen te voltrekken. Door gebrek aan beschermingsmiddelen voor het verplegend personeel zouden er daar heel veel besmettingen zijn en zeer veel doden. Deze zijn nog niet of maar gedeeltelijk in de grafieken meegenomen. Zo meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek dat er tussen 30 maart en 5 april, dus in 1 week(!), 1485 mensen zijn overleden in zorginstellingen. Dat is 'bijna twee keer zoveel als gemiddeld in de eerste 10 week van 2020'…! Men verwacht dat dit aantal nog sterk zal oplopen want inmiddels blijken er ruim 5300 ouderen te zijn besmet.

Wereldwijd

Het Amerikaanse Johns Hopkins Coronavirus Research Center (https://coronavirus.jhu.edu) houdt wereldwijde ontwikkelingen t.a.v. het cv bij. Zij meldden per 17-04-20

- Totaal 2.204.511 bevestigde cv besmettingen wereldwijd

- Totaal 149.378 doden wereldwijd.

Deze kaart van het Research Center geeft een indruk van de verspreiding en omvang van  besmettingen over de aarde.

Het Research Center bood ook een grafiek met een vergelijking van de ontwikkeling van de dodentallen in verschillende landen over de tijd:

Het ND gaf deze grafiek weer onder de kop 'Aantal doden VS stijgt schrikbarend. Op sommige dagen worden er meer dan 2000 doden gemeld' (16-04-20). Dat is inderdaad een ontstellend aantal overlijdens per dag. In vergelijking met de Verenigde Staten zou geconcludeerd kunnen worden dat de situatie in ons land gunstiger is: de VS had bijvoorbeeld op 16 april ongeveer 2300 doden te betreuren, Nederland 'maar' 181.

Echter voor een eerlijke vergelijking moeten de inwonertallen van de landen in rekening worden gebracht. De VS tellen 328 miljoen inwoners tegen Nederland 17 miljoen. Als we de dodentalgrafiek opschalen op basis van de verhouding van het aantal inwoners in beide landen is er geen sprake meer van 'gunstiger' in Nederland:

Als dus zo de verhouding van inwoneraantallen in rekening wordt gebracht,  ziet het er in Nederland veel slechter uit dan in de USA. Het aantal doden in Nederland telde dan zelfs (in verhouding) een topdagwaarde op 07-04-20 van ongeveer 4500!

Nog een vergelijking

Misschien is het ook goed om eens een hele andere kant op te kijken, namelijk naar Oost-Europa, en dan speciaal Zuid-West Oekraïne. Op onze vraag aan één van onze contacten daar hoe het er bij staat m.b.t. het cv, ontvingen het volgende verhaal:

'Het is een heel moeilijke situatie hier. Ook hier is het niet mogelijk samen te komen, dus kerkleden beluisteren kerkdiensten op internet. We weten dat dit niet ideaal is maar zijn dankbaar dat we toch naar het Woord van God kunnen luisteren in deze moeilijke dagen.

Er zijn meer en meer zieken in Subcarpathia, en we zijn nog maar pas aan het begin. Helaas staat de medische zorg in de Oekraïne niet aan de top. Er zijn niet veel beademingsmachines (we hebben er maar een paar en die zijn ook nog erg oud), en ook niet veel artsen (velen namen ontslag of gingen op vakantie), er is niet veel aan medicijnen, desinfecterende middelen, beschermende kleding in de ziekenhuizen (patiënten moeten alles zelf betalen). Op veel plaatsen is er zelfs [niet genoeg] water in de ziekenhuizen.
Artsen zijn bang, heel vaak willen ze zelfs niet helpen. Het gebeurt dat we horen dat iemand is gestorven terwijl we niet wisten dat hij ziek was, dus pas na iemands dood. We weten niet veel van elkaar hier.

We kunnen alleen hopen dan God dit land en onze gemeenten genadig wil zijn. We kunnen niet echt rekenen op medische hulp, we kunnen alleen vertrouwen op de genade van God. Enige tijd geleden las ik in het boek Jozua hoe God Rachab en haar familie redde. Hij kan ook ons redden als Hij dat wil.

Maar Hij weet wat we nodig hebben.' 

Een barre situatie dus!

Laten we het maar eens tegen de situatie in Nederland aanleggen. Zeker, daarmee wordt de ramp die zich in ons land voltrekt niet kleiner. Maar wellicht verandert onze houding wel. Bij alle nood kan er immers ook dankbaarheid zijn en groeien, om in een land te wonen waar ondanks tekortkomingen heel veel zaken wél goed zijn geregeld. Waarin we een medische stand hebben die zijn uiterste best doet en vele middelen heeft om de grote nood te leningen.

Kunnen we misschien ginds helpen met onze mogelijkheden?

Vragen 

Hoe het verder zal gaan? Geen mens die het weet. Het valt op dat ook professionals, wetenschappers en regeerders bij de dag leven en nog geen enkel perspectief kunnen en durven bieden. Er zijn ook heel moeilijke vragen waar (voorlopig) geen antwoord op is te geven. Bijvoorbeeld:

• Komt er wel een medicijn tegen cv en hoe lang duurt de ontwikkeling ervan nog?
• Als iemand het cv heeft gehad en beter is geworden, kan hij dan toch wéér ziek worden?
• Zal een gedeeltelijke opheffing van de lockdown niet weer nieuwe 'pieken' geven, zodat we misschien wel een paar jaar met het virus zullen moeten worstelen?
• Blijft het cv permanent aanwezig, en komt het regelmatig terug, net als griepvirussen?

Ook die laatste vraag is een klemmende! Ja, zei expert Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC), 'we gaan nooit meer van het coronavirus afkomen'. Dat betekent dus dat iedereen er vroeg of laat mee in aanraking komt - tenzij die als kluizenaar gaat leven.

En zonder een effectief antivirusvaccin wordt de meest kwetsbare groep (ouderen, mensen met zwakke of beschadigde gezondheid) vroeg of laat getroffen.
'Het wordt echt een andere wereld’, zei Gommers.

Wat voor wereld?

Een gitzwart dilemma

De situatie waarin we nu zitten is heel kort door de bocht zó te beschrijven.

• Behandeling coronazieken (vooral van de risicogroepen) vereist kostbare en schaarse medische voorzieningen (middelen, IC-bedden, artsen, verpleegkundigen).
• Voorkomen moet worden dat er meer middelen nodig dan beschikbaar zijn.
• Daarom moet besmetting zoveel als mogelijk is, worden ingedamd.
• Dat vereist zeer stringente en kostbare maatregelen.

Alles wordt hiervoor op dit moment ingezet. Dat heeft een ongekende economische crisis tot gevolg. Economen schatten die als ernstiger dan de Grote Recessie van 2008, wellicht nog eerder vergelijkbaar met die in de jaren '30 van de vorige eeuw. De overheidsschuldenberg zal enorm toenemen met alle gevolgen van dien, vele winkels en bedrijven gaan failliet, er ontstaat een ongekende werkeloosheid.
Kortom, onze economie gaat 'kapot'.

Wellicht ziet de lezer ook het dilemma al opdoemen. We laten de Belgische gedragseconoom Jan-Emmanuel De Neve aan het woord[1] over waar hij mee bezig is als hoogleraar in Oxford:

‘We berekenen wanneer de baten – het redden van levens – de kosten niet langer rechtvaardigen. Want het verlammen van de economie en een daaropvolgende recessie hebben ook gevolgen voor de volksgezondheid, bijvoorbeeld door een stijging van het aantal suïcides.’

De Neve stelt daarom voor de lockdown eerst te beëindigen voor twintigers die niet bij hun ouders wonen:

‘Zij worden het zwaarst getroffen door de economische impact omdat ze een fragiel inkomen hebben. En ze hebben amper last van het virus.’

De sociaaleconomische druk wordt op een gegeven moment zo groot, dat alle maatregelen versoepeld moeten worden, denkt De Neve, je kunt ze gewoon niet meer verantwoorden.

En de epidemioloog Johannes Charlier, ook een Belg, is het met De Neve eens is. Hij schrijft[2]:

‘Niet enkel het medische aspect is van belang. We luisteren te eenzijdig naar virologen en epidemiologen, die niet zijn opgeleid om de impact van hun aanbevelingen op de economie in te schatten. Ondertussen hebben die adviezen ongeziene economische gevolgen.'

We vertalen het even recht voor z'n raap.

De bestrijding van het virus kost economisch/financieel zo onnoemelijk veel, dat onze maatschappij naar de knoppen gaat. En dat vooral door de kostbare medische zorg voor m.n. risicogroepen, d.w.z. (vooral al ziekelijke) ouderen, terwijl economisch inzetbare jongeren relatief heel weinig last hebben van het virus. Bovendien, als het virus blijft, is het toch bij voorbaat een verloren strijd, bij wijze van spreken, weggegooid geld?

Daarom, laten jongeren de economie op niveau houden, hef hun lockdown 'up'. Helaas, het zaait dood en verderf, maar het is en kan niet anders …

Regelmatig duikt in de media de discussie weer op over zeer dure medicijnen voor een ernstig zieke patiënt. Als zijn ziekte daarmee onderdrukt kan worden maar bijvoorbeeld een miljoen per jaar kost, wat dan …?

Gaan de overwegingen van de wetenschappers hierboven in wezen niet om dezelfde ethische problematiek maar nu op enorme schaal omdat het gaat over hele landen, ja over de hele aarde?

Allerlei gedachten bestormen je als je dit leest. Naar onze indruk neemt de aandacht voor de economische gevolgen van het cv hand over hand toe. En zullen bovenstaande vragen steeds meer een antwoord eisen.
 

Wat zijn ons christelijke, Schriftuurlijke overwegingen en antwoorden? Daarover hopen we de volgende keer wat verder mee te komen. Input van onze lezers is welkom!