GS Goes Impressie 04 – Besluiten m.b.t. TUK

D.J. Bolt

27-06-20

Vrijdag 26 juni jl. werd de besluitvorming afgerond van een aantal voorstellen m.b.t. de TUK. We zetten enkele markante zaken in de besluiten op een rijtje:

• In de jaren 2021-2023 kost de TUK de GKv jaarlijks €1.800.000. Maar alleen voor 2021 is dit nog maar vastgesteld. In oktober van dit jaar zal verder over de financiering van de universiteit gesproken en besloten worden. Er is namelijk veel onzekerheid door de daling van het ledental van de GKv en gevolgen daarvan. Ook is de hoogte van de rijksbijdrage aan de opleiding (nog) niet duidelijk.
   
• Van die rijksbijdrage werd in het verleden afgesproken dat die niet hoger mocht zijn dan 50% van de jaarlijkse begroting van de TUK. Maar daar wil men nu van af. Maximalisering van de van de rijksbijdrage is niet (meer) nodig om het gereformeerde karakter van de opleiding te handhaven en de betrokkenheid van de kerken te waarborgen, denkt men.
   
• Door samenwerking met andere kerkgenootschappen zouden deputaten financieel beheer 'financieel meer draagkracht willen ontwikkelen'. De TUK vindt dat 'interessant'. In feite, zo stelt men, heeft men een eerste stap in die richting al gezet met de integratie van de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding (NGP). Eigenlijk is bredere samenwerking al 'strategie van TU Kampen'. Immers nu al is er 'nauwere samenwerking' met de Evangelische Theologische Faculteit in Leuven, de Theologische Universiteit in Apeldoorn en de Protestantse Theologische Universiteit. 

Behalve in de kerken is er dus ook in de opleiding van de gereformeerd-vrijgemaakte kerken veel aan het veranderen. Hoe kan het ook anders.

Als we het goed zien, zijn er twee drijvende krachten die het proces van verandering sturen en stimuleren: de problematische financiering van de opleiding en de drang naar breed-oecumenische samenwerking die op den duur wellicht zal uitmonden in integratie met het protestants universitair onderwijs. Om het wat plastisch te verwoorden: Kampen is niet meer te betalen door de kerken, en het hedendaags oecumenische denken verdraagt niet het hebben van een eigen opleidinkje in een provinciaal stadje.

De grote vraag is natuurlijk: blijft de TUK zo wel School van de kerken? Want dat is toch vanaf het begin, meer dan 160 jaar geleden (1854), het uitgangspunt geweest. Kan dat nog wel als de kerken zich laten vastbinden met het zilveren eurokoord van de overheid?

Altijd zijn gereformeerden zeer beducht geweest om financiële relaties met de overheid aan te gaan. Wat is er niet een ellende uit voortgekomen als de kerk dat wél deed. Immers óók in het kerkelijk onderwijs geldt uiteindelijk: 'wie betaalt bepaalt'. De kerk in de 19^de eeuw is daarvoor een hoog opgericht baken in zee! En juist in onze sterk seculariserende samenleving zou de zelfstandigheid, ook financiële autonomie, van fundamentele betekenis moeten worden geacht.

Al in 2005 werd op de synode van Amersfoort het hek een end geopend: maximaal 50% rijkssubsidie, maar niet meer. Maar 15 jaar later is het hek helemaal uit de dam: wat de overheid ook besluit t.a.v. haar bijdrage: akkoord.

Dat zal consequenties hebben, verwachten wij. Om maar iets te noemen. Zal de overheid die mede gezien de coronacrisis, uitermate op haar centjes moet gaan passen, niet de TUK én de TUA dwingen te fuseren met de PhTU? Want hoe is een wereldse overheid te overtuigen van de noodzaak deze opleidingen met alle overhead, separaat te bekostigen?

We zijn bang dat de gereformeerde wereld hier opnieuw een geestelijke slag verliest.