Printen

Signalen 135

 

R. Sollie-Sleijster

24-09-22

 

De kerk kan toch niet blijven zwijgen

Nader Bekeken – juli/augustus 2022

 

Via de persschouw van Nader Bekeken lazen we een deel van het openingswoord op een jaarvergadering van de Gereformeerde Bond (PKN), waarin de voorzitter, ds. J.A.W. Verhoeven, sprak over de grote dreiging die vooral op de westerse kerken uitgaat van het secularisme (zie De Waarheidsvriend van 27 mei 2022). Hij typeert het als ‘de vanzelfsprekendheid waarmee de god van Israël wordt genegeerd, eenvoudig vergeten of als overbodige werkhypothese wordt gezien’.

 

Het leidt tot nihilisme en cynisme. Hoewel we wel veel religie zien, is die niet anders dan een verkapte vorm van zelfaanbidding. Sinds de Verlichting in de 18de eeuw heeft de mens zich als middelpunt van het heelal uitgeroepen. Onze tijd ziet de nasleep hiervan en is te typeren in het ene woord: ego (prof. dr. A. van de Beek).

De Verlichting kent twee kanten: het Rationalisme en de Romantiek. Bij de eerste denken we aan René Descartes: ik denk, dus ik ben. En Immanuel Kant zei dat mijn kennen subjectief is, en dat er geen objectieve kennis of absolute waarheid bestaat. Over God kunnen we niet meer weten dan wat ons hart ons ingeeft. Dat is vloeibaar, relatief, vrijblijvend.

De andere zijde van de Verlichting, de Romantiek, gaat uit van het gevoel, de intuïtie als norm. Hier denken we aan Rousseau. Het modernisme leunt meer op Kant en het postmodernisme op Rousseau.

Maar beide zijn allerindividueelst. Ik ben de bron en norm voor alle kennen en handelen.

En wee degene die het waagt dat te ontkennen! Dat is aantasting van de menselijke vrijheid!

 

In de theologie lijkt de invloed van de Romantiek terrein te winnen. We vragen niet: wat zegt de Bijbel, maar: wat spreekt me aan? Waar wordt je hart warm van? En dat gevoel houdt men voor de werking van de Heilige Geest, terwijl zó de boodschap wordt bepaald door de filter van mijn ervaring. Het individuele gevoel is norm geworden voor de ethiek. ‘Het voelt goed’ is het einde van alle tegenspraak. Het zijn ontwikkelingen die de disputen over huwelijk en trouw, over seksualiteit en gender bepalen.

 

In dit wereldse denkschema zijn wij kerk van Jezus Christus. Bestaan en voortbestaan van de kerk staan op het spel. Want het secularisme ijvert met een agressieve zendingsdrang en wil niets weten van gehoorzaamheid aan iets wat buiten mijzelf ligt en al helemaal niet als dat Gods geboden zijn.

De antichrist werkt strategisch en programmatisch: elke herinnering aan de God van de Bijbel moet uitgewist en vernietigd worden.

 

De predikant werkt bovenstaande uit met het oog op het huwelijk. Hoe Gods eeuwige wijsheid niet alleen in de schepping wordt weerspiegeld, maar ook in de Thora. De kerk moet er alles aan doen om in onze context het huwelijk in ere te houden. Hierbij spreekt hij zijn teleurstelling uit dat de PKN het zo laat afweten. Dit bleek onlangs pijnlijk door het verzoek van dr. M. Klaasen, die om zo’n visie vroeg als niet ontvankelijk te verklaren. Ds. Verhoeven vraagt of de kerk zich gedwee laat meetronen door de tijdgeest, waarin inclusiviteit en authenticiteit toverwoorden zijn.

Wie uitgaat van de gedachte dat onze cultuur geduld heeft met mensen die zich voegen naar de Thora van Israëls God, is naïef. Met het secularisme moet je geen zoete broodjes willen bakken!

 

De predikant sluit af met de oproep van dr. Klaassen (citaat van O’Donovan):

 

‘Als de westerse kerken de wil hebben verloren om te getuigen van de gave van het huwelijk als een geschenk aan de mensheid, geschapen als fysieke, morele en geestelijke wezens in twee biologische geslachten, laten ze zien dat ze uiteindelijk de wil hebben opgegeven om de verlossing van de schepping door de Zoon des mensen te verkondigen’.

 

Deze waarschuwing geldt zeker niet alleen voor de PKN!, zo sluit ds. Perry Storm deze persschouw af.