Printen

GS Ede Verslag 07-419/L&K DKE

 

 

D.J. Bolt
17-05-14

 

We woonden de synodezitting van 9 mei bij. Er waren twee hoofdonderwerpen aan de orde: Liturgie & Kerkmuziek (L&K) en het werk van Deputaten Kerkelijke Eenheid (DKE). Zeer belangwekkende onderwerpen die alles te maken hebben met het directe christelijke leven van de gemeenten.

Nu kwam het eerste onderwerp aardig in de verdrukking door een plotseling ingeschoven agendapunt dat kennelijk hoge prioriteit had, zie GS Ede – Impressie 03. De bespreking van het werk en de voorstellen van deputaten L&K kon dan ook niet worden afgerond en zal later worden voortgezet.

 

Ook het tweede onderwerp, kerkelijk eenheid, kon nog niet geheel worden geklaard. Maar dat had een geplande reden. Want de bespreking van de relatie met de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) zal pas plaatsvinden ná de beslissing van de synode over de kwestie vrouw in het ambt. Echter er was voldoende stof om ongeveer twee dagdelen te praten over andere zaken m.b.t. kerkelijke eenheid.

 

We hebben niet de zitting van 10 mei bijgewoond. Deze dag waren diaconale zaken en media geagendeerd. Niet dat deze zaken voor ons onbelangrijk zijn, integendeel, maar soms moet een mens prioriteiten stellen.

 

In tegenstelling tot vorige verslagen nemen we de conceptbesluiten op in het verslag zelf, op de plaats waar ze behandeld worden. Dat heeft het voordeel dat de lezer de besprekingen gemakkelijker kan volgen. Voor degenen die toch graag alle besluiten bij elkaar willen zien, nemen we ze ook in extenso op in een bijlage.

 

Opening

 

De vergadering wordt op christelijke wijze geopend door br. C.G. Kruse.

 

Preses dr. P.L. Voorberg

Allereerst komt een zaak aan de orde die in besloten zitting zal worden behandeld.

 

[heropening na besloten zitting]


 

Liturgie & Kerkmuziek

 

Preses

Onze excuses aan deputaten L&K en vertegenwoordigers van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK) dat u hebt moeten wachten.

 

Deputaten L&K – Ds. A.M. de Hullu

 

Br. Jetze Baas is namens GKv lid van ISK. We hebben dus aan het Nieuwe LiedBoek (NLB) meegewerkt en stellen voor het in te voeren en in gebruik te nemen. We kunnen ons daarmee meten met 1944 en 1984 waarin besloten werd tot een kerkboek. Het eigen kerkboek is meer gerelateerd aan de eigen identiteit. GS Ede krijgt nu dus de gelegenheid een nieuw liedboek en een kerkboek in te voeren.

 

We zijn meer faciliterend bezig dan voorschrijvend, zoals vroeger het geval was.  Zo bieden wij een liturgie voor een uitvaartdienst. Rouwdiensten kunnen sinds het oude artikel 71 KO niet in de nieuwe HKO is overgenomen, nu dus wél worden belegd.

De synode moet deze zaken nu afronden, vooral het NLB. Dat betekent niet vrijgeven maar in gebruik nemen. Het kerkverband stelt het in zijn geheel beschikbaar voor plaatselijke gemeenten en niet slechts een selectie eruit. Gemeenten willen we zelf laten kiezen rekening houdend met hun plaatselijke situatie en mogelijkheden. Daarin spelen liggingsverschillen en muzikale mogelijkheden een rol, het muziekprofiel moet dat aangeven. We maken dus geen negatieve lijsten meer. Wel helpen we hoe de gemeenten met het NLB aan de slag kunnen gaan: adviserend en voorlichtend dus. Het steunpunt speelt daarin een grote rol.

 

Presentatie NLB - Ds. P. Endedijk (PKN)

 

[De predikant die coördinator/secretaris is van het NLB project, presenteert op een aanstekelijke manier allerlei liederen uit het NLB en leert die de synodeafgevaardigden even snel aan waarbij hijzelf voorzingt en op de piano begeleidt. We laten in het vervolg deze onderdelen weg omdat ze weinig zin hebben als die niet worden gehoord en er bij gezongen kan worden. Wat overblijft is dus een zakelijke samenvatting van zijn betoog, djb]

 

Ds. Endedijk

Ik wil iets van het werk van NLB presenteren en de ontwikkeling ervan kort schetsen. En  ook welke plaats de GKv in het geheel heeft. Ik ben musicus en later PKN predikant geworden.
 

Project

In 1973 is het ISK gestart met het eerste liedboek. Het werk aan het NLB begon in 2007. Tot 2012 hebben er acht werkgroepen aan gewerkt, o.a. voor psalmen, liedrevisie, jongeren- en kinderliederen, buitenlandse liederen, etc. Zij presenteerden hun werk in mei 2013 aan het bestuur en aan de kerken in Monnickendam. En verder nu ook aan plaatselijke gemeenten en synoden. 

Globaal was de werkwijze dat eerst een voorselectie aan de redactie werd aangeboden. Die werd ook besproken met supervisoren van de kerken. Daaraan gekoppeld waren er klankbordgroepen om vanuit het eigen kerkelijke perspectief inbreng te hebben. Gegeven adviezen werden dan weer meegenomen in het proces. In de loop daarvan zijn er de NGK en de GKv bijgekomen, alsmede ook nog twee Belgische protestantse kerken.

 

Visie

Het liedboek moet breed zijn, breed gebruikt kunnen worden. De liederen moeten in allerlei leefkringen kunnen functioneren. In kerkdiensten maar ook door de week, 's avonds en 's morgens, op kerkelijke vergaderingen en in gespreksgroepen, in het pastoraat, bij geloofsgesprekken, bij bezoeken van ouderlingen, op verjaardagen, op trouw- en sterfdagen, etc. Liederen, gebeden, teksten, alles moet in het liedboek te vinden zijn. Dus nadrukkelijk voor persoonlijk en kerkelijk gebruik.

 

Kerk en lied

Het NLB is een uiting van de identiteit, de muziek en de stijl die in de kerken aan de orde zijn, de bundel moet die weerspiegelen. Dat is van belang voor de eenheid van de kerk, het vormt een verbindende factor. Het betekent katholiciteit, het iets gemeenschappelijks met elkaar hebben. Niet iedereen hoeft alles te zingen en te gebruiken daarbij. Een bepaalde kerk heeft katholiciteit niet in pacht want de Geest overschrijdt grenzen. Dus is het NLB niet voor een bepaalde kerkgemeenschap. Daarom moeten we gemeenschap met elkaar zoeken en op zoek gaan naar het 'vreemde' van de ander. We mogen immers verschillend zijn?

 

Inhoud

De indeling van het NLB weerspiegelt de visie en helpt tegelijk de weg er in te vinden.

Een goed liedboek begint met de Psalmen, dat is het fundament. Daarom zijn alle psalmen er in opgenomen. En naar goed calvinistisch gebruik, ook de 'enige gezangen', Lofzang van Zacharia etc. Verder zijn er bijbelse vertelliederen opgenomen. Die vertellen het bijbelverhaal na.

Dan een grote groep die te maken heeft met tijdskringen: dag: met onderverdeling in morgen, middag en avond. Vervolgens week: eerste dag, zondagse eredienst, doop, belijdenis, bevestiging. Dan jaar: kerk, Pasen etc., maar ook Bevrijdingsdag.  
En tenslotte de levenscyclus: geboorte, uitvaart, geloof, vertrouwen, leven in verband, kerk, schepping, vrede, etc.

 

Onderaan elke bladzij staat altijd de hoofdcategorie en een sub-rubriek. Drie registers achter in het boek bieden nadere informatie.

 

De psalmen zijn niet meer zelfstandig genummerd. Maar wel is het oorspronkelijke nummer bij de psalm zelf aangegeven. Dat is gedaan omdat er nu een groot aantal gerelateerde psalmliederen, onberijmde psalmen, beurtzangen en reciteerpsalmen is.

De berijmde vorm is geliefd. Maar het is dan niet mogelijk psalmen in zijn geheel te zingen. Daarom zijn er soms gedeelten geselecteerd die onberijmd kunnen worden gezongen.

 

Stijl

Zingen is allereerst een 'inning' van geloof. Dus eerst inademen, en niet 'k Heb geloofd en daarom zing ik'. Zingen is schepping en herschepping, pastoraat, missie en therapie. De gemeente zingt zich een dak boven het hoofd. Zingen is ook eschatologisch,  Gods toekomst tegemoet.

 

De kerk van alle tijden en haar vernieuwing moet in het liedboek zichtbaar zijn met zowel Engelse als Duitse liederen. Maar wel alles in de musica sacra kerkstijl.
De veelkleurigheid is nu veel meer zichtbaar, we kijken ook naar Amerika en Scandinavië bijvoorbeeld. De oecumene komt breed aan bod. Het contrast tussen klassieke en lichte muziek is niet zwartwit, zie bv. lied 1007

 

Kinderen en jongeren

LB 1973 bood voor kinderen en jongeren te weinig of niets. We maken nu liederen die wel door heel de gemeente kunnen worden gezongen.
Bijbelverhaalliederen moeten het hele verhaal vertellen en niet zoals bij Hanna Lam waar elementen ineens te voorschijn komen die eerst hadden moeten worden verteld ('Jozef zoekt zijn grote broers' met de plotklapse schenker).

 

Praeses

We zijn diep onder de indruk van het werk aan het NLB.
We moeten nu vaststellen hoe we met ons gereformeerde kerkboek (GKB) verdergaan.

 

Ds. Boerma

Ik ben amateur in muziek en moet nu a.h.w. keuze maken uit zes muziekmaaltijden. Hoe ga ik daar zondag aan zondag mee om? Ik wil u graag iedere week uitnodigen om me te helpen uit deze geweldige rijkdom te kiezen.

 

Ds. Soepenberg

Dr. Jan Smelik heeft een boek geschreven dat een boeiende introductie biedt.

In hoeverre is het zaak ook met een eigentijdse berijming te komen? De huidige psalmberijming raakt steeds verder weg van jeugd.

 

Ds. Vreugdenhil

Ik wil graag het NLB gebruiken maar wat kun je eruit gebruiken, wat op de beamer zetten, hoe staat het met auteursrechten, hoe beïnvloeden die onze keuze?

 

Br. Kruse

Ik ben onder de indruk van de presentatie maar heb wel zorgen over de inhoud van de liederen. Wat niet passend is, daar moeten we ook klip en klaar over durven zijn naar de kerken toe. De deputaten hoeven ons niet alleen maar aardig te vinden.

 

Br. Poutsma

Het NLB is een geweldige verrijking. Gaan we alle psalmen in het NLB en ook in het GKB zingen?

 

Ds. Van den Geest

Endedijks enthousiasme werkt aanstekelijk. Je moet ervaren en oefenen in het God prijzen. Hoe gaan we dit goed introduceren want er is behoorlijk wat deskundigheid en stroomlijnen nodig. Ben enthousiast over het muziekprofiel maar het vergt wel fijngevoeligheid. De voorganger zie ik wel een beetje kwetsbaar worden. Hiervoor hebben we een ds. Endedijk nodig in elke gemeente. Hoe kan wat ingewikkeld is toch worden vertaald?

 

Ds. Voorberg als afgevaardigde

Ik wil me bij Kruse aansluiten. Er zijn volstrekt onaanvaardbare liederen bij. Liederen die niet kunnen. Hoe kun je die in handen van onze broeders en zusters geven? Het NLB past bij de PKN maar wij hebben een andere identiteit. Hoe moeten we dit zien want het levert een geweldig probleem op.

Voorbeelden:

Preses

We gaan bespreken hoe we de inhoud van het GKB vaststellen.

 

Ds. Zomer

De deputaten gaan schriftelijk antwoorden op de vragen van vanmorgen. Komt er nog een ronde waarin we op de inhoud van het rapport in kunnen gaan?

 

Preses

Het gaat nu over informatieve vragen aan de deputaten m.b.t. het NLB. De discussie komt nog. Nu gaat het over welke onderdelen wel of niet in het GKB moeten.

Lastiger is nog welke gezangen erin moeten. Dat willen we oplossen via een enquête onder de synodeleden.

 

Ds. Buitendijk

We moeten hier niet elk gezang bespreken maar via een enquête waar je per lied ja of nee kunt aangeven. Bij de liederen zijn gezangen die in huidige maar niet in het NLB staan. Daaruit moet een nieuwe lijst worden gevormd.

 

Ds Vreugdenhil

75% van de stemmen moet voor zijn om af te wijken van het deputatenvoorstel, 26% om een lied in bespreking te nemen. Er moet vóór 17 mei gereageerd worden.

 

Ds. Vreugdenhil

Ik wil als afgevaardigde een opmerking maken. Uitgangspunt voor de enquête is: primaire keuze is het NLB, het GKB vormt een aanvulling daarop. Wijst de synode dat af dan is er geen 'plan B'.

 

Preses

Het voorstel Vreugdenhil is een soort ordevoorstel. Wie wil daarover spreken?

Gerestaureerde liederen komen apart aan de orde bij vaststelling van het GKB.

 

Br. Kruse

Waarom is de primaire keuze voor het NLB van invloed op de enquête?

 

Ds. Vreugdenhil

Voorbeeld Ps 130 van Psalmen voor Nu. Dat staat in het NLB. Als die primair is dan hoeft het lied niet meer in het GKB. Anders wel.

 

Preses

We zeggen de deputaten L&K hartelijk dank voor hun werk.

We gaan 23 mei weer verder.

 


 

Kerkelijke Eenheid

 

Deputaten DKE

Ds. Vreugenhil, ds. A. de Braak, dr. J.M. Burger, ds. T. Dijkema, ds. D.M.L. Krol, ds. J.H. Messelink, br. J. Schelling, br. F. Tijssen, ds. J. Wesseling, ds. R. Prins, ds. J. Luiten.

 

Preses

Hartelijk welkom. Kerkelijke eenheid is een 'never ending story'. Daar heeft de Here Jezus al indringend om gebeden. In dat kader staat het werk. We hebben waardering voor werk van de deputaten en de commissie kerkelijke eenheid (KE), br. J.A. van Arkel, ds. J. Sytsma en ds. L.W. de Graaff.

De CGK afgevaardigden komen later.

 
We gaan eerst de revisieverzoeken behandelen en daarna krijgen deputaten gelegenheid de bespreking in te leiden.

 

Revisieverzoeken

 

Commissie KE - Ds. L.W. de Graaff

Het revisieverzoek 71-R1 van Kampen-Noord en Kampen-Zuid kan beter worden behandeld nadat het dossier MV is behandeld. Geldt ook voor Ten Boer 71-R6.
Concept besluit 1 en 2 moeten ook later. De besluiten m.b.t. de NGK ook pas na dossier MV.

We vragen ons af of het hooi in het aanvullend rapport niet te veel is voor de vork van deze vergadering.

 

Revisieverzoek GK Marum/Kornhorn (71-R2,3,4)

 

GKv Marum: Acta HW, art. 77 besluit 1a en c1 en 2 - roept op om samenwerking in de Nationale Synode te stoppen

GKv Kornhorn: Acta HW, art. 77 besluit 1a en c1 en 2 - roept op om samenwerking in de Nationale Synode te stoppen

GKv Kornhorn: verduidelijkt en handhaaft zijn revisieverzoek, zie 71-R-3 + bijlage

 

Preses

Aan de orde is nu de brief van Marum/Kornhorn over deelname Nationale Synode (NS). Het voorstel is daaraan niet te voldoen: De NS is slechts een forum, geen synode, de belijdenis hoeft niet te worden geloochend.

 

[voorsteltekst niet beschikbaar, djb]

 

Commissie KE – Br. Van Arkel

Het gaat over een besluit van Harderwijk dat vraagt de ontwikkelingen rond de NS te volgen en per delegatie daaraan deel te nemen. Deze kerken willen revisie want als het slechts een forum zou zijn geweest had men zich niet tot de synode gewend. Maar de NS streeft naar een nationaal concilie met bindende uitspraken, zie de website van de NS, zie het artikel van ds. G. de Fijter en ook zijn uitspraken in het ND.

Maar de NS draagt geen verantwoordelijkheid voor deze artikelen. De website van de NS zegt ook dat de NS een gespreksforum is. Op weg naar eenheid zijn gesprekken nodig. Daarin kun je je eigen identiteit naar voren brengen.

De visie van DKE is: we doen niet meer mee als het een oecumenisch concilie wordt. Maar de NS geeft wel gelegenheid om te spreken met vrijzinnigen bijvoorbeeld, zie gronden.

De bezwaren van Ten Boer zijn ook al besproken door Harderwijk. Ze voeren geen nieuw bewijs aan.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Revisieverzoek GK Ten Boer (71-R6)

 

Acta GS H'wijk art. 81: deelt mee de besluiten van de GS Harderwijk niet te ratificeren en handhaaft het verzoek de gesprekken met de NGK af te breken

 

Commissie KE – Ds. L.W. de Graaff

We moeten toch wel revisieverzoek 6 behandelen want het gaat over het verleden en heeft niets te maken met nog te nemen beslissingen.

 

Preses

Ten Boer wil het gesprek met de NGK beëindigen. Maar hun bezwaren zijn al meegenomen in Harderwijk.

 

Ds. W.L. de Graaff

Is er uit de aangehaalde notities op te maken dat er nu wel meer binding aan de belijdenis in de NGK kan worden aangetoond?

 

Br. Van Leeuwen

Kan het antwoord aan Ten Boer ruimer bekend gemaakt worden dan alleen maar ter kennis brengen aan bezwaarde broeders?

 

Commissie KE – Ds. L.W. de Graaff

Als je die zin leest kun je je afvragen wat ze precies bedoelen, maar we houden wel vast aan hun eigen tekst. Het gaat dus om voortuitgang.

 

Het antwoord aan Ten Boer wordt via de acta wel bekend.

 

Ds. W.L. de Graaff

Er wordt in het rapport wel gesproken van voortuitgang in de bespreking, maar is er werkelijk ook  vooruitgang in de binding aan de belijdenis?

 

STEMMING

71-R6: O02T01, aangenomen.

 

Beleidsrapport DKE Algemeen

 

Deputaten DKE – Ds. H.J. Messelink

De behandeling van onze voorstellen is een belangrijk moment voor ons. We hopen op een verdere taak in deze lijn. Dank voor uitgebreide vragenlijst die we mochten ontvangen en die we beantwoord hebben. We verwachten nu niet veel vragen meer.

Graag een ongevraagd advies: het lezen van wat ons rapport over hermeneutiek schrijft kan helpen de discussie over MV terug te brengen naar normale proporties. De Schrift is in de NGK in veilige handen. Overigens hadden we liever ons rapport behandeld gezien vóór de bespreking van MV.

 

Nu gaat het dus over het algemene rapport.

Wat ons aanvullend rapport betreft: er gebeurt al veel, vooral plaatselijk. Nemen of krijgen de deputaten zo niet teveel hooi op de vork? We snappen de vraag, en we moeten keuzes maken, maar het is geen luxe verhaal. Er is nu bezinning nodig. Anders worden we op allerlei manieren ingehaald. Want Gods Geest doorbreekt grenzen. We kunnen dan niet meer op veilige afstand blijven. Verdere bezinning is nodig, want die is nog maar net begonnen.

 

Deputaten DKE – Ds. D.W.L. Krol

Wat de relatie tot CGK betreft, het resultaat daarvan staat in de rapporten. Nu gaat het meer over ervaringen. Die zijn, in een woord, goed. In vorige perioden ging het vaak over hullie en sullie, maar dat hebben we de afgelopen periode achter ons gelaten. Het gaat niet meer over donker gekleed en de statenvertalng of luchtiger gekleed en de NBV maar om verbondenheid en het delen van kwetsbaarheid. We hebben Joh. 17 mogen ervaren, inhoudelijk maar ook in de sfeer. Is de inhoud belangrijker dan sfeer? Nee, maar spreken over eenheid is erg belangrijk als dat gebeurt in een goede sfeer.
 

We hebben niet alles kunnen doen. Graag hadden we meer aandacht besteed aan het bovenplaatselijke gesprek over prediking. Overigens moet je wel voorzichtig zijn met dit soort initiatieven om de schijn te vermijden dat het gesprek wordt afgedwongen van hogerhand. Want het moet van onderop komen. Inmiddels heeft het wel vorm op de tekentafel gekregen.

 

Een conferentie over prediking zal in Antwerpen worden gehouden. Deze stad is gekozen omdat daar de samenwerking tussen CGK en GKv nog het minst gestalte heeft gekregen.

 

Het onderwerp eenheid heeft wel onze aandacht. We streven naar een regionaal convent van kerken om inhoud te geven aan het samen leven en denken. In Utrecht is een initiatief genomen om kerken van gereformeerde oorsprong bij elkaar te brengen. We moeten zoeken naar eenheid van bovenaf. We hopen dat we met Gods wijsheid dit werk mogen voortzetten.

 

Preses

Het werk van de DKE algemeen is aan de orde. Daarbij kan ook het aanvullend rapport worden betrokken. Dus alles behalve de zaken m.b.t. de NGK, en vanavond specifiek over de relatie met de CGK.

 

BESPREKING

 

Br. K. Bouma

In het rapport staat:  'Vanuit deze conclusie werd steeds invulling gegeven aan de opdracht om het gesprek over prediking, visie op de gemeente, visie op de sacramenten en de kerkelijke vermaning gezamenlijk te voeren. Deze gesprekken vonden steeds in een goede en opbouwende sfeer plaats, waarbij over en weer blijde herkenning is van wat de Here door zijn Geest en Woord werkt.', p6/3.2.

Betekent dit dat na jarenlange gesprekken verbondsautomatisme en prediking geen strijdpunten meer zijn? We hebben elkaar gevonden en zullen we het er niet meer over hebben?

 

P16 over de contacten met de HHK. Als je dit leest: 'We zijn als deputaten kerkelijke eenheid onder de indruk van de grote bewogenheid om ieder serieus te nodigen tot het heil in Christus' hoe kan het dan dat in de brief van Plaisier de HHK niet genoemd wordt? Wil de CGK de contacten met de HHK intensiveren? Dat wil Bewaar het Pand.

 

In het verleden werden onze samensprekingen met de CGK van bovenaf gestuurd. Maar van onderop hebben we nooit iets met de CGK gehad. Nu schamen we ons daarvoor. Initiatieven van onderaf juichen we nu toe. HHK contacten worden erbij getrokken. Maar moet dat ergens om?

 

In de brief van Plaisier staat de HHK er niet bij. Maar er is wel een vergadering geweest op 5 maart in Utrecht. Wat is het resultaat daarvan?

 

In het aanvullend rapport p5 staat: 'We vragen ruimte om in verbondenheid aan onze eigen identiteit creatief bezig te zijn en gelovig het gesprek met anderen aan te gaan.'

Maar de tijd haalt ons in, zei Messelink. Graag! Want toen de Vervangingsformule terzijde werd geschoven konden we toch niet met de synodalen samengaan want eerst moest er schuld worden beleden. Toen dat werd gedaan was de aansluiting van de synodalen bij de Wereldraad van Kerken de blokkade en bovendien functioneerde de gereformeerde belijdenis daar niet, zeiden we.

We hebben nog zo'n geweldige ballast. Want we waren bezig met een eigen kerkelijk gebouw op te trekken. Als ik dan deze zin lees, is me die uit het hart gegrepen.

 

Ds. W.L. de Graaff

Dat nadenken is begonnen op de GS Zuidhorn. Het gevoel was dat de aandacht voor de banden met de NGK ten kostte is gegaan van de relatie met andere kerken. Gelukkig is dat dus niet meer het geval. Daar ben ik blij om.

 

Br. Niemeijer

Ik ben blij met de verdieping van het denken over eenheid. Vroeger ging het over institutionele eenheid, nu veel meer over netwerken en goede relaties, gezamenlijke maatschappelijke activiteiten. We begrijpen elkaar als christenen en geven zo uiting aan onze taak.

Als oudere heb ik wat moeite met de relatie tussen instituut en netwerk. Ik hoop dat de voortgaande studie van de deputaten mag helpen de denklijnen aan elkaar te knopen.

 

We spreken veel over eenheid maar hebben toch steeds weer de neiging onze eigen weg te gaan. Bijvoorbeeld met de kerkorde, het kerkboek en de opleiding Kampen. Ik vraag me wel eens af: zijn we wel zover dat we de ander in beeld hebben? Dus niet meer vanuit onszelf denken maar de ander uitnemender achten dan onszelf?

 

Br. P.G. Bakker

Hoe gaat het verder met de CGK? Dat vraag ik mij steeds nadrukkelijker af. Het gaat goed, wordt gezegd. Maar voorlopig heb ik daar een vraag bij. Ik wil niet ongeduldig overkomen, we moeten onze plek weten, hun tempo is lager, maar toch. Gaat het wel echt goed? Van onderop gaat het goed, er zijn vele initiatieven. Ik vraag me af of we voldoende in beeld hebben waar we samen naar toe zouden moeten. Op dit moment is het idee om op zoek te gaan naar nieuwe bovenplaatselijke wegen. Hebben we wel zicht op waar we samen met de CGK naar zouden moeten streven? Nu is dat vaag.

 

Ds. Soepenberg

In het aanvullend report wordt gesproken over de opdracht die al in 2010 is gegeven namelijk om gezamenlijk te denken en te bezinnen over relaties met kerkverbanden, p5. Wat houdt dat voor de PKN in?

 

Br. Kruse

Sectie 4: Waar zijn we bezig? Ik sluit me daarvoor aan bij Niemeijer.

Sectie 1: Deputaten zeggen dat ze goede gesprekken hebben gehad, en zich verbonden voelden. Constateren de deputaten dat als voorhoede? De uitdaging is hoe breng je dat over aan de synode en kerken. Als de kerken het niet zelf ook vinden dan schieten we niets op.
De vruchten bij de CGK zijn mager. Keer op keer worden we afgewezen. Moeten we het streven naar landelijke eenheid maar niet parkeren? Ze willen niet. Is het dan wel respectvol om er maar steeds naar te blijven streven? Dat getuigt van ongeduld. Kortom, laten we er maar drie of vier jaar mee stoppen.

 

COGG. De mensen begrijpen er niets van: 50 jaar praten zonder praktisch resultaat. Wie begrijpt dat wel? Als we verder gaan met de COGG en over drie jaar evalueren wat zijn dan de criteria? Zonder die wordt het oeverloos.

 

Ds. Zomer

Mij past bescheidenheid gezien het vele werk dat is gedaan en nog wordt gedaan. In 2008 heb ik bedankt voor dit deputaatschap om onvrede over de samenstelling ervan. Dus eigenlijk heb ik geen recht van spreken. Maar onze samenleving verandert zo snel dat het soms nodig is op de rem trappen.

Want welke kant gaat het op? Voor echte kerkelijke eenheid hebben we de drie Formulieren van Eenheid. Voor kerkelijke contacten is Nicea voldoende. Deputaten zeggen dat ze de vraag naar de waarheid niet willen ontwijken. Maar het is veel te slap en te progressief. Hoe kun je met de leugen aan één tafel zitten? Gaat het die kant niet op? Moeten we dat niet mijden? Wat is de bedoeling van de theologische bezinning in besluiten 6 en 7? Bezinning moet ons brengen bij datgene wat we werkelijk moeten doen.

 

Ds. Boerma

Hartelijk dank voor de antwoorden op de vragen. De vraag is: hoe erg zou het zijn als u er niet meer was? U bent heel erg bezig, maar bereikt het mij als gemeente(lid) wel? Met de CGK is het de afgelopen vijftig jaar niet gelukt en zal het waarschijnlijk ook komende 50 jaar niet lukken. Alleen faciliterend opstellen maakt dat niet veel beter. Voorbeeld: wat levert al uw praten over preken ons op?

 

Deputaten DKE – Ds. Messelink

Punt van orde.  We willen zoveel mogelijk zaken in aanwezigheid van de CGK broeders bespreken.
Wij zijn blij met waardering. Herkennen ook de last van het verleden, de manier waarop we elkaar in het verleden hebben beoordeeld. Gelukkig is de sfeer veranderd. Hoe het verder moet is een vrij lastige vraag die nu niet is te beantwoorden.

 

Wat heeft theologische bezinning opgeleverd? Voor ons is het juist nu heel belangrijk, een spade dieper te gaan in een grondige bezinning op hoe de Schrift over kerkelijke eenheid spreekt. Er is een aanzet gegeven.

Sommige dingen hebben een eigen dynamiek. Laatste jaren is er een vloedgolf van toenadering. Daarbij kan er gemakkelijk over allerlei praktische en principiële vragen worden heen gehuppeld. We zijn bang dat zó snel wordt gehandeld dat bezinning pas achteraf plaatsvindt. Dat willen we niet, geen vloertje waarop van alles mogelijk is.

Er zijn veel contacten: met de Nationale Synode, Raad van Kerken en HHK. We vinden het een zaak van broederlijkheid en liefde om daar op in te gaan. Vooral t.a.v. de Raad van Kerken hebben we met de CGK en NGK een grens uitgezet. Het is een  bezinningsgroep maar mag niet verder gaan.

 

De brief van Plaisier en de uitnodiging van de PKN. Inmiddels komt er een tweede gesprek met CGK en NGK. We hebben een gezamenlijk standpunt. Het gaat over inhoudelijke zaken. Het contact is bijvoorbeeld ook van belang bij de overgang van predikanten van GKV naar PKN en vv. Welke voorwaarden en eisen worden gesteld bij het functioneren van predikanten. Dat is niet zo eenvoudig. De praktijk heeft bewezen dat gesprekken zinvol zijn.
 

Stadkanaal bijvoorbeeld, is een uitdaging. Het leidt tot nieuwe vragen over de relatie tussen plaatselijk en landelijk. Vroeger maakten we kunstmatige onderscheidingen als  'plaatselijk waar' en 'landelijk vals'. Maar hoe moet je daar nú met elkaar over spreken? De PKN is nieuwsgierig hoe wij samenspreken met bv. de CGK. We kunnen elkaar van advies dienen. Onze mogelijkheden zijn beperkt, we zijn een kleine kerk. Belangrijk is het onderhouden van contacten.

Waarheid en leugen moet je eerlijk invullen. De Bijbel spreekt ook over de roep tot eenheid. Leugen kan zijn als je de ander buiten je horizon houdt.

 

U benoemt ons en geeft ons opdracht. Als wij er niet meer zouden zijn zou de kerk niet instorten. Maar we moeten de invloed van de landelijke samensprekingen op de plaatselijke situatie niet onderschatten. Prachtige ontwikkelingen van bovenaf hebben plaatselijk doorgewerkt. Het is niet of/of. Faciliteren is een belangrijk punt. Het gebed van Christus dragen we mee.

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

We zijn blij met de waarderende woorden. Je kunt gemakkelijk voor de troep uitlopen. Als het ons speeltje zou zijn neem het ons dan maar af. Vanavond in de aanwezigheid van CGK deputaten zullen we nog wel verdere toelichting geven. De notitie toe-eigening des heils hebben we achter ons gelaten, daar zijn we het over eens.

 

We nemen tripartite deel aan allerlei zaken. We merken wel eens verschil met de HHK, die op bepaalde punten bevindelijker is.

De ballast van het verleden laten we los maar nemen de last van Christus op ons.

 

Het mooie van het COGG is dat het ook zelf de vraag stelt wat het eigenlijk nog doet. Het ziet alleen maar versplintering om zich heen. Daarom wordt er gezocht naar nieuwe mogelijkheden om het doel te realiseren, namelijk hoe kerk van Christus te zijn.

Er wordt gezocht naar contact met studenten want het COGG verstoft en vergrijst.

 

Deputaten DKE – Ds. J.M. Burger

Ik wil reageren op de vraag van ds. Zomer.
Wij kiezen bewust voor Nicea en niet de Twaalf Artikelen. Want Nicea is heel expliciet over de triniteit en de twee naturenleer van Christus. Dat is een heel duidelijke keuze tegen vrijzinnigheid. Die valt daarmee af. De keus is dus niet omwille van vaagheid.

Willen we progressief zijn en verslappen? De vraag maakt mij boos. Dat willen we helemaal niet. De waarheid van het evangelie, het werk van Christus nemen we serieus. Efeze 4: één lichaam en één Geest, één Here, één geloof, één doop, één God en Vader … Dat is het kader om verder te bouwen aan eenheid met het eschatologische doel. Dan is het een leugen dat alleen belijders van de drie Formulieren van Eenheid daarin zouden worden meegenomen.

De kerk van Christus is niet nationaal maar internationaal. De Oosters-orthodoxe kerk is door westers machtsmisbruik ontstaan. Waar vergadert Christus nú zijn kerk wereldwijd? Dat is de vraag en dus kijken we opnieuw, ook naar onszelf. Dan geven we niet gelijk antwoorden. Want er moet eerlijk over worden nagedacht. Bevrijding van ballast is een onderdeel van dat proces. Met een wereldwijde blik zoeken we niet direct institutionele eenheid maar proberen heel bescheiden aan eenheid bij te dragen.

 

Commissie DKE – Ds. L.W. de Graaff

Als commissie hebben we de DKE begeleid en verduidelijking gevraagd. Als commissie zijn we tot conclusie gekomen dat de besluiten 6 en 7 niet het aanvullende rapport dekken. We stellen voor om de besluiten 6 en 7 te laten vallen.


Met alleen Nicea als uitgangspunt valt ook de RK eronder.

 

Preses

Daar komen we op terug bij de behandeling van besluit 6 en 7.

 

DKE besluiten algemeen (1)

 

Besluit 2

Opnieuw deputaten kerkelijke eenheid te benoemen.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 3

Deputaten op te dragen de kerken jaarlijks op te roepen om in de eredienst op de zondag van of na 31 oktober voorbede te doen voor de kerkelijke eenheid.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 4

Deputaten op te dragen om in goed contact met de plaatselijke kerken en de regio’s de kerkelijke eenheid te bevorderen door:

  1. beschikbare en relevante informatie met betrekking tot de landelijke contacten tijdig aan de kerken toe te zenden;
  2. de ontwikkelingen in de plaatselijke contacten te volgen;
  3. zich nader te bezinnen op de verhouding tussen de plaatselijke en landelijke contacten in de praktijk;
  4. daarbij ook na te gaan hoe de door de synode vastgestelde regelingen voor plaatselijk contact en samenwerking functioneren in de praktijk en indien daarvoor reden is voorstellen tot wijziging ervan in te dienen bij de eerstkomende generale synode;
  5. plaatselijke kerken te stimuleren om aan het proces van kerkelijke eenheid actief bij te dragen;
  6. desgevraagd te adviseren bij het werken aan kerkelijke eenheid;
  7. wanneer daar reden en ruimte voor is, één of meer bijeenkomsten te beleggen om het onder a-e genoemde nadere uitwerking te geven.

BESPREKING RONDE 1

 

Ds. Van der Schee

Wat zijn de regio's?

 

Br. Kruse

Bezinnen? Wat is dat precies? Wat betekent onderdeel c?

En wat is de verhouding met e en f met het oog op plaatselijke en landelijke eenheid?

 

Deputaten DKE – Ds. Messelink

Die bezinning staat al decennia in deze besluittekst. Heeft daar dus geen enkele zin.

 

e en f horen bij elkaar, horen bij plaatselijke situaties en kunnen een regionale uitbreiding krijgen. Het is dus niet maar iets formeels. Plaatselijke kerken krijgen schriftelijk advies soms zijn we ook persoonlijk aanwezig.

 

Besluiten 6 en 7 terugnemen? Dat is een moeilijke move voor ons. Deze voorstellen zijn gebaseerd op het aanvullende rapport. Verdere bezinning is heel belangrijk. We willen theologische bezinning en dat kan met besluit 6 en 7 opgevangen worden. Deze scheppen ruimte om ons grondig te bezinnen.

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

Het woord regio willen we handhaven. Het geeft wat meer ruimte, want regio hoeft niet precies samen te vallen met de grenzen van een PS bijvoorbeeld. Dat is in het zuiden van belang.

 

We willen theologische reflecteren op ons verleden, en hoe de Schrift over eenheid spreekt.

 

Br. Kruse

Besluit 4c, 6 en 7 kunnen wel samengenomen worden.

 

AMENDEMENTEN

 

Ds. Van der Schee

Regio's worden classes.

[Niet gesteund].

 

Br. Kruse

Besluit 4c laten vervallen. Besluit 6 en 7 in een nieuw besluit.

 

[Er komen vier CGK deputaten binnen.]

 

Preses

Ik heet u van harte welkom.

 

Deputaten DKE – Ds. Messelink

We stellen voor 4c apart te bespreken. We willen het daar handhaven omdat het daar heel duidelijk gaat om verhouding tussen landelijk en plaatselijke contacten. Die kunnen botsen. We willen ons daarover blijven bezinnen. Kampen is daar een duidelijk voorbeeld van. Besluit 6 en 7 willen apart daarvan bespreken, ook los van elkaar.

 

BESPREKING RONDE 2

 

Br. Wezeman

Ik steun het amendement Kruse. Er is voldoende plaatselijke bezinning.

Ik vind de discussie lastig want als 6 en 7 ook geschrapt worden en 4c al eerder, dan is er wel een probleem.

 

Ds. Van der Schee

4c gaat over een opdracht aan deputaten. Bij het komende rapport moet er een paragraaf aan gewijd zijn. Dus is het zinvol en niet vaag. Niet meer vragen over bezinning, is zonde van de tijd.

 

STEMMING

Amendement Kruse: O01V09, verworpen.

Besluit 4: Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 5

Deputaten op te dragen vanuit het oogpunt van zowel kerkelijke eenheid als kerkelijk contact landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.

 

BESPREKING

 

Ds. Boerma

Ik vind het te breed geformuleerd en wil het inperken. Suggestie: aangeven waar we wel voor kiezen  en waar we geen aandacht aan geven.

 

Ds. Van der Schee

We zijn selectief in de GKv als het gaat om ketterij bij ons en anderen. Denk aan de Alpha-cursus die we gebruiken in onze kerken.

 

Preses

Ik zou Van der Schees spreken willen interpreteren als een oproep en niet als selectie. Ik zou niet weten hoe de deputaten daarop zouden moeten reageren.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 6

Deputaten opdracht te geven in de komende jaren zich te bezinnen op de theologische onderbouwing van het streven naar kerkelijke eenheid.

 

(ingetrokken door commissie; gehandhaafd door deputaten)

 

BESPREKING RONDE 1

 

Ds. Sytsma

Heel erg dank voor het aanvullende rapport. Het is helend. Anderen spreken over vrijgemaakten als mensen die het altijd beter weten. Die zich zelf vroeger angstig verdedigden, maar nu meer de ander met overtuiging zoeken. We moeten ons wel meer verantwoorden over het verleden want het gaat nu heel anders dan hoe het vroeger ging. Zoeken naar eenheid is een onderdeel van de heiliging. Dat maakt ons kwetsbaar en dat is mooi.
 

Nicea is niet oeverloos, en inderdaad ook de RK valt er onder. Hoe breed gaan de deputaten? Moeten wij al degenen die straks een plaats in de hemel ontvangen nu al leren kennen? Het klinkt mij te moeterig.

Er is te weinig opdracht naar voren toe, daarom komt er een amendement van mij.

 

Br. Wezeman

De tekst is wel wat vreemd. Hebben de deputaten tot nu toe zich op dit punt niet bezonnen? Wat werd dan bereikt op welke basis toe nu toe?

Om welke nieuwe theologische inzichten gaat het? Of betekent het in de praktijk een accommodatie aan de tijdgeest?

 

Br. Niemeijer

Als hier ook onder aandacht voor institutioneel- en netwerk-denken onder valt ben ik  tevreden.

 

Ds. Tigelaar

De bezinning mag breed zijn, valt daar ook eenheidsbeleving onder?

 

De commissie begeleidde de deputaten? Kan de commissie voorstellen laten vallen zonder daar de deputaten in te betrekken?

 

Het gaat om theologische bezinning en die op gang brengen. Theologie moet in rapport met de tijd en de context zijn. Ik heb daar zo een amendement voor. Het gaat daarin bijvoorbeeld om de diversiteit in de ontmoetingen als in de zaak Stadskanaal, en randvoorwaarden.

 

Br. Poutsma

Het aanvullend rapport gaf een gevoel van ruimte. Christus staat centraal. Het zou jammer zijn als besluit 6 en 7 ingetrokken worden. De deputaten vinden het belangrijk, dan moet de synode dat ook legitimeren.

 

Ds. Zomer

Ik wil een ander geluid laten horen. Ik steun besluit 6 en 7 niet. Het bevestigt mijn bezorgdheid over het spreken van ds. Burger. Het spijt me dat ik hem boos heb gemaakt. Maar de bezinning gaat wel een bepaalde kant op. Ruimte zou geboden worden door Nicea. De drie Formulieren van Eenheid worden te beperkend, te nationaal bevonden. Dat zou ik krachtig willen weerspreken: ze zijn er juist om katholiek gereformeerd te blijven.

 

Ds. Soepenberg

Bezinning is belangrijk, vergelijk het maar met MV en het spoor TU. Daar ging ook een belangrijke impuls vanuit.

 

Ds. De Boer

De besluiten zijn dermate open, dat je je afvraagt: welke kant gaat het op? Het moet geen eigen dynamiek krijgen en dus is meer concretisering nodig. Veel valt al onder wat wij in 4c tegenkomen. Maar hier is de bezinning onbegrensd. Wat halen we ons hiermee op de hals?

 

Commissie KE – Ds. L.W. de Graaf

 

M.b.t. de opmerking van ds. Tigelaar, we waren even te laat met deze move. Mooier als we het als commissie eerder hadden gedaan.

 

Deputaten DKE – Ds. Messelink

Inderdaad is de opdracht breed. Maar we gaan daarbij ook uit van wat er nu al aan studie is gedaan en aan informatie beschikbaar is. Het is een voortgaande bezinning dus. Punt is vooral dat wij ervaren dat er momenteel zich zoveel ontwikkelingen voordoen, en in een geweldig tempo, dat we voortdurend achter de feiten aanhollen en geen goede adviezen meer kunnen geven, zie bijvoorbeeld Stadskanaal. Daarom is bezinning zo belangrijk. Dus willen we graag een legitimatie van de synode ontvangen.

Dat betekent geen verruiming van waar we uitkomen. We staan op schouders van onze voorouders en willen zo nadenken over nieuwe ontwikkelingen en geven andere antwoorden dan vroeger. Dat is urgent en noodzakelijk. We moeten dit niet voor ons uit schuiven. Het is niet vrijblijvend en levert misschien wel verrassende nieuwe inzichten op, daar staan we voor open.
 

Naar ds. Zomer: het gaat niet over emoties. Ons voorstel 6 is eigenlijk onvermijdelijk. We kunnen in 2014 niet anders dan diepgaand studeren op kerkelijke eenheid. We praatten altijd als kerken met elkaar maar zien nu dat regio's het overnemen. Op allerlei niveaus ontstaan er ontwikkelingen. Daar moet op bezonnen worden.

 

Deputaten DKE – Ds. Burger

Ik was een beetje boos. De term progressief triggerde me. Want ons drijft de eenheid in Christus. Het is dus niet goed om boos te worden.
Betekent onze opstelling nu dat we de drie Formulieren van Eenheid als iets beperkends zien,  dat we ze kwijt willen? Nee, dat willen we niet, daar hebben we ons aangebonden. In de NGB staat dat de kerk het zuivere evangelie onderhoudt, de sacramenten en tucht bedient onder het enige Hoofd Christus.

Maar niet alleen mensen die dat onderschrijven horen bij de kerk. Dat moeten we hardop durven zeggen en niet verzwijgen. Ik denk zelf dat de Reformatie is afgestapt van de woorden 'de enige algemene kerk' en een heel pragmatische formulering heeft gebruikt. Laten we gaan kijken waar het gebeurt en waar Christus' Lichaam is.

 

Deputaten DKE – Ds. J. Wesseling

DKE is een groot deputaatschap en daarbinnen leven verschillende zienswijzen. Ruimte voor bezinning en inhoud daarvan moeten worden onderscheiden. Ik heb nogal wat kritiek op het aanvullende rapport. Maar dat neemt niet weg dat er bezinning nodig is over de verhouding Nicea, apostolische geloofsbelijdenis, de drie Formulieren van Eenheid én kerkelijke eenheid. Omdat we weer voor nieuwe problematiek staan.

Ik voel er meer voor om kerkelijke eenheid onder te brengen bij werk van de Heilige Geest en toe-eigening van het heil. Verder hecht ik aan ruimte voor een diepgaande theologische bezinning over hoe hier vroeger met kerkelijke eenheid is omgegaan en hoe we nú kerk van Jezus Christus kunnen zijn.

 

AMENDEMENTEN

 

Ds. Tigelaar

Alternatief voor besluit 6: Deputaten opdracht te geven in de komende jaren zich - vooral bijbels theologisch - te bezinnen op het geheel van de kerkelijke eenheid en daarbij oog te hebben voor o.a.
1. de diversiteit van de ontmoetingen tussen kerken, zowel op plaatselijk als landelijk niveau.
2. de vraag of plaatselijke erkenning los mag staan van landelijke erkenning
3. de vraag of het mogelijk is om vanuit de bijbels-theologische bezinning randvoorwaarden  te formuleren voor verschillende situaties van ontmoeting en gezamenlijk optreden van kerken. 

 

Ds. Sytsma

De tekst blikt te weinig terug. Ik ben dankbaarheid voor het aanvullende rapport. Daarom: laat besluit 6 vervallen en besluit dankbaarheid uit te spreken voor de bezinning op kerkelijke eenheid in het Aanvullend Rapport, en deputaten opdracht te geven de theologische onderbouwing van het streven naar kerkelijke eenheid, waarvoor in het Aanvullend Rapport de eerste aanzetten zijn gegeven, verder uit te werken; en daarbij helder te maken hoe vanuit de theologische bezinning concreter en directer advies kan worden gegeven in allerlei eigensoortige situaties.

 

Preses

Kunnen deze amendementen misschien worden samengevoegd?

[Beraad om samenvoeging van deze amendementen.]

 

Ds. Tigelaar

Ze zijn samengevoegd:

a. met dankbaarheid kennis te nemen van de bezinning op kerkelijke eenheid in het Aanvullend Rapport,

b. zie amendement Tigelaar met weglaten van het woord 'bijbels'.

 

BESPREKING RONDE 2

 

Ds. Van der Schee

Het is vervelend dit kunst- en vliegwerk. Besluit 6 en 7 werden later toegevoegd. Wat zit er nu in 6 en 7 wat niet in 4c zit? Besluiten 6 en 7 kunnen eruit. Indien niet, dan bij de oorspronkelijk tekst blijven.
Het punt is dat het oorspronkelijke vrijgemaakt theologische verhaal aan het uitsterven is. Het gaat van instituut naar netwerk. De oude kerkvisie van 19de eeuw werd ingesmokkeld in ons belijden. Het streven naar kerkelijke eenheid is heel snel aan het verdwijnen. Dus moet er wat nieuws komen. Dat is genoeg. We moeten het niet ingewikkelder maken.

 

Br. Verkade

Ik ben er niet blij mee, en niet dankbaar voor het aanvullende rapport. Dat we ons beperken tot Nicea is niet goed.

 

Ds. De Boer

Deputaten hebben mij niet overtuigd. Ik kan me vinden in Van der Schee's benadering. Het streven naar kerkelijke eenheid was sterk institutioneel. Dat wordt ingehaald. Laat de dingen gaan zoals ze gaan, dat kan goed vanuit 4.

Ik ben niet voor 'met dankbaarheid' kennisnemen, geen dankbaarheid dus. Met punt b kan ik leven maar wat is de meerwaarde boven 4. Misschien wordt er teveel gewicht aan gehecht, als aan een studiedeputaatschap.

 

Ds. Tigelaar

Deputaten willen heel graag ruimte voor theologische bezinning en dat is meer dan besluit 4. Daar gaat het om de praktijk die men tegen komt. Waar je op botst, landelijk versus plaatselijk. Daarom is een apart besluit nodig.

 

Ds. Sytsma

Onderdeel a is bewust een plek gegeven. Het rapport heeft unieke zaken aan de orde gesteld, een denkroute vanuit Nicea. Het aanvullende rapport geeft een opgelucht gevoel, daar moet toch iets over gezegd kunnen worden? Dat is iets anders dan er geheel mee instemmen.

 

STEMMING

Amendement Tigelaar/Sytsma: O02T21V13, verworpen.

Besluit 6: O02T18, verworpen.

 


 

Contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)

 

TOESPRAAK DS. W. VAN 'T SPIJKER (CGK)

 

Waarvoor zijn bezoekjes aan onze wederzijdse synoden nodig en wat moeten we tegen elkaar zeggen? Mijn antwoord is: voor een relatie zijn ontmoetingen nodig. En om tegen elkaar te zeggen dat we elkaar lief hebben en samen willen leven voor de Here. Ondanks dat het sleets kan worden, zeggen we het toch steeds weer in een liefdesrelatie.

 

Er is nogal wat zorg geuit over de gereformeerde kerken vrijgemaakt. Het rapport MV heeft veel stof doen opwaaien. We hebben zorgen over u.  Sinds GS 1998 is er veel gebeurd hier. Daarom willen we u zeggen: Broeders en zusters, wij hebben u lief en willen samen met u de Here dienen.

 

Vooruitblikkend mag u van ons een bijdrage verwachten. En dat niet op basis van informatie in de pers maar vanuit het beleidsrapport. Want meer dan ooit moeten we samen  optrekken. Daar komen ook meer mogelijkheden voor: op de Nationale Synode en in de Raad van Kerken. In de contacten met de PKN kunnen de drie gereformeerde kerken gezamenlijk optrekken. Er komt een conferentie voor jonge theologen in Gouda.

 

Het is daarom te betreuren dat in het curriculum van Apeldoorn het vak oecumenica is gesneuveld. Daar is gebrek aan aandacht voor. Het is niet goed als er pas in de praktijk rekening mee gehouden wordt. 'De Kerk is katholiek of ze is niet', zei prof. B. Kamphuis. Het kan dus niet zo zijn dat gereformeerde kerken pas over vereniging gaan denken als de nood van de tijd dat eist. De ontmoeting met elkaar is wel spannend gezien de diversiteit maar toch belangrijk om ook de ogen te open voor blinde vlekken.

 

We voelen ons aangetrokken tot uw kerken. Echter dat mag niet leiden tot herverkaveling in groepen die het goed met elkaar kunnen vinden. Katholiciteit betekent confronteren met eenheid in verscheidenheid. Niet in je eentje maar samen met alle heiligen, daar gaat het om, zowel vroeger en als nu, van noord tot zuid. We moeten oefenen in het elkaar liefhebben als teken van de liefde die Jezus Christus voor ons heeft overgehad.

 

Preses

Dank u wel voor uw goede woorden. We begrijpen dat het MV rapport u heeft geschokt. Maar we moeten er nog over spreken en daarbij verwachten we uw advies. Inderdaad moet niet de nood van de tijd ons drijven maar Gods wil tot eenheid. Je hebt elkaar ook nodig om de liefde van God te ontdekken. Contacten met u hebben ons verrijkt.
Dat we mogen toegroeien naar een verdergaande eenheid.

 

Deputaten DKE - Ds. Krol

We hebben goede ontmoetingen gehad en zijn verder gekomen.

Het spreken over 'toe-eigening van het heil' hebben we niet achter ons gelaten. Maar we hebben het er niet steeds meer over wat het ís, daarvoor grijpen we terug op de Nota. Maar in de bespreking van preken komt aan de orde hoe je die toepast. Waar liggen de verschillen? We vinden het gesprek daarover zeer verrijkend en versterkend.

 

Contacten met de HHK doen we tripartite (zonder NGK). De gesprekken zijn verrijkend en  dwingen ons rekenschap te geven van wat ons drijft.

Er is veel aandacht voor kerkelijke eenheid van onderaf maar het kan niet zonder ook iets van bovenaf. Dat geeft meer resultaat dan alleen van onderaf.
We denken ook over een convent van kerk i.o.m. het COGG.

 

Gaan de contacten met de CGK wel echt goed? Lopen we niet teveel voor de troep uit? Onze vooruitgang stralen we uit naar de kerken en zo komen zij ook verder. Natuurlijk is er een risico van blikvernauwing.

We gaan verder op basis van Johannes 17. Wat Jezus zei tegen de leerlingen van toen geldt ook nu. De eenheid in Christus is ons gegeven. Wij willen heel graag onze taak voortzetten.

 

In het aanvullende rapport staat 'deputaten op te dragen zich opnieuw bezig te houden met de opdracht die in 2010 al was gegeven, namelijk 'zich samen met de deputaten van de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) te bezinnen op de gevolgen van het feit dat er in steeds meer plaatsen contact is tussen kerken, terwijl landelijk ineenschuiven van de kerkverbanden nu niet haalbaar is', opdracht 3, p3.

Dat is een uitdaging. Het reflecteert iets van onze eigen kring. Wij denken sterk institutioneel. Maar we moeten ook leren denken in netwerken. Onze last is nog zo vaak ballast.

 

We moeten geduld oefenen. Dat is ook een vrucht van de Geest. Tegelijk kun je dit werk niet doen zonder passie en overtuiging. Het gaat hier en daar soms wat sneller en soms  wordt er inderdaad gebromd op de CGK synode.

 

Besluiten

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. brief van de GS Urk 2013 van de Christelijke Gereformeerde Kerken met besluiten inzake de verhouding tot de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). In de brief wordt de hoop uitgesproken dat beide kerken één lijn zullen blijven trekken inzake ‘vrouw en ambt’.

 

Besluit 1:

de opdracht te continueren om samen met de deputaten van de CGK samenwerking en nauwer kerkelijk samenleven met de CGK op plaatselijk niveau voluit te stimuleren en te faciliteren.

 

Besluit 2:

deputaten op te dragen om het gesprek over de prediking en in samenhang daarmee de visie op de gemeente, visie op de sacramenten en de kerkelijke vermaning waar mogelijk regionaal te stimuleren en – indien dat gewenst wordt – te faciliteren.

 

Besluit 3:

deputaten op te dragen zich samen met de deputaten van de CGK te bezinnen op de vraag hoe de landelijke organisatie van beide kerkverbanden in de toekomst vorm moet krijgen.

 

BESPREKING RONDE 1

 

Ds. Poortinga

We hebben in Drachten drie GKv-en en 1 CGK. We praten meer met de CGK dan met GKv-en. We houden wederzijds preken en aanvaarden attestaties. We stimuleren elkaar door preken te bespreken. Deden we dat ook maar meer als GKv-ers.
De besluiten scheppen torenhoge verwachtingen maar we doen al wat in besluit 1 staat.

 

Ds. Boerma

Ds. Van 't Spijker heeft mooi gesproken. Soms hebben wij een alles of niets houding. We zouden besluit 3 anders moeten formuleren om uit die sfeer te komen.

 

Ds. Van der Schee

Ik ben er wars van eindeloos met elkaar te praten en wil daarom besluit 2 schrappen. Is dat gesprek überhaupt interessant? We zijn er al vanaf de vrijmaking mee bezig. Ik geloof wel dat zij ons liefhebben maar laten ze van ons houden zoals we zijn en houdt op met praten over die kerkelijke eenheid.

 

Ds. Sytsma

Het is een vreugde in de CGK Gasthuiskerk te Middelburg voor te gaan.
In het aanvullende rapport staat dat de CGK zich willen bezinnen over teleurstellende ontwikkelingen in GKv. Welke? Er zijn ook recente CGK ontwikkelingen waar wij kritisch over zijn. De CGK is brommerig over ons maar andersom mogen we ons wel eens afvragen of we niet te aardig zijn voor de CGK. Een behoorlijk deel van ons heeft er moeite mee hoe daar over God, genade en heil gesproken wordt en ook met hun liturgie.

 

Br. Verkade

Nauwer kerkelijke samenleven zou plaatselijk moeten worden gestimuleerd. In Vlaardingen proberen we dat al sinds 1980. Maar het lukt niet. Broeders van de CGK waren zelfs niet eens bij de bevestiging van een nieuwe predikant. Wel zijn de verhoudingen prima op het praktische vlak.
Hoe denken deputaten 'plaatselijk te stimuleren'?

 

Preses

Ook CGK afgevaardigden worden uitgenodigd aan de bespreking deel te nemen.

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

Soms loopt het wat minder, soms zijn er ook wat zorgen, er is gebrokenheid, en bij de CGK grotere verscheidenheid, hoewel die bij ons ook groeit. Maar we moeten er toch mee bezig blijven.

 

Moeten we besluit 2 laten vallen? Ik begrijp dat gevoel van moeheid goed. Maar preekbesprekingen bleken heel nuttig te zijn. Daarbij kunnen ook andere zaken aan de orde te komen. Verschillen merk je nog wel, daarom komt er ook die Antwerpse conferentie. Geeft u ons de ruimte om hier verder mee bezig te zijn.

 

Soms zijn we teleurgesteld en misschien wel eens te vriendelijk. En soms denk je wel, moet dat nu zo? We moeten alert blijven en de zorgen blijven bespreken.

 

CGK – Ds. Van 't Spijker

We denken wel eens, doen we het wel goed? We nodigen iedereen op onze synode uit, en dan mogen ze het gebrom, het gesomber aanhoren ...

Afvaardiging van samenwerkingsgemeenten is een punt. In sommige CGK classes zijn GKv afgevaardigden niet welkom. Op de CGK synode is een tussenbesluit genomen om daar verder over door te spreken.

 

Te somber, te vriendelijk, duidelijkheid. Uw verhouding met de NGK is een heel andere dan die met de CGK. Wij hebben met u dezelfde basis  maar zijn niet zo recentelijk uit elkaar gegaan. Je moet zaken niet zo klip en klaar duidelijk willen maken, dan ontstaat er druk.

Altijd over preken praten komt niet specifiek van ons. Preekbespreking is niet bedoeld om de maat te nemen, maar om te blijven luisteren naar de Geest. Van het tripartite gesprek leren we. Het is jammer dat dat alleen op deputaten niveau gebeurt, het zou ook goed zijn dat tussen gemeenten en onder elkaar te doen. Zo snel ontstaat een kokervisie. Het gaat er om hoe wij lezen en denken dat de Geest werkt in de harten van gelovigen. We leren elkaars preken kennen en waarderen. Waar dat gebeurt ontstaat chemie en vertrouwen. Waar dat niet is, ontstaat de sfeer 'willen ze of willen ze niet'.

Zorgen om de GKv vinden hun directe aanleiding in het MV rapport en het lonken naar NGK. Is de Schrift er nog wel veilig?

 

AMENDEMENTEN

 

Ds. Boerma

Besluit 3:

deputaten op te dragen samen met deputaten van de CGK samenwerking op onderdelen te zoeken in de landelijke organisatie van beide kerkverbanden.

Grond:

Ook als op korte termijn landelijke kerkelijke eenheid niet mogelijk lijkt, is op groeiend aantal terreinen samenwerking goed mogelijk.

 

BESPREKING RONDE 2

 

Br. Kruse

Ik steun het amendement. We moeten geen irreële opdracht geven. De CGK hebben keer op keer aangegeven niet te willen. Het nieuwe besluit is veel realistischer.

 

Ds. De Boer

Het amendement verandert de aard van het besluit. Het ging eerst om organisatie van de kerk, in het amendement om samenwerking te zoeken. Maar dat gebeurt al. Wat voegt dit dan toe, deze beschrijving van de situatie? Moet DKE twee kerkverbanden samen plakken?

 

Ds. W.L. de Graaff

Besluit 3 was niet toewerken naar een kerkverband, maar wel bezinning hoe je dat zou kúnnen doen. Als dat zo is ben ik tegen amendement. Anders moeten we het besluit laten vallen.

 

Ds. Buitendijk

Sluit me aan bij De Graaf en De Boer.

 

Br. P.G. Bakker

Wat willen we met het amendement realistischer maken?

 

Ds. Van der Schee

Sluit me aan bij vorige sprekers.

 

Br. K. Bouma

Vaag amendement, wat zijn 'onderdelen'? 'Lijkt' is 'blijkt'?

 

Deputaten DKE – Ds. T. Dijkema

We raden het amendement af. Het gaat niet om z.s.m. kerkverbanden in elkaar te schuiven maar om kerkverbandorganisatie voor de toekomst. Er zijn al veel samenwerkingsvormen.

 

We moeten een broedende kip niet storen en de temperatuur gelijk houden. We pleiten ervoor de drie opdrachten te handhaven. We zouden sneller willen groeien en liefde betonen. We begrijpen dat want zo zijn we als vrijgemaakten. Maar langzamerhand zal het ei toch wel worden uitgebroed.

 

CGK – Ds. Van 't Spijker

Wij ontraden het amendement ook.

 

Ds. Boerma

Dan trekken we het in.

 

STEMMING
Besluit 1:Met algemene stemmen aangenomen.

Besluit 2: O00T10V26, aangenomen.

Besluit 3: O00T02V34, aangenomen

 


 

DKE besluiten algemeen (2)

 

Besluit 7

deputaten opdracht te geven om daar waar openingen in de kerkelijke contacten zichtbaar worden daar creatief en stimulerend mee om te gaan.

Grond:

vanuit de theologische bezinning kan concreter en directer advies worden gegeven in allerlei eigensoortige situaties.

 

(ingetrokken door commissie; gehandhaafd door deputaten)

 

Ds. Sytsma

Ordevoorstel: relatie met weggestemd besluit 6 is er niet meer.

 

Ds. Vreugdenhil

We gaan nadenken over een nieuwe tekst.

 

Besluit 8

Deputaten op te dragen het overleg met DOE inzake de speciale positie van geïnstitueerde gemeenten voortkomend uit kerkplantingsprojecten te volgen en eventueel daaruit resulterende voorstellen voor beleid aan de komende generale synode voor te leggen.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 9

Geen gehoor te geven aan het verzoek van de Gereformeerde Kerk te Bunschoten-Oost om DKE op te dragen samen met de deputaten eenheid van de CGK te gaan spreken met de deputaten van de NGK.

Grond

gelet op het verschil in de ontwikkeling van het contact met de Nederlands Gereformeerde Kerk bij de betrokken kerkverbanden is het goed om ruimte te houden voor afzonderlijk overleg.

 

BESPREKING

 

Br. Verkade

Ik ben een tegenovergestelde mening toegedaan. Deputaten van GKv en CGK weten zich verbonden in Christus. Met de CGK afgevaardigden trekken we gezamenlijk op in allerlei onderwerpen. De rapporten stellen dat we elkaars eigenaardigheden niet centraal moeten stellen. Daarom moeten we de gesprekken gezamenlijk aangaan en geen uitzondering maken. Ik dien dus een precies tegenovergesteld voorstel in. Het is voldoende om van woordje 'geen' 'een' te maken

 

Deputaten DKE – Ds. Dijkema

We ontraden het tegenvoorstel. Soms zijn er zettingen waarin we niet gezamenlijk moeten praten. Soms is er een ander tempo. Soms kan het elkaar ook bijten. Bovendien ontmoeten we elkaar regelmatig.

 

CGK – Ds. Van 't Spijker

We kennen de brief niet en zijn achtergronden. We hebben een verschillende geschiedenis en moeten daarom niet alles in één kader willen bespreken.

 

Br. Verkade

Als grond voor het tegenvoorstel kunnen de argumenten in de brief van Bunschoten-Oost dienen.

 

STEMMING

Tegenvoorstel: O00T29V07, verworpen.

Besluit: O01T06V29, aangenomen.

 

Besluit 10

Niet in te gaan op de opmerkingen van de kerk te Katwijk.

Grond:

de brief van de kerk te Katwijk bevat geen concreet verzoek tot een besluit of uitspraak door de synode.


STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

Besluit 11

Deputaten kerkelijke eenheid een budget toe te kennen van € 12.000  voor 2015, € 12.000 voor 2016 en € 7000 voor 2017 (totaal € 31.000).

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 


 

Contacten met de Hersteld Hervormde Kerk

 

Materiaal:

  1. Rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013)
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

 

Besluit 1:

de gesprekken met de Commissie Interkerkelijke Contacten van de Hersteld Hervormde Kerk voort te zetten met als doel te komen tot een nauwere vorm van kerkelijk contact.

 

Besluit 2:

deze gesprekken zo mogelijk samen met Deputaten Eenheid van de CGK te blijven voeren.

 

BESPREKING

 

Ds. Van der Schee

Waarom moeten we hier besluiten over nemen?  Waarom dan niet ook met de vGKN bijvoorbeeld. Die staan veel dichter bij ons. En dan weet ik er nog wel meer.

 

Ds. Sytsma

Ik ben nieuwsgierig naar de agenda en het doel.

 

Ds. Buitendijk

Waarom niet samen met de CCS van de NGK?

 

Ds. W.L. de Graaff

'Nadere' wordt 'nauwere'?

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

De besluiten liggen in de lijn van de vorige synodebesluiten. Het is aan u om die er uit te halen maar als we verder willen gaan, dan zijn deze opdrachten nodig. NGK is niet door de HHK uitgenodigd voor de gesprekken. Maar wij hebben er geen principiële bezwaren tegen. Het doel is nader contact te oefenen.
Onze papieren zijn dezelfde. De preekbesprekingen laten wel een andere vorm van preken zien. Maar we moeten elkaar niet de maat nemen. Er is wederzijds begrip, Overigens hebben we wel de indruk dat dat meer bij ons dan bij hen is.

 

'Nadere' wordt 'nauwere'.

 

STEMMING

Besluit: O02T02V32, aangenomen.

 


 

Contacten met de Protestantse Kerk Nederland (PKN)

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)
  3. brief van de Gereformeerde Kerk te Katwijk d.d. 7 jan. 2014 waarin wordt geconstateerd dat kerkelijke eenheid met de Protestantse Kerk Nederland onder de huidige omstandigheden niet mogelijk is.

 

Besluit 1:

goed te keuren dat deputaten kerkelijk eenheid zijn ingegaan op de uitnodiging van de Protestantse Kerk Nederland om een gesprek aan te gaan.

 

Grond:

de GS Harderwijk 2011 gaf deputaten opdracht de landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.

 

Besluit 2:

deputaten opdracht te geven het gesprek voort te zetten en daarbij te bezien of die voortzetting zinvol is uit het oogpunt van kerkelijke eenheid dan wel kerkelijk contact en over hun bevindingen te rapporteren aan de volgende generale synode.

 

Grond:

het is belangrijk te streven naar samenwerking die kerkelijke eenheid als doel heeft, maar daarnaast is het van belang ruimte te maken voor contactoefening die deze pretentie (nog) niet heeft.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 


 

Contacten met het Contact Orgaan Gereformeerde Gezindte (COGG)

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014).

Besluit 1:

te blijven participeren in het Contact Orgaan voor de Gereformeerde Gezindte op basis van de doelen die de GS Zuidhorn 2002-2003 heeft vastgesteld (Acta, art. 130-2) en op deze manier mee te werken aan een verdere uitbouw en verdieping van het COGG als platform voor gereformeerde belijders.

 

Besluit 2:

de deelname aan het COGG in de periode tot de volgende synode te evalueren en daarover te rapporteren aan de synode.

 

BESPREKING

 

AMENDEMENT

 

Br. Kruse

We hebben criteria nodig voor evaluatie in besluit 2 namelijk voortgang en doelmatigheid.

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

Nemen het amendement over.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 

 

Raad van Kerken

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

Besluit 1:

deputaten toestemming te geven deel te nemen aan beraadgroepen binnen de Raad van Kerken.

Gronden:

  1. deputaten hebben voldaan aan hun opdracht samen met de CGK en NGK te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van associatie met de Raad van Kerken. Zij hebben gezamenlijk in deelname aan beraadgroepen een vorm gevonden om inhoudelijk te participeren; deze vorm doet recht aan eigen overtuiging en komt tegemoet aan de wenselijkheid tot participatie;
  2. op lokaal niveau wordt op grote schaal deelgenomen aan plaatselijk interkerkelijk overleg;
  3. deelname aan beraadgroepen past binnen een beleid waarin soms niet direct kerkelijke eenheid, maar wel kerkelijk contact als doel wordt nagestreefd.

Besluit 2:

de bevindingen samen met de CGK en de NGK te evalueren.

 

BESPREKING RONDE 1

 

Br. H.H. Bouma

Ook hier 'voortgang' en 'doelmatigheid' toevoegen.

 

Ds. Buitendijk

Contact is belangrijk bij bijvoorbeeld rampen. Maar je hebt wel te maken met vrijzinnigheid in deze raad.

 

Deputaten DKE – Ds. Krol

Wij erkennen dat er vrijzinnigheid is maar dat betekent niet dat je er niet een gesprek mee kunt aangaan.

 

We aarzelen over het amendement Bouma. Wij kunnen hier niet voldoende zeggen wat precies de voortgang en doelmatigheid in dit werk is.

 

BESPREKING RONDE 2

 

Ds. Van der Schee

We moeten niet meer dit soort dingen toevoegen.

 

Ds. De Boer

De COGG deelname kan worden geëvolueerd op de bevindingen van CGK, NGK en GKv. Daar gaat het om andere kriteria.

 

Br. H.H. Bouma
Ik trek amendement in.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 


 

Nationale Synode/Protestants Forum

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

Besluit:

deputaten op te dragen

  1. de ontwikkelingen rond de Nationale Synode / Protestants Forum te blijven volgen en waar mogelijk deel te nemen aan activiteiten die in het kader daarvan worden georganiseerd, met inachtneming van de eigen identiteit en verantwoordelijkheid van de Gereformeerde Kerken;
  2. daarbij het (WvdSchee: laten vervallen; overgenomen door deputaten; katholiek-) gereformeerde belijden naar de Schriften in te brengen;
  3. aan de volgende synode rapport uit te brengen van hun beleid en bevindingen in dezen.

Gronden:

  1. de Nationale Synode / Protestants Forum is een langjarig project, dat is geïnitieerd om duidelijk te maken dat de verdeeldheid van de christenen in ons land hen pijn doet en een belemmering vormt voor het getuigenis van het Evangelie in de samenleving. De Nationale Synode werkt toe naar een herdenking in 2018/19 van de dan 400 jaar geleden gehouden Nationale Synode in Dordrecht;
  2. doel van de Nationale Synode is voor alles luisteren naar en spreken met elkaar vanuit ons toebehoren aan Christus. Daarbij is de blik ook gericht op de samenleving, die voor een groot deel bestaat uit mensen die geen geestelijke oriëntatie meer hebben.
  3. het organiseren en voeren van geloofsgesprekken verspreid over het land, en deelname aan de tweede editie van de Nationale Synode, hebben bijgedragen aan het onder 2 genoemde doel en aan realisering van de opdracht zoals die door de GS Harderwijk 2011 aan deputaten is verstrekt.
  4. deelname aan de Nationale Synode past nog steeds in de door DKE ten behoeve van de door GS Harderwijk 2011 beargumenteerde opstelling, ‘waarbij – in plaats van met anderen spreken als je het (bijna) overal over eens bent – het contact met andere (protestantse) kerken vrijmoedig en onbekommerd wordt aangegaan, zonder dat kerkelijke eenheid direct als doel wordt nagestreefd, en waar mogelijk een recht getuigenis van de waarheid gegeven kan worden.’(Acta, art. 77, besluit 1, grond 5).

BESPREKING

 

Ds. Van der Schee

Onderdeel b: 'het katholiek-gereformeerde belijden' bestaat niet. Het is 'gereformeerd belijden'. Katholiek en gereformeerd is niet mogelijk, dus 'katholiek' weglaten.

 

[Deputaten nemen het over]

 

Ds. Voorberg als afgevaardigde

Gereformeerd is katholiek. De gereformeerde leer is de katholieke leer. Dat heb ik altijd van harte geloofd. Mist er iets dan moet dat worden aangevuld. De gereformeerde leer is de meest adequate leer. Ben zeer teleurgesteld als het woord 'katholiek' zou worden weggelaten.

 

Ds. De Boer

Zoals het er nu staat kan het als een beperkende bepaling bij 'gereformeerd' worden gelezen. Daarom kan het woord beter worden weggelaten.

 

Ds. Voorberg

Het ging mij om de redenering.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 



Deputaten Overleg Eenheid

 

Materiaal:

rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) 2013.

 

Besluit 1:

het werk van de DOE-groep te continueren.

Gronden:

de samenwerkingsgemeenten en de samenwerkende gemeenten zijn gediend met gezamenlijke adviezen en regelgeving betreffende kerkrechtelijke en kerkverbandelijke knelpunten binnen het kader van de regelgeving van de drie kerkverbanden;

de samenwerkingsgemeenten en samenwerkende gemeenten zijn gediend met regelmatig overleg met deputaten die door de kerkelijke vergaderingen daartoe gemandateerd zijn.

 

Besluit 2:

van de ‘Handreiking voor de verkiezing van ambtsdragers in een samenwerkingsgemeente’ met instemming kennis te nemen.

Grond:

het document geeft samenwerkingsgemeenten een goede handreiking voor de verkiezing van ambtsdragers, die zoveel als mogelijk is overeenstemt met de regelgeving op dit gebied binnen de drie kerkverbanden.

 

BESPREKING

 

Br. Niemeijer

Willen de deputaten CGK eenheid wel mee? Er komen wel steeds meer samenwerkingsgemeenten maar gaat het toch veelal niet om gemeenten die daartoe door de nood gedwongen worden omdat ze niet zelfstandig verder konden? Dus wel wat nuanceren.

We zien in de praktijk dat gemeenten in de ban van de verplichting tot eenheid, samenwerkende gemeenten worden maar verder geheel hun eigen kerkelijk leven houden. Maar we hebben geleerd uit de kerkhistorie dat het ook niet één gemeente hoeft te worden maar bijvoorbeeld A en B gemeenten zijn met eigen kerkenraden.

 

Ds. Vreugdenhil

In Hilversum zijn er drie gemeenten en toch één samenwerkingsgemeente. Dat is toch prima?

 

Ds. Niemeijer

Ik ben het er absoluut niet mee eens dat je het een samenwerkingsgemeente kunt noemen als iedereen zijn eigen tijd en ruimte claimt en eigen smaak volgt.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 


 

Gereformeerde Kerken (Hersteld Verband)

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. brief van de GS Hasselt 2011 van de Gereformeerde Kerken (hersteld) (14-04-2012). Hierin wordt gereageerd op de brief d.d. 30 juni 2011 van de GS Harderwijk 2011 waarin wordt meegedeeld met verdriet te berusten in de ‘afwijzende houding’ van de Gereformeerde Kerken (hersteld).
  3. brief van DKE (16-01-2014) waarin een overzicht wordt gegeven van de briefwisseling tussen de Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken (hersteld) sinds 2006 en waarin wordt geconstateerd dat er inhoudelijk geen enkele vooruitgang is geboekt. Deputaten kerkelijke eenheid doen tevens een voorstel voor de beantwoording van de brief van de GS Hasselt 2011.

 

Besluit:

de brief van de GS Hasselt 2011 van de Gereformeerde Kerken (hersteld) met droefheid voor kennisgeving aan te nemen, te berusten in de afwijzende houding  die in de brief doorklinkt en niet meer te reageren op dit schrijven.

Grond:

sinds 2006 is er in het contact met de Gereformeerde Kerken (hersteld) geen enkele vooruitgang geboekt.

Ook de brief van de GS Hasselt 2011 van de GKH geeft geen enkele opening voor verder contact.

 

BESPREKING

 

Preses

Laten we even stil staan bij de gevoelens die dit besluit losmaakt.

 

Ds. Van Wijnen

Krijgen zij wel een brief terug hoewel er niet inhoudelijk wordt gereageerd?

 

Ds. Beiboer

Ik heb moeite met de term 'afwijzende houding'. Laten we liever zeggen dat 'we er in berusten dat we elkaar niet bereiken".

 

Deputaten DKE – Ds. Messelink

Het is een herhaling van zetten, al van voor Harderwijk. We hebben getracht het gesprek op gang te brengen maar kregen een zeer afwijzende reactie. Daarna nog een keer uitgenodigd maar er werd weer afwijzend op gereageerd. De inhoud van de brief is duidelijk, daarom zo handhaven.

 

Preses

Het is wellevend dit besluit mee te delen.

 

STEMMING

Met algemene stemmen aangenomen.

 


 

BIJLAGEN

 

Bijlage 1 – DKE voorstellen (behandelversies)

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (08-10-2013), met een latere correctie op de voorgestelde besluittekst (07-02-2014);
  2. aanvullend rapport van deputaten kerkelijke eenheid (31-01-2014);
  3. brief van de Gereformeerde Kerk te Katwijk (07-01-2014) waarin zorg wordt uitgesproken over het door de deputaten geconstateerde achterblijven van de kennis van de belijdenis binnen de kerken en wordt opgeroepen het kennen van de eigen identiteit te bevorderen;
  4. antwoordbrief DKE (16-01-2014) aan de GKv te Katwijk waarin deputaten meedelen niet in staat te zijn geweest een advies uit te brengen vanwege het ontbreken van een concrete vraag of concreet voorstel en zij verwijzen naar het aanvullend rapport;
  5. brief van de Gereformeerde Kerk te Bunschoten-Oost (27-01-2014), waarin de synode wordt gevraagd DKE opdracht te geven om samen met de deputaten eenheid van de CGK te gaan spreken met de deputaten van de NGK;
  6. ongedateerde brief van DKE aan de generale synode waarin de synode wordt geadviseerd niet in te gaan op het onder materiaal 5 genoemde verzoek.

 

Besluit 1:

deputaten kerkelijke eenheid decharge te verlenen.

 

Besluit 2: unaniem

opnieuw deputaten kerkelijke eenheid te benoemen.

 

Besluit 3: unaniem

deputaten op te dragen de kerken jaarlijks op te roepen om in de eredienst op de zondag van of na 31 oktober voorbede te doen voor de kerkelijke eenheid.

 

Besluit 4: unaniem

deputaten op te dragen om in goed contact met de plaatselijke kerken en de regio’s de kerkelijke eenheid te bevorderen door:

  1. beschikbare en relevante informatie met betrekking tot de landelijke contacten tijdig aan de kerken toe te zenden;
  2. de ontwikkelingen in de plaatselijke contacten te volgen;
  3. zich nader te bezinnen op de verhouding tussen de plaatselijke en landelijke contacten in de praktijk;
  4. daarbij ook na te gaan hoe de door de synode vastgestelde regelingen voor plaatselijk contact en samenwerking functioneren in de praktijk en indien daarvoor reden is voorstellen tot wijziging ervan in te dienen bij de eerstkomende generale synode;
  5. plaatselijke kerken te stimuleren om aan het proces van kerkelijke eenheid actief bij te dragen;
  6. desgevraagd te adviseren bij het werken aan kerkelijke eenheid;
  7. wanneer daar reden en ruimte voor is, één of meer bijeenkomsten te beleggen om het onder a-e genoemde nadere uitwerking te geven.

 

WvdSchee: regio’s vervangen door classes/ niet gesteund

CG Kruse: c laten vervallen  O-V9T27

 (en besluit 6/7 daarin op te nemen. Gesteund)

 

Besluit 5: unaniem

deputaten op te dragen vanuit het oogpunt van zowel kerkelijke eenheid als kerkelijk contact landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.

 

Besluit 6: (ingetrokken door commissie; gehandhaafd door deputaten) O2T18V16

deputaten opdracht te geven in de komende jaren zich te bezinnen op de theologische onderbouwing van het streven naar kerkelijke eenheid.

 

Grond:

gezien de snelle ontwikkelingen met name in plaatselijke situaties is het nodig niet alleen daarop te reageren maar ook vanuit een heldere overtuiging daarop in te spelen.

 

besluit 6 Amendement Sytsma/Tigelaar O2T21V13

a. met dankbaarheid kennis te nemen van de bezinning op kerkelijke eenheid in het Aanvullend Rapport,

b. = amendement Tigelaar (met weglaten woord 'bijbels')

 

Alternatief  besluit 6 Tigelaar

Deputaten opdracht te geven in de komende jaren zich - vooral bijbels theologisch - te bezinnen op het geheel van de kerkelijke eenheid en daarbij oog te hebben voor o.a.
1. de diversiteit van de ontmoetingen tussen kerken, zowel op plaatselijk als landelijk niveau.
2. de vraag of plaatselijke erkenning los mag staan van landelijke erkenning
3. de vraag of het mogelijk is om vanuit de bijbels-theologische bezinning randvoorwaarden  te formuleren voor verschillende situaties van ontmoeting en gezamenlijk optreden van kerken. 

 

Amendement J. Sytsma Besluit 6 (vervallen)

dankbaarheid uit te spreken voor de bezinning op kerkelijke eenheid in het Aanvullend Rapport, en deputaten opdracht te geven de theologische onderbouwing van het streven naar kerkelijke eenheid, waarvoor in het Aanvullend Rapport de eerste aanzetten zijn gegeven, verder uit te werken; en daarbij helder te maken hoe vanuit de theologische bezinning concreter en directer advies kan worden gegeven in allerlei eigensoortige situaties

 

Besluit 7: (ingetrokken door commissie; gehandhaafd door deputaten)

deputaten opdracht te geven om daar waar openingen in de kerkelijke contacten zichtbaar worden daar creatief en stimulerend mee om te gaan.

 

Grond:

vanuit de theologische bezinning kan concreter en directer advies worden gegeven in allerlei eigensoortige situaties.

 

Besluit 8: unaniem

deputaten op te dragen het overleg met DOE inzake de speciale positie van geïnstitueerde gemeenten voortkomend uit kerkplantingsprojecten te volgen en eventueel daaruit resulterende voorstellen voor beleid aan de komende generale synode voor te leggen.

 

Besluit 9: O1T6V29

geen gehoor te geven aan het verzoek van de Gereformeerde Kerk te Bunschoten-Oost om DKE op te dragen samen met de deputaten eenheid van de CGK te gaan spreken met de deputaten van de NGK.

 

Tegenvoorstel Verkade “geen” vervalt / evenals de grond. Vervangen door de door B-O aangedragen gronden. OV7T29

 

Grond:

gelet op het verschil in de ontwikkeling van het contact met de Nederlands Gereformeerde Kerk bij de betrokken kerkverbanden is het goed om ruimte te houden voor afzonderlijk overleg.

 

Besluit 10: unaniem

niet in te gaan op de opmerkingen van de kerk te Katwijk.

 

Grond:

de brief van de kerk te Katwijk bevat geen concreet verzoek tot een besluit of uitspraak door de synode.

 

besluit 11

deputaten kerkelijke eenheid een budget toe te kennen van € 12.000  voor 2015, € 12.000 voor 2016 en € 7000 voor 2017 (totaal € 31.000).

 

Contacten met de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK)

 

Materiaal:

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. brief van de GS Urk 2013 van de Christelijke Gereformeerde Kerken met besluiten inzake de verhouding tot de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). In de brief wordt de hoop uitgesproken dat beide kerken één lijn zullen blijven trekken inzake ‘vrouw en ambt’.

 

Besluit 1: unaniem

de opdracht te continueren om samen met de deputaten van de CGK samenwerking en nauwer kerkelijk samenleven met de CGK op plaatselijk niveau voluit te stimuleren en te faciliteren.

 

Besluit 2: OT10V26

deputaten op te dragen om het gesprek over de prediking en in samenhang daarmee de visie op de gemeente, visie op de sacramenten en de kerkelijke vermaning waar mogelijk regionaal te stimuleren en – indien dat gewenst wordt – te faciliteren.

 

Besluit 3: OT2V34

deputaten op te dragen zich samen met de deputaten van de CGK te bezinnen op de vraag hoe de landelijke organisatie van beide kerkverbanden in de toekomst vorm moet krijgen.
 

Amendement J. Boerma / P. Bakker (ingetrokken)

Besluit 3:

deputaten op te dragen samen met deputaten van de CGK samenwerking op onderdelen te zoeken in de landelijke organisatie van beide kerkverbanden.

 

Grond:

Ook als op korte termijn landelijke kerkelijke eenheid niet mogelijk lijkt, is op groeiend aantal terreinen samenwerking goed mogelijk.

 

Contacten met de Nederlands Gereformeerde Kerk (NGK)

 

De besluiten inzake de NGK kunnen pas worden genomen nadat de gs een besluit heeft genomen inzake rapport m/v.

Verder zal moeten worden gereageerd op de brief van de LV van de NGK met het voorstel om in 2016 te ‘verloven’.

 

Contacten met de Hersteld Hervormde Kerk

 

Materiaal: O2T2V32

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

 

Besluit 1:

de gesprekken met de Commissie Interkerkelijke Contacten van de Hersteld Hervormde Kerk voort te zetten met als doel te komen tot een nauwere vorm van kerkelijk contact.

 

Besluit 2:

deze gesprekken zo mogelijk samen met Deputaten Eenheid van de CGK te blijven voeren.

 

Contacten met de Protestantse Kerk Nederland (PKN)

 

Materiaal: unaniem

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)
  3. brief van de Gereformeerde Kerk te Katwijk d.d. 7 jan. 2014 waarin wordt geconstateerd dat kerkelijke eenheid met de Protestantse Kerk Nederland onder de huidige omstandigheden niet mogelijk is.

 

Besluit 1:

goed te keuren dat deputaten kerkelijk eenheid zijn ingegaan op de uitnodiging van de Protestantse Kerk Nederland om een gesprek aan te gaan.

 

Grond:

de GS Harderwijk 2011 gaf deputaten opdracht de landelijke ontwikkelingen in andere kerkgemeenschappen en groeperingen bij te houden, zo nodig nader te verkennen en daarop actief te reageren.

 

Besluit 2:

deputaten opdracht te geven het gesprek voort te zetten en daarbij te bezien of die voortzetting zinvol is uit het oogpunt van kerkelijke eenheid dan wel kerkelijk contact en over hun bevindingen te rapporteren aan de volgende generale synode.

 

Grond:

het is belangrijk te streven naar samenwerking die kerkelijke eenheid als doel heeft, maar daarnaast is het van belang ruimte te maken voor contactoefening die deze pretentie (nog) niet heeft.

 

Contacten met het Contact Orgaan Gereformeerde Gezindte (COGG)

 

Materiaal: unaniem

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014).

 

Besluit 1:

te blijven participeren in het Contact Orgaan voor de Gereformeerde Gezindte op basis van de doelen die de GS Zuidhorn 2002-2003 heeft vastgesteld (Acta, art. 130-2) en op deze manier mee te werken aan een verdere uitbouw en verdieping van het COGG als platform voor gereformeerde belijders.

 

Besluit 2:

de deelname aan het COGG in de periode tot de volgende synode te evalueren (Kruse/overgenomen)met betrekking tot de voortgang en doelmatigheid) en daarover te rapporteren aan de synode.

 

 

Raad van Kerken

 

Materiaal: unaniem

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

 

Besluit 1:

deputaten toestemming te geven deel te nemen aan beraadgroepen binnen de Raad van Kerken.

 

Gronden:

  1. deputaten hebben voldaan aan hun opdracht samen met de CGK en NGK te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van associatie met de Raad van Kerken. Zij hebben gezamenlijk in deelname aan beraadgroepen een vorm gevonden om inhoudelijk te participeren; deze vorm doet recht aan eigen overtuiging en komt tegemoet aan de wenselijkheid tot participatie;
  2. op lokaal niveau wordt op grote schaal deelgenomen aan plaatselijk interkerkelijk overleg;
  3. deelname aan beraadgroepen past binnen een beleid waarin soms niet direct kerkelijke eenheid, maar wel kerkelijk contact als doel wordt nagestreefd.

 

Besluit 2:

de bevindingen samen met de CGK en de NGK te evalueren (HHBouma: met betrekking tot de voortgang en doelmatigheid /ingetrokken) en daarover te rapporteren aan de volgende synode.

 

Nationale Synode / Protestants Forum

 

Materiaal: unaniem

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. aanvullend rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2014)

 

Besluit:

deputaten op te dragen

  1. de ontwikkelingen rond de Nationale Synode / Protestants Forum te blijven volgen en waar mogelijk deel te nemen aan activiteiten die in het kader daarvan worden georganiseerd, met inachtneming van de eigen identiteit en verantwoordelijkheid van de Gereformeerde Kerken;
  2. daarbij het (WvdSchee: laten vervallen; overgenomen door deputaten; katholiek-) gereformeerde belijden naar de Schriften in te brengen;
  3. aan de volgende synode rapport uit te brengen van hun beleid en bevindingen in dezen.

 

Gronden:

  1. de Nationale Synode / Protestants Forum is een langjarig project, dat is geïnitieerd om duidelijk te maken dat de verdeeldheid van de christenen in ons land hen pijn doet en een belemmering vormt voor het getuigenis van het Evangelie in de samenleving. De Nationale Synode werkt toe naar een herdenking in 2018/19 van de dan 400 jaar geleden gehouden Nationale Synode in Dordrecht;
  2. doel van de Nationale Synode is voor alles luisteren naar en spreken met elkaar vanuit ons toebehoren aan Christus. Daarbij is de blik ook gericht op de samenleving, die voor een groot deel bestaat uit mensen die geen geestelijke oriëntatie meer hebben.
  3. het organiseren en voeren van geloofsgesprekken verspreid over het land, en deelname aan de tweede editie van de Nationale Synode, hebben bijgedragen aan het onder 2 genoemde doel en aan realisering van de opdracht zoals die door de GS Harderwijk 2011 aan deputaten is verstrekt.
  4. deelname aan de Nationale Synode past nog steeds in de door DKE ten behoeve van de door GS Harderwijk 2011 beargumenteerde opstelling, ‘waarbij – in plaats van met anderen spreken als je het (bijna) overal over eens bent – het contact met andere (protestantse) kerken vrijmoedig en onbekommerd wordt aangegaan, zonder dat kerkelijke eenheid direct als doel wordt nagestreefd, en waar mogelijk een recht getuigenis van de waarheid gegeven kan worden.’(Acta, art. 77, besluit 1, grond 5).

 

Deputaten Overleg Eenheid

 

Materiaal: unaniem

- rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) 2013.

 

Besluit 1:

het werk van de DOE-groep te continueren.

 

Gronden:

de samenwerkingsgemeenten en de samenwerkende gemeenten zijn gediend met gezamenlijke adviezen en regelgeving betreffende kerkrechtelijke en kerkverbandelijke knelpunten binnen het kader van de regelgeving van de drie kerkverbanden;

de samenwerkingsgemeenten en samenwerkende gemeenten zijn gediend met regelmatig overleg met deputaten die door de kerkelijke vergaderingen daartoe gemandateerd zijn.

 

Besluit 2:

van de ‘Handreiking voor de verkiezing van ambtsdragers in een samenwerkingsgemeente’ met instemming kennis te nemen.

 

Grond:

het document geeft samenwerkingsgemeenten een goede handreiking voor de verkiezing van ambtsdragers, die zoveel als mogelijk is overeenstemt met de regelgeving op dit gebied binnen de drie kerkverbanden.

 

Contacten Gereformeerde Kerken (Hersteld Verband)

 

Materiaal: unaniem

  1. rapport deputaten kerkelijke eenheid (DKE) (2013).
  2. brief van de GS Hasselt 2011 van de Gereformeerde Kerken (hersteld) (14-04-2012). Hierin wordt gereageerd op de brief d.d. 30 juni 2011 van de GS Harderwijk 2011 waarin wordt meegedeeld met verdriet te berusten in de ‘afwijzende houding’ van de Gereformeerde Kerken (hersteld).
  3. brief van DKE (16-01-2014) waarin een overzicht wordt gegeven van de briefwisseling tussen de Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Kerken (hersteld) sinds 2006 en waarin wordt geconstateerd dat er inhoudelijk geen enkele vooruitgang is geboekt. Deputaten kerkelijke eenheid doen tevens een voorstel voor de beantwoording van de brief van de GS Hasselt 2011.

 

Besluit:

de brief van de GS Hasselt 2011 van de Gereformeerde Kerken (hersteld) met droefheid voor kennisgeving aan te nemen, te berusten in de afwijzende houding  die in de brief doorklinkt en niet meer te reageren op dit schrijven.

 

Grond:

sinds 2006 is er in het contact met de Gereformeerde Kerken (hersteld) geen enkele vooruitgang geboekt.

Ook de brief van de GS Hasselt 2011 van de GKH geeft geen enkele opening voor verder contact.