Ethiek

Rond de Schrift

Nieuwe artikelen
Signalen



Aanmelden GRATIS nieuwsbrief

Naam:
E-mail:



printen

mailen

Theologisch luchtfietsen

Column

 

D.J. Bolt

25-09-21

 

Als een ballon, een ballon, een ballonnetje

Een ballonnetje, dat danst in de wind

Aan een draadje naar de zon

Gaat zo'n lekker dikke, mooie, rooie luchtballon

Een ballon, een ballon, een ballonnetje

Een ballonnetje, dat danst in de wind

Aan een draadje naar de zon

Gaat zo'n lekker dikke mooie

Lekker dikke rooie

B'lon, b'lon, b'lon

 

Dit prachtige liedje van Toon Hermans blijft maar rondzingen in mijn hoofd. Hoe komt dat? Wel, ik las een aardige gelijkenis van domina A. Leene, u weet wel, de eerste dame die heel vlotjes gemeentepredikant werd in de GKv. Vlot, ja want ze had het beroep van Hattem-Noord al aangenomen voordat de revisieverzoeken 'vrouw-in-ambt' op de synode van Goes waren behandeld. Dat is snel!, om je met een bekende adverteerder te verbazen.

En niet alleen dát maar Leene werd binnen de kortste keren ook de hoogst eervolle Theoloog des Vaderlands! Ineens vanuit het verre Zuid-Afrika gedropt in het theologische centrum van het haast kleinste landje van de wereld. Geen geringe prestatie!

 

Zo kreeg Leene ook de vrouwelijke primeur het academische jaar van de Theologische Universiteit (nog) in Kampen te mogen openen. Daar heeft zij, als Theoloog van het Vaderland een mooie toespraak gehouden over Theologie voor het vaderland overgenomen in ons christelijk betrokken dagblad. 't Is zo'n ontdekkend verhaal!

***

Da. Leene begint haar toespraak met een prachtige parabel, een gelijkenis. Daar laten we even van meegenieten.

 

Terwijl een vrouw met haar luchtballon aan het vliegen is, verdwaalt ze. Onder haar ziet ze een weiland met een weg ernaast. Daarop fietst een man en ze besluit af te dalen, tot een meter of 3 boven de grond. Ze vraagt aan de man of hij haar kan vertellen waar ze is. Hij antwoordt: ‘u bent in een prachtige luchtballon ongeveer 3 meter boven de grond, met onder u een vruchtbaar weiland’. ‘Ah’, zei de vrouw, ‘dank u wel’. ‘Mag ik u nog iets vragen? Bent u misschien dominee?’. De man kijkt verbaasd op en antwoord: ‘ja, dat ben ik, maar hoe weet je dat?’. ‘Nou’, zei de vrouw, ‘u heeft helemaal gelijk met uw uitleg als het gaat om waar ik ben, maar ik heb er helemaal niets aan’.

 

Schitterend! Je ziet het voor je ogen. De man die de weg weet en daarop ook gáát, te midden van 'grazige weiden'. Van het Woord, denken we erbij, want 't is immers een predikant? Wellicht is hij op weg naar de kerk verderop en haast zich al fietsend om het Woord te gaan bedienen met bevel van geloof en bekering. Want predikanten die wij kennen doen dat heel graag.

En ja, daar komt dan die seculiere mevrouw boven hem hangen. Ze vindt kennelijk zondagssport belangrijker dan kerkgang. Wat kan de pastor beter doen dan haar de Weg wijzen? Proberen te laten zien dat ze die inderdaad kwijt is?
 

Natuurlijk vindt die vrouw dat ze niets aan zijn antwoord heeft, zij wil blijven luchtfietsen. Denkt, overigens nogal dom, dat ze de koers van haar ballon kan sturen op aardse aanwijzingen. Ze zou toch moeten weten dat een ballon drijft waarheen de tijdgeestwind wil? Zoals het spreekwoord zegt: Zoals de wind waait, waait m'n jasje. Eigenlijk is het nog ernstiger. Want in het ballonnenkorfje waait het niet, het is er heel stil, vredig haast. Dáár merk je niet dat er een geestelijke storm raast. Ja, dat mannetje daar beneden, díe wel, want hij moet zwaar zwetend trappen tegen wind van leer in.

Hoofdschuddend kijkt de ballonvaarder over de rand van haar wereldje. Wat een sukkel toch daar beneden, hij kan het zóveel makkelijker krijgen! Kom bij mij man, in mijn rustige mandje, nodigt ze naar beneden

 

***

Da. Leene werkt haar gedachten over collega-predikers verder uit. Dominees moeten relevant zijn in de samenleving, stelt ze met nadruk. Theologie voor het vaderland? Nee, die titel van haar verhaal is eigenlijk zelfs niet eens goed want dan lijkt het alsof jij, fietsende dominee, met je beperkte bubbelblikveld zou weten wat nodig is voor het vaderland, goed voor die bungelende vrouw onder de ballon. Dat is toch zó 'hooghartig'! Daarom: het moet gaan om Theologie in het Vaderland, het gaat om ontmoeting!

Dat is Leene's ultieme oplossing voor dat dramatische rendez-vous. Heel simpel: die dominee moet van z'n fiets stappen, zijn preek vergeten en inderdaad bij haar in de korf klimmen. En dan samen serieus zoeken naar de richting, sorry, 'naar richting'.

 

Wat is het toch een mooie parabel! De puzzelstukjes blijven maar passen. Immers, zo gaat het nou precies in het huidige theologisch-gereformeerde(?) klimaat. Je mee laten drijven op seculiere winderigheid. Samen grutten in eigen denkwereldjes. En, maant Leene, vooral níet 'gelijk willen hebben of richting wijzen', maar diepe dialogen houden. Dan wordt het zó heerlijk vredig en veilig in onze verblijfjes hoog in de lucht.

 ***

Maar toch nog wel even dit.

Kennelijk had het luchtige vrouwtje geen kaart bij zich, of heeft ze zitten slapen, net als die vijf dwaze meiden die onvoorbereid gingen pitten. Niet gelet op de bakens in het cultuurlandschap, op de tekenen van de tijd. Leene probeert het niet te laten geloven, maar die predikant wist toch echt de weg, want hij had wel een goede Kaart bij zich. Daarom kon hij vervolgens ook waarschuwen voor hoogspanningsmasten van ongeloof en moerassen van mensenmeningen.
 

Bewogen klom de predikant bij de luchtreizigster aan boord. Trok aan een touwtje waar Toon al over zong. En zo daalde de dolende dame af naar genoemde weelderige weiden. Op die vaste grond schrompelde haar bolle opgeblazenheid ineen tot lucht en ledigheid …

 

***

Ieder zal de geestelijke gids voor zijn levensweg moeten kiezen:

óf de dialoog-theoloog,

óf de Woord-wegwijzer.