Signalen 98
R. Sollie-Sleijster
22-02-20
De vragen van een ouderling uit Huizen
Nd 10-2-2020
‘Heeft hij het echte nieuws gemist op de CGK-synode?’, zo vraagt Gerard ter Horst, kerknieuwsredacteur van het ND, zich af. Ouderling Leen Mak stelde namelijk vragen, die de betekenis van zijn eigen kerkverband overstegen.
Wat was het geval? Officieel was de keuzevraag: onverkort vasthouden aan de landelijke afspraken òf het huldigen van verdraagzaamheid. Er zou geen alternatief zijn. Maar br. Mak wees erop dat er wèl een alternatief was: ‘We kunnen het kerkverband opheffen en terugkeren naar de PKN.’ Dit omdat ds. Arjen Mensink van de Gereformeerde Bond in de PKN op 13 januari de CGK-synode opriep terug te keren naar de kerk ‘die uw vaderen verlieten’.
Mak zag wel in dat het ‘verre van gemakkelijk zou zijn. Maar als de verschillen zo groot zijn, een eventuele breuk zo negatief en schadelijk, moet dan de knop niet om?’, zo vroeg hij de synode. Ook bij verwante kerken worden zulke grote en belangrijke vragen zelden gesteld, zo heeft Ter Horst ervaren. Maar Mak kreeg nog geen begin van een antwoord op zijn vragen. Daarom vraagt Ter Horst zich nu af of hij misschien het echte nieuws heeft gemist.
Naar aanleiding van dit bericht schrijft br. Bert Brandsma uit Haarlem een ‘ingezonden’ in het ND van 13 februari. Ook hij heeft deze vragen opgeworpen bij geloofsgenoten, maar dan heeft hij het over de GKv. Brandsma vraagt zich af: ‘waarom eerst investeren in samenwerking met de NGK? Waarom niet de optie overwegen samen over te stappen naar de PKN?’ En hij motiveert: ‘Mede gezien de diversiteit in kerkgemeenschappen in de PKN – Gereformeerde Bond, Luthers, Gereformeerd – kunnen NGK en GKv zeker tot hun recht komen.’
Nog geen studierapport over homoseksualiteit
ND 8-2-2020
Deputaten Homoseksualiteit en de kerk hebben de GKv-synode Goes bericht dat er nog geen rapport komt. Pas op de volgende synode in 2023 hopen zij klaar te zijn met hun opdracht. De synode Meppel had in 2017 opdracht gegeven uitgebreid studie te doen naar de vraag of de huidige kerkelijke benadering van homoseksualiteit moet worden bijgesteld. Voorzitter ds. Maarten van Loon van het deputaatschap geeft aan dat zij deze omvangrijke studieopdracht in alle rust doen. De huidige kerkelijke lijn is dat een seksuele relatie tussen mensen van hetzelfde geslacht onaanvaardbaar is. Synode Meppel had een pastorale handreiking klaarliggen, die aangaf dat homo’s met een relatie niet per se van het avondmaal geweerd hoeven worden. Die is teruggetrokken, omdat er inhoudelijke uitspraken in stonden zonder dat er een grondige studie aan vooraf was gegaan.
Br. Harmen Grootenhuis is verontwaardigd over het trage tempo van het deputaatschap. Hij schrijft in een ‘ingezonden’ in het ND van 13 februari dat,
‘terwijl het deputaatschap in alle rust doorkeuvelt over de aanvaardbaarheid van homoseksuele relaties, veel homo’s lijden aan gevoelens van eenzaamheid en gebrek aan acceptatie.’
Hij wijst op het feit dat lhbt’ers in vergelijking met heteroseksuele Nederlanders vier keer zo vaak een zelfmoordpoging ondernemen en had verwacht dat ‘ds. Van Loon en zijn deputaatschap hun studieopdracht iets serieuzer hadden genomen als zij dit hadden geweten.’
Finse politica vecht voor godsdienstvrijheid
RD 14-2-2020
De Finse christendemocrate Paivi Rasanen, sinds 1995 parlementslid en voormalig Minister van Binnenlandse Zaken, zet zich in voor vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Haar interesse in politiek werd gewekt toen ze nog werkzaam was als arts en geconfronteerd werd met ethische vragen, zoals de waarde van het menselijk leven, bescherming van het leven van het begin tot eind en het welzijn van gezinnen. Ook het recht van asielzoekers om bijvoorbeeld hun religie te veranderen heeft haar aandacht. Velen van hen hebben zich in Finland tot het christendom bekeerd. Terugzenden naar hun thuislanden levert dan vaak gevaar op.
De politica ervaart dat de ruimte voor vrijheid van godsdienst en meningsuiting kleiner wordt. De Finse politie startte in september een onderzoek naar haar vanwege het mogelijk gepleegde strafbare feit van ‘agitatie tegen een etnische groep.’ Ze had op Facebook een kritisch bericht geplaatst over de deelname van de Evangelisch Lutherse Kerk van Finland aan een lhbt-evenement in Helsinki. Volgens haar worden op zo’n evenement daden en relaties gevierd die de Bijbel juist zondig en beschamend noemt. En is het ‘onmogelijk om te redeneren dat de klassiek christelijke opvatting illegaal wordt.’
Zij maakt zich geen zorgen over het onderzoek, maar wel dat door het onderzoek vrijheden in de praktijk worden aangetast:
‘Veel Christenen verstoppen zich in de kast en christenen zullen een hogere drempel hebben om bijvoorbeeld de Bijbel te citeren. Vooral jongeren zijn bang om als strenggelovige christen te worden gelabeld, omdat dit hun carrière en sociale acceptatie kan hinderen.’
Rasanen wil de Lutherse kerk niet verlaten, zij wil niet van een zinkend schip springen, maar:
‘Ik geloof dat iedereen het recht heeft om de hele waarheid van Gods Woord te horen: het Evangelie èn de wet.’
Finse pastor urenlang verhoord over pamflet homoseksualiteit
RD 14-2-2020
De Finse evangelisch-lutherse pastor en deken Juhana Pohjola is 5 uur lang door de politie verhoord over zijn betrokkenheid bij de uitgave van een 24 pagina's tellend boekje ‘Man en vrouw schiep Hij hen’. Auteur is het Finse parlementslid Paivi Rasanan (zie voorgaand signaal). Pohjola:
‘Het boekje leert in lijn met de christelijke antropologie dat elk mens kostbaar is als beelddrager van God, ongeacht de seksuele gerichtheid. Mensen zijn echter ook verantwoordelijk voor God voor hun manier van leven en morele keuzes. De homoseksuele levensstijl gaat in tegen Gods scheppingsorde en is een overtreding van Zijn wil. Als dit niet in het openbaar geleerd mag worden, zal de boodschap van zonde en genade geen fundament meer hebben en godsdienstvrijheid verdwijnen’.
Pohjola werkte in 2004 als uitgever mee aan de publicatie van het boekje.
Lege moraal bestaat niet
RD 19-2-2020
Dr. Roelof Bisschop, Tweede Kamerlid SGP, bracht samen met anderen een werkbezoek aan Hongarije. In Boedapest spraken zij Hongaarse parlementariërs van de oppositie en van de regerende Fidez-partij. Goede contacten waren het, waarbij de verschillen in politiek bedrijven aan het licht kwamen. Wat is de beste manier om tot goede besluiten te komen? Machtspolitiek of consensuspolitiek, waarbij verschillende groeperingen met behoud van principes met elkaar samenwerken? Het zette hem aan het denken.
Maar indrukwekkender nog waren gesprekken met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap in Hongarije en het bezoek aan de Dohánysynagoge. Bisschop:
‘In tegenstelling tot wat de westerse pers soms suggereert voelen Joden in Hongarije zich volstrekt veilig. Antisemitisme krijgt er geen millimeter ruimte.’
Het kunstwerk achter de synagoge in het Raoul Wallenbergpark geeft aan dat dit in het verleden wel anders was. In 1944, bij de nadering van het Rode Leger, werd het land door Duitsland bezet. In Boedapest ontstond een getto. 600.000 Joden werden afgevoerd naar vernietigingskampen of vermoord door de Pijlkruisers, de Hongaarse nazi-handlangers.
Het kunstwerk bestaat uit een spiegelbeeld van de twee stenen tafels met Gods Tien Geboden. Maar de wet is ‘leeg’ want de geboden ontbreken op de stenen tafels. Achter deze dubbele boog van de twee lege stenen tafels staat een roestvrijstalen treurwilg als een omgekeerde menora. Op de bladeren staan de namen van Holocaustslachtoffers. Hier zien we de duivelse aard van wetteloosheid, zeker als die gepaard gaat met een totalitaire dictatuur. Maar de betekenis reikt verder:
‘Als er geen hogere moraal of wet wordt aanvaard, wordt de sluis opengezet voor onrecht en willekeur. Dan vallen er doden, slachtoffers (de letterlijke vertaling van ‘Holocaust’). Een “lege wet” leidt tot een “lege moraal”. Zien we dat misschien ook terug in de huidige abortuspraktijken?’
Bisschop vervolgt:
‘We beseffen dat er geen “lege” moraal is. Er is niet zoiets als een vacuüm in opvattingen over goed en kwaad. Zelfs neutraliteit bestaat niet. Niet in levensovertuiging en dus ook niet in morele opvattingen. Dat leert ons de Bijbel, maar ook heidense filosofen uit het verleden waren zich daarvan terdege bewust. De mens die geen hogere moraal aanvaardt, wordt op zichzelf teruggeworpen. Want wat is dan goed en wat kwaad? (-) Het kunstwerk in Boedapest is een indringende waarschuwing tegen welke vorm van zogenaamde neutraliteit en onmatigheid dan ook.’