Australische zorgen over de GKv (1)
Redactie een in waarheid
08-10-11
Opnieuw ontvingen we van zusterkerken in het buitenland een publicatie over onze kerken. Deze keer van de Free Reformed Churches of Australia (FRCA). De artikelen werden geschreven door ds. A. Veldman en br. W. Spyker die de zgn. 'buitenlandweek' van de synode te Harderwijk bijwoonden. Hun verslag verscheen in het veertiendaags kerkblad van de FRCA Una Sancta, family journal for the edification of the Scriptural Way of Life, volume 58, nummer 17, 25 juni 2011 en number 18, 9 juli 2011.
De artikelen geven weer een 'inkijkje' hoe 'broeders op afstand' oordelen over de ontwikkelingen in onze kerken en hoe zij daar mee om gaan en er op ingaan.
We geven de twee artikelen vertaald uit het Engels in extenso weer. Alleen de foto's van de synode van Harderwijk hebben we weggelaten.
Zuster kerken
Bezoek aan de synode van Harderwijk
Ondergetekende afgevaardigden zijn de Here dankbaar voor zijn zorg en voortdurende zegen dat zij de gelegenheid hadden van 28 maart tot 11 april de Nederlandse synode van Harderwijk bij te wonen. Dit bezoek volgde op de beslissing van de synode Legan 2009. Om de zusterkerkrelatie met de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKv) te onderhouden besloot deze synode twee afgevaardigden naar hun volgende synode te sturen. De grond was: "gezien de intensieve aard van de contacten is het belangrijk dat de zusterrelatie wordt ondersteund door elkaars synoden bij te wonen. We hebben de wederzijdse taak elkaar te bemoedigen, te troosten en elkaar te bewaren bij de waarheid van Gods Woord".
Achtergrond
Van de andere kant, de beslissing van de synode Legana werd genomen in een breder kader van beslissingen m.b.t. de GKv. In het bijzonder besloot deze synode de GKv in liefde en met zorg te vermanen om trouw te blijven in haar benadering van hermeneutiek en in de bestrijding van de invloed van een postmoderne 'tijdgeest'. Als grond daarvoor gaf de synode aan dat de besluiten van de GKv waarover de meeste zorgen waren "een gemeenschappelijke noemer lijken hebben, namelijk een bepaalde manier van Schriftuitleg. Deze manier van uitleg neemt haar uitgangspunt in de mens, in plaats van in Gods Woord. Dat kan het resultaat zijn van de invloed van een postmoderne 'tijdgeest' in de kerk".
De synode Legan droeg de afgevaardigden op over een aantal specifieke zaken met de GKv te gaan spreken, waaronder:
- blijvende zorgen over eerdere besluiten in de GKv m.b.t. het vierde gebod, de bediening van de sacramenten aan militairen, echtscheiding en hertrouwen, en nieuwe liederen;
- publieke uitspraken van docenten van de Theologische Universiteit in Kampen;
- de manier waarop deputaten 'Man/Vrouw in de kerk' formuleren en spreken over het kader waarin mannen en vrouwen dienen in pastorale en diaconale taken.
- het contact tussen de GKv en de Nederlands Gereformeerde Kerken, die alle ambten in de kerk hebben opengesteld voor vrouwen.
Sinds de synode Legana in juni 2009 hebben de afgevaardigden gecorrespondeerd met de GKv deputaten (BBK). In een aantal brieven konden we de verschillende boven aangegeven zaken aan de orde stellen. De inhoud van deze brieven werd in extenso opgenomen in het BBK-rapport aan de synode van Harderwijk. Zoals hieronder zal worden gerapporteerd, konden we in Holland deze zaken ook persoonlijk met de deputaten BBK bespreken.
Monday, 28 March 2011
De vergaderingen van de meeste synoden van onze verschillende zusterkerken duren ergens tussen een paar dagen en een aantal weken. Maar de synoden van de GKv komen gewoonlijk tot wel zes maanden bijeen om hun agenda af te werken, met de mogelijkheid dat vele maanden later nog vervolgbijeenkomsten moeten worden gehouden. Daarom is het voor buitenlandse afgevaardigden niet mogelijk om deel te nemen aan vele van de besprekingen op een GKv-synode.
In plaats daarvan arrangeerde de GKv een 'Buitenlandweek' waarvoor zij al hun buitenlandse zusterkerken uitnodigen afgevaardigden te sturen. We woonden deze week bij, samen met ongeveer 33 andere buitenlandse afgevaardigden van GKv zusterkerken: van Oostenrijk, Australië, Brazilië, Myanmar (Burma), Canada, Congo, Kroatië, Engeland, India, Ierland, Kenia, Letland, Nigeria, Scotland, Zuid-Afrika, Zuid-Korea en de USA. Onder deze afgevaardigden waren ook de afgevaardigden van de FRCA: rev. J. de Gelder en br. G. Nordeman van de Canadian Reformed Churches (CanRC), br. K. Roose van de Free Reformed Churches of South Africa (FRCSA), en prof. Haemoo Yoo van de Presbyterian Churches of Korea (PCK).
De afgevaardigden waren ondergebracht in het Parkhotel te Hierden, een kleine stad ongeveer 5 km van Harderwijk. Daar werden ook de maaltijden gehouden. Ook ongeveer 15 deputaten van het GKv deputaatschap voor Betrekkingen Buitenlandse Kerken (BBK) verbleven deze week in het Parkhotel. Met dankbaarheid en oprechte waardering kunnen we vermelden dat we buitengewoon goed zijn ontvangen door de GKv en haar deputaten.
In de namiddag van de 28ste maart 2011 hadden we een informele ontmoeting met de afgevaardigden van de CanRC en FRCSA. We konden verschillende zaken bespreken die op de agenda van de komende week stonden. Er was ook gelegenheid om onze wederzijdse zorgen te delen en te overleggen hoe we samen op een broederlijke manier de GKv hierover het best zouden kunnen benaderen.
's Avonds werd gelegenheid geboden om op een informele wijze te spreken met collegae buitenlandse afgevaardigden en BBK deputaten. Daar werd ook gebruik van gemaakt. Deze gesprekken werden de volgende dagen voortgezet. Tijdens maaltijden, koffiepauzes en 's avonds vond uitwisseling van gedachten plaats als vervolg op meer 'formele' bijeenkomsten zoals hieronder zijn weergegeven.
Dinsdag 29 maart 2011
Deze dag was bestemd voor het verschaffen van informatie om zo enige hoofdpunten van de agenda van de synode te Harderwijk voor de buitenlandse afgevaardigden te verhelderen. Sommige onderdelen zouden ook een belangrijke rol spelen op de publieke zittingen van de donderdag en vrijdag. Alle buitenlandse afgevaardigden, BBK deputaten en ook de meeste afgevaardigden van de GKv synode woonden deze voorlichting bij. Er waren in totaal naar schatting ongeveer 80 personen aanwezig.
Br. K. Mollema, moderamenlid van de synode van Harderwijk, gaf een kort overzicht van sommige hoofdpunten van de synode. Hij noemde de volgende: herziening van de kerkorde, man/vrouw in de kerk, theologische universiteit in Kampen (TUK) en contact met de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK).
Ds. M. Oosterhuis belichtte verschillenden zaken in het rapport van het deputaatschap betrekkingen buitenlandse kerken (BBK). De deputaten BBK hadden de synode aanbevolen een zusterrelatie aan te gaan met een gereformeerde kerk in Oostenrijk/Zwitserland. Ook werd met droefheid geconstateerd dat de Orthodox Presbyterian Churches (OPC) het aanbod van een zusterkerkrelatie niet hadden aanvaard. Een overweging van de laatstgehouden OPC general assembly was dat zij niet in staat waren zonder reserve te verklaren dat de GKv echt gereformeerde kerken zijn. Ds. Oosterhuis gaf aan dat soortgelijke zorgen waren geuit door de FRCA en de CanRC. Als antwoord had de BBK aanbevolen het gesprek hierover voort te zetten om zo een betrouwbaar beeld van de GKv te bevorderen want BBK herkent zich niet in het beeld dat de FRCA van de GKv schetst.
Ds. H. Messelink leidde het rapport van het Deputaatschap Kerkelijke Eenheid in, in het bijzonder het onderdeel dat over de besprekingen met de NGK gaat. Hij citeerde uit het rapport het volgde: "Het is onze wens te werken aan eenheid van beide kerkverbanden. Op het vlak van de plaatselijke kerken gebeurt al veel. Veel initiatieven zijn ontwikkeld en dit is reden voor veel blijdschap".
Hij gaf aan dat de besprekingen met de NGK hebben geresulteerd in een tweetal rapporten, getiteld: "Rapport over de leer van de doop, de Heilige Geest, de kerk en het Heilige Avondmaal" en "Overeenstemming over hermeneutische uitgangspunten". Ds. Messelink informeerde de synode dat de specifieke opdracht van de synode van Zwolle-Zuid om met de NGK "de zaak van vrouwen in de ambten en het feit dat deze in de NGK voor zusters zijn opengesteld" met de NGK te bespreken" niet was uitgevoerd. Hij raadde de synode aan deze opdracht opnieuw aan de deputaten te geven.
Ds. R. Heida leidde het rapport van het deputaatschap 'Man/Vrouw in de kerk' in.
DeSynodevan Zwolle-Zuid had gevraagd om een bezinning op drie sporen, te weten: academische studie, beraad binnen de kerken en voorbereiding van praktische beslissingen op korte termijn.
Wat betreft het eerste spoor, een studie was uitgevoerd door zr. M. Klinker van de TUK. Deze studie leidde niet tot enige harde conclusie t.a.v. de vraag over vrouwen in de ambten. Er zijn enige discussieavonden gehouden in de kerken. De deputaten bevalen de synode o.a. aan een studieopdracht te geven voor de beantwoording van de vraag: "Is het geoorloofd dat vrouwen toegelaten worden tot het ambt van predikant, ouderling of diaken?".
Op dinsdagavond ontmoetten we de deputaten BBK. De bespreking concentreerde zich op de volgende onderwerpen:
- Vrouwelijke afgevaardigde op de synode.
We verduidelijkten dat ons bezwaar niet het vrouw-zijn van een deputaat betreft maar dat een vrouwelijke deputaat van de GKv naar een synode van de FRCA werd afgevaardigd. De kern van het bezwaar werd besproken. We waren het er over eens om onze volgende synode te vragen over deze zaak duidelijkheid te verschaffen. - De aard van de nieuwe hermeneutiek
De BBK deputaten tekenden bezwaar aan tegen de in onze correspondentie gegeven voorbeelden die als bewijs dienden van een nieuwe hermeneutiek. Deze voorbeelden zouden niet voldoende grond leveren voor de beschuldiging dat er een "nieuwe hermeneutiek" wordt gebezigd in de GKv. Op dit punt meenden de BBK deputaten dat de synode van Legana een vals beeld van de GKv had gegeven.
In antwoord hierop refereerden we aan de presentaties die eerder op de dag waren aangehoord, in het bijzonder de uitspraken die gingen over de verklaring van Gods Woord in onze context en cultuur, waarbij we rekening moeten houden met de "culturele kloof" tussen onze tijd en die waarin de Schrift werd geschreven,
We verwezen naar de niet-historische verklaring van Genesis 1. Daarbij betrokken we ook de dissertatie van dr. S Paas die als docent is aangesteld aan de TUK, de aanvaarding van de dissertatie van dr. K. van Bekkum door de TUK en een persoonlijke publicatie van prof. G. Harinck, professor aan de TUK.
De deputaten BBK deden de suggestie de bezwaren grondig te onderbouwen in plaats van alleen maar de conclusie naar voren te brengen. Dat zou de zaak zeer dienen. - Hoe spreken wij over elkaar?
De deputaten BBK benadrukten dat we eerlijk en betrouwbaar over onze wederzijdse kerkverbanden moeten spreken, zowel over besluiten zoals die opgenomen zijn in de acta van onze synoden, als wanneer we spreken met derden.
We gaven aan dat we zo nu en dan de zaken m.b.t. de GKv bespreken met andere kerkverbanden die soortgelijke bezwaren hebben. Dat moet niet worden gezien als een poging ons sterk te maken door het getal maar eerder om in liefde de GKv te vermanen en te helpen. We zijn het eens dat het nodig is zorgvuldig het 9de gebod te eerbiedigen in al onze besprekingen, rapporten en besluiten, en daarbij de eer en reputatie van onze wederzijdse kerkverbanden te bevorderen. - De betekenis van "spanning" in besluit 7 van de synode Legana Acta art 71.X.1
We gaven aan dat door dit besluit de synode Legana probeerde een waarneming van de bestaande spanning tussen onze respectievelijke kerkbanden weer te geven, en niet om de relatie onder druk te zetten. We waren er over eens dat speculatie over waar deze spanning toe zou kunnen leiden ons niet verder helpt. Wij hebben in liefde de GKv vermaand en dat gedaan in de oprechte hoop dat deze spanning mag worden opgelost op de basis van Gods Woord. - Inhoudelijke besprekingen van de afgevaardigden
We constateren dankbaar dat deze bijeenkomst een aantal misverstanden in onze wederzijdse correspondentie heeft opgehelderd. Als afgevaardigden kunnen we niet alle mogelijke vragen beantwoorden. Toch konden we een aantal zaken verduidelijken. Zo vormen we als afgevaardigden een kanaal om alle bezwaren van zusterkerken aan onze wederzijdse synoden kenbaar te maken. Persoonlijke ontmoetingen waren van grote waarde om besluiten van onze wederzijdse synoden goed te begrijpen en om feiten nauwkeurig weergeven in onze rapporten. Als zusterkerken waren we door onze ontmoetingen werkelijk in staat om elkaar te helpen, te bemoedigen en te vermanen. Aan beide zijden werd met dankbaarheid geconstateerd dat we in een broederlijke atmosfeer elkaar konden ontmoeten en spreken.
A. Veldman
W. Spijker
Wordt vervolgd
(vertaling D.J. Bolt)