Nood aan de man
N. van Dijk
25-02-12
In een column in De Reformatie van 16 december 2011 schrijft Ronald Westerbeek, kerkplanter in Amersfoort, over zijn hulp aan een man uit de gemeente die hals over kop moest verhuizen omdat hij op straat was gezet. Hij kon zijn schulden niet betalen vanwege het stopzetten van zijn uitkering omdat er onduidelijkheid was over zijn asielstatus. Westerbeek kwam daardoor die week niet toe aan zijn preekvoorbereiding en theologiestudie en het schrijven van een beleidsstuk voor de eredienst.
Nu zit het verhuizende gemeentelid de volgende zondag samen met een kennis, die zelden de gemeente bezoekt, in de kerk. Die kennis was zeer verbaasd een Hollander en ouderling te zien die zijn vriend hielp verhuizen: ''Een Hollander! Een ouderling! In de kerken die ik ken worden alleen mooie woorden gepreekt, als je buiten staat, sta je er weer alleen voor. Ik dacht : deze kerk, daar moet ik meer van weten''.
Met alle goede bedoelingen (het geven van daadwerkelijke hulp aan de naaste in nood) geeft dit schrijven toch een beeld van de 'gevestigde' kerk als zou het een instantie zijn waar vaak alleen maar mooie theorie wordt verkondigd. Aan de naaste in nood wordt kennelijk voorbijgegaan.
Het is natuurlijk maar een column maar het voedt toch wel een bepaalde gedachte. Namelijk: het is goed is dat voorgangers om mensen te winnen zich voor een groot deel van hun tijd inspannen om praktische hulp te verlenen in situaties die schrijnend zijn (en hoeveel van zulke situaties zijn er niet, en er komen er steeds meer) ook al blijft er niet veel tijd meer over voor voorbereiding van erediensten en theologische bezinning.
Revival
Maar gelukkig, het TU- Magazine (een uitgave van de Theologische Universiteit Kampen) laat zien dat er nog heel wat gestudeerd wordt. Er wordt zelfs gedroomd van een mogelijke revival. Gertjan Oosterhuis, die nu studeert naar art. 8 KO aan de universiteit, constateert dat steeds minder mensen de Bijbel kennen. Ook in de GKv neemt de bijbelkennis af. Dat baart hem zorgen. Want door diepgang in de studie krijg je een zicht op het hele Bijbelse verhaal. Dat wil Oosterhuis aan de mensen overdragen. Zijn droom is een revival van heilshistorische prediking. Hij wil de mensen vertellen van de heilshistorische lijn en wat die te maken heeft met het leven van de mensen hier en nu.
We hopen van harte dat deze aandacht voor de heilshistorische prediking weer breder gaat leven, en dat mensen weer geraakt worden door deze preken. Misschien komen we weer onder de indruk van de rijkdom die we door die preken hadden!
K. Schilder en heilshistorische preken
In de gereformeerde kerkbode van Groningen - Fryslân - Drenthe van 3 februari 2012 wil dr. H. Veldman meer bekendheid voor prof. dr. K. Schilder. De 'heilshistorische' manier van preken was één van de vernieuwingen die hij wist te bewerken.
Dr. Veldman vindt dat de naam van prof. dr. Klaas Schilder in de gereformeerde kerk vrijgemaakt steeds meer in het vergeetboek raakt, dit terwijl hij toch de centrale figuur in de kerkstrijd was die uitliep op de Vrijmaking van 1944. De ouderen herinneren hem nog. Maar wat is er gebeurd? Dr Veldman schrijft:
"Gaandeweg deden velen Schilders boeken dicht. En werden zijn opvattingen afgedaan als te dogmatisch. Alsof dogmatiek gelijk staat met haarkloverij. Het zou een mooi ding zijn dat Schilders werk weer meer aandacht kreeg. En dan gaat het niet om vermeende scherpslijperijen maar om de grote lijnen in zijn denken en zijn preken. Wie weten wil wat gereformeerd is, moet iets met Schilder gaan doen".
Veldman beschrijft Schilders predikantenloopbaan als heel bijzonder: een 'gewone' Kamper jongen klimt op tot een hoogte waar maar weinig geleerden aan kunnen tippen.
Over de nieuwe manier van preken schrijft Veldman:
"Een van de belangrijkste vernieuwingen die Schilder wist te bewerken was een nieuwe manier van preken. Zelf preekte hij op boeiende, 'heilshistorische' wijze. Samen met een jonge garde predikanten nam hij afstand van een manier van preken die moraliserend, exemplarische en verstandelijk was. Schilder stelde het zo:
"Van het verloren paradijs loopt Gods heilsweg via Israël, Bethlehem, Golgotha en Pinksteren naar het Nieuwe Jeruzalem. In dat grandioze kosmische gebeuren mogen gelovige mensen - dank zij Christus - hun plaats innemen. Die heilsweg moet de kerk verkondigen, zó dat ieder met eerbied vervuld raakt van het vooruitstrevende van Gods daden in de geschiedenis van zijn volk. Dan is de preek niet zozeer gericht op verstand of gevoel, maar leert men de volle breedte, lengte en diepte zien van Gods heil voor alle terreinen van het leven. Zó te preken is een zegen voor Gods volk."