Signalen 86
R. Sollie-Sleijster
01-06-19
‘Gewone’ catechismus wil kern geloof in 100 vragen en antwoorden belichten
RD 16-5-2019
Drie theologen hebben zich ingespannen een nieuwe ‘gewone’ catechismus samen te stellen. De drie, dr. Arnold Huijgen (TU Apeldoorn), dr. Theo Pleizier (PTHU Groningen) en dr. Dolf te Velde (TU Kampen) ‘wilden terug naar het oeridee van catechese in gereformeerde zin, namelijk een eenvoudige vraag en een eenvoudig antwoord.’
De Heidelbergse Catechismus functioneert volgens Huijgen nauwelijks meer als het enige leerboekje. En Pleizier vraagt zich af hoe mensen zich het geloof kunnen toe-eigenen aan de hand van leerteksten. Te Velde vindt dat je steeds vertaalslagen moet maken om de inhoud enigszins begrijpelijk en relevant te maken. Volgens hem is de catechismus vooral op dertigers gericht. Het zijn de jonge ouders die in een gat vallen als zij opgroeiende kinderen moeten voorgaan. Ze hebben wel bagage meegekregen, maar ze gaan toch op zoektocht, omdat er niet iets is wat aansluit.
Pleizier: “Het boek is geschreven door drie gereformeerde theologen, maar we hopen wel dat het katholieken of evangelischen niet afstoot. Ook al zouden zij bij avondmaal en doop heel andere afslagen willen nemen”.
En Te Velde vult aan: “We wilden geen bijzonderheden van de gereformeerde traditie accentueren, maar het gemeenschappelijke van het christelijk geloof.”
Pleizier: “De kracht van een catechismus is niet primair dat het geloof cognitief klopt, maar dat het het hart raakt en je in beweging zet.” (-) “We presenteren een lijn zonder de lezer iets voor te schrijven.”
De vragen zelf en de antwoorden roepen vragen op. Zo is de eerste vraag: waarin vind jij je geluk? Huijgen geeft aan dat geluk nu een soortgelijke gevoelswaarde heeft als troost in de zestiende eeuw. Het betekende toen: houvast. Tegenwoordig zoeken mensen naar geluk.
Vraag 25 luidt: “Wat bedoel je als je zegt dat God de wereld heeft gemaakt – de evolutietheorie zegt toch dat alles spontaan ontwikkeld is?”
Het antwoord van deze ‘gewone’ catechismus hierop is:
“Ik geloof dat alles wat bestaat is voortgekomen uit een idee van God, dat alle variatie tussen planten, dieren en mensen door Hem is bedacht. Of het nu kort of lang heeft geduurd, of alle soorten apart zijn gemaakt of dat ze uit elkaar zijn voortgekomen, dat doet niet af van de liefdevolle bedoeling waarmee God deze wereld, maar ook mij, tot zijn eer gemaakt heeft.”
Huijgen antwoordt op de vraag of dit een compromistekst is: “Juist niet! Dat hele debat over schepping en evolutie wordt momenteel gevoerd met een laatste ernst alsof wanneer de wereld niet in zes dagen van 24 uur gemaakt zou zijn, je alles verliest. Waar het om gaat, is dat deze wereld Gods wereld is en op Hem gericht is.”
Pleizier reageert met: “Wie heeft ons bedacht en waartoe zijn wij gemaakt? De dingen eromheen moet je open kunnen laten.”
En Te Velde antwoordt dat het primair een geloofstekst is: de wereld is door Gods wil en bedoeling geschapen. Dat is een heel ander perspectief dan van een spontane en toevallige evolutie.
Bewaar het Pand: CGK in verwarring door evolutiegedachte Gewone Catechismus
RD 22-5-2019
Maar het bestuur van Bewaar het Pand vindt dat deze catechismus ruimte biedt aan de evolutiegedachte en dat brengt de CGK in verwarring. Deze afwijking is volgens het bestuur nog ernstiger dan de vrouw in het ambt. De CGK worden geraakt door de betrokkenheid van hun hoogleraar aan de TUA, dr. Huijgen, bij dit project. De uitgave van deze catechismus is een nieuwe zorgfactor binnen de CGK naast de al bestaande beroering en onrust over de vrouw in het ambt.
Het antwoord op vraag 25 geeft volgens het bestuur blijk van
“het toepassen van een simplificatie, die de lezer op het verkeerde been zet. Het gaat niet alleen om een schepping van zes dagen. Trouwens, ook dat moeten we vasthouden. Het gaat om iets anders. Er wordt expliciet ruimte gegeven aan de mogelijkheid van de evolutiegedachte. Het kan namelijk kort of lang geduurd hebben, de soorten kunnen uit elkaar voortgekomen zijn. Hiermee is de evolutiegedachte ingevoerd en geaccepteerd. Dat heeft grote gevolgen.”
Het bestuur laat weten binnenkort verder in te gaan op de gevolgen van de visie op schepping en evolutie, terwijl dr. Huijgen hoopt dat de volgende stap een gesprek is en niet een nieuw statement op de website.
Bezwaarden voelen zich alleen
ND 17-5-2019
De bezwaarden in de GKv houden 18 mei een bezinningsdag over de vrouw in het ambt.
“De vrouw in het ambt is de kapstok, maar het gaat eigenlijk over hoe je met de Bijbel omgaat”, aldus Klaas Wezeman, voorzitter van de werkgroep. Hij geeft aan dat zij
“geregeld hulpvragen krijgen van gemeenteleden die zich niet gehoord voelen. Mensen schrijven dat ze bij hun kerkenraad een revisieverzoek hebben ingediend tegen de synodebesluiten, maar geen antwoord krijgen. De kerkenraad doet maar. Of er is een bijeenkomst georganiseerd in de gemeente, maar de tegenstemmen worden daar zo min mogelijk gehoord. Er zijn mensen bij wie het overkomt alsof er gemanipuleerd wordt. Er zijn kerkenraden die dat doen.”
Wezeman, voormalig tweede voorzitter van de GKv synode 2014 Ede:
“We hebben het idee dat de omgang met de Bijbel binnen de GKv wordt bepaald door de cultuur, terwijl de Bijbel soms haaks staat op wat we in onze cultuur passend of prettig vinden.”
Om het tegengeluid goed te laten horen komen uitsluitend sprekers die tegenstanders van de synodebesluiten zijn, onder wie de Kamper docent Dolf te Velde, ds. Henk Drost, docent Arjan de Visser van het Canadese seminarie en Ida Slump-Schoonhoven als lid van de werkgroep. Wezeman: “Wij zijn geen podium waar de synodebesluiten kunnen worden toegelicht. Dat gebeurt al voldoende.”
Bezwaarden vrouw in ambt GKV willen van zich laten horen – maar hoe?
RD 18-5-2019
Op de themadag van de werkgroep Bezinning Man, Vrouw en Ambt (Bezinning MVEA) in Bunschoten vandaag, 18 mei 2019, waren zo’n 325 broeders en zusters aanwezig. De sprekers dr. Dolf te Velde en ds. Henk Drost wezen op het veranderde Schriftverstaan in hun kerk. Ds. Drost: “Er komt steeds meer een eenzijdig accent op de menselijke beleving ten koste van de Bijbelse boodschap.”
Ida Slump-Schoonhoven en emeritus predikant ds. Rufus Pos vestigden de aandacht op de maatschappelijke ontwikkelingen die invloed hebben op de GKv.
Ds. Pos: “Veel argumenten voor de vrouw in het ambt zijn ontleend aan de inzichten van de huidige cultuur.”
Prof. dr. Arjan de Visser, hoogleraar theologie aan het Seminarie van de CanRC noemde de Bijbelse fundering van de besluiten “zwak”. Paulus’ woorden afdoen als cultuurbepaald is onacceptabel. Het boek Gereformeerde hermeneutiek vandaag dat in 2017 verscheen, tornt aan het gezag van de Bijbel:
“De geloofsgehoorzaamheid wordt in een bepaald hoofdstuk vervangen door het improviserend een weg zoeken. Het lijkt erop dat de overtuiging dat Gods Woord duidelijk en klaar is, bezig is te verdwijnen.”
De druk vanuit de seculiere samenleving zal ook op andere gebieden toenemen, zo verwacht De Visser. Hij denkt daarbij aan de catechese en de visie op zending en evangelisatie: “Als je toegeeft aan de maatschappelijke druk, is het einde zoek.”
Dr. De Visser riep op tot ferm optreden en ds. Drost wil in gesprek blijven, maar acht “de volgende GKv synode doorslaggevend: Als de kerk zich dan boven de Bijbel stelt, is het duidelijk.”
Dr. Te Velde waarschuwde tegen weglopen, ieder gemeentelid moet met de predikant in gesprek gaan. Vooruitlopen op een revisieverzoek is niet goed, ga in dit stadium de confrontatie aan in de plaatselijke gemeente, zo is zijn advies.
Op de noodkreet van een vrouw die zei “Laat ons niet alleen”, werd door ds. Pos gereageerd met de belofte dat er meer actie ondernomen wordt door o.a. meer aandacht voor jongeren en het bemoedigen van kerkleden in nood op de website van MVEA. Over andere acties wordt nog nagedacht.