Kerkverband

Onrust in de GKv (1)

• De dissertatie van christelijke gereformeerde dr.S. Paas, docent aan de vrijgemaakte universiteit wordt door Douma als schriftkritisch bestempeld. Er is daarmee onzekerheid gekomen of de universiteit als instituut nog wel voor de betrouwbaarheid van de Schrift staat.
• Het is niet meer duidelijk of de universiteit nog wel 'Assen-1926' handhaaft. Daar werd dr. Geelkerken veroordeeld omdat hij opening aan Schriftkritiek gaf door tegen de klaarblijkelijke bedoeling van de Bijbeltekst een andere opvatting te verdedigen.
• Douma concludeert uit de dissertatie van dr. K. van Bekkum, dit jaar gepromoveerd aan de vrijgemaakte universiteit, een breuk met de gereformeerde uitleg van de Bijbel die wat anders is dan schriftkritische exegese.
• Prof. Douma heeft bezwaar tegen de overheidssubsidies die zijn aangevraagd voor de universiteit en waar inmiddels de beide Kamers van de Staten-Generaal mee hebben ingestemd. Hij acht deze binding aan de overheid riskant.
• De universiteit wil drastisch verbreden met allerlei nieuwe studierichtingen buiten de predikantenopleiding als onderdeel van de subsidering door de overheid. Maar blijft de TU dan nog wel een kerkelijke universiteit waarvoor de kerken verantwoordelijkheid kunnen dragen, vraagt hij zich bezorgd af.
• Douma verbaast zich erover dat de Vooropleiding klassieke talen plotseling werd afgeschaft, zelfs zonder dat de partner-universiteit in Apeldoorn daarover meebesliste. Terwijl deze Vooropleiding juist werd gezien als behorend tot het unieke karakter van Kampen.
• Is de financiële basis van de theologische opleiding wel gezond?, vraagt hij. Waarom werd op de synode van Zwolle-Zuid een extern onderzoek naar de financiële toekomst en mogelijkheden geblokkeerd? Terwijl de kosten van de predikantenopleiding nu al zorgen baren en de bereidheid van de kerken om te betalen sterk afneemt.

• Prof. Douma constateert een devaluatie van de kerkdienst. Hij concludeert dat dat te maken heeft met een andere manier tegen de kerk aankijken. Zo maakt hij er bezwaar tegen dat prof. G. Harinck, hoogleraar aan de Kamper universiteit, de kerk als 'verenigingsmodel' ziet verdwijnen omdat mensen liever individueel willen leven.
• Douma laakt het dat velen de tweede dienst verzuimen om reden dat men liever de middag vrijaf neemt. Hij merkt op dat allerlei verfraaiingen en vernieuwingen niet helpen het verzuim te verminderen.
• Ten onrechte wijst de nieuwe concept kerkorde niet aan dat de middagbijeenkomst zal worden gebruikt als leerdienst.
• Dr. Douma oordeelt dat er in kerkdiensten te weinig aandacht is voor de noodzaak van persoonlijke bekering en verzoening. Sommige predikanten, als b.v. J. Ophoff/Zwolle-Noord, weigeren zelfs om de Tien Geboden nog te lezen in de diensten. In het nieuwe verbond zou daar geen plaats meer voor zijn, volgens hen.
• T.a.v. lied en muziek is er veel goede wil maar, naar Douma's overtuiging, weinig besluitvaardigheid en belijndheid die nodig zijn om tot een goede selectie te komen. Zo vindt hij Opwekkingsliederen en specifieke kinderliederen niet behoren tot de gemeenschappelijkheid die we samen zouden moeten oefenen in de erediensten.

• Er wordt veel gesproken over missionaire gemeenten, kerken die zich in eigen land richten op zending onder landgenoten. Daaronder verstaat men ook het stichten van nieuwe kerken. Dat vormt het thema van het boek Als een kerk opnieuw begint, geschreven door o.a. dr. S. Paas. Een voorbeeld van zo'n nieuwe kerk is Via-Nova te Amsterdam, voortgekomen uit de Christelijke Gereformeerde Kerk. Douma beschrijft hoe ongebonden het daar toe gaat. Er is sprake van een vérgaande contekstualisatie waarbij de cultuur van de stad heel sterk de boodschap van de kerk bepaalt. Zo kan er bijvoorbeeld beter geen dienst op zondagmorgen zijn omdat de mensen dan liever uitslapen. En vrouwen moeten ambtsdrager kunnen worden omdat het anders niet te verkopen is onder hoogopgeleide leden van de kerk. Keuze tussen kinderdoop en volwassendoop is vrij. Er zou daarbij ook geen sprake zijn van één zuivere kerk of van een evangelie dat boven elke context verheven is. Waar deze interactie van 'wereld' en kerk op uitkomt weet niemand. Douma vindt dit pure ketterij, omdat op deze manier het evangelie niet meer de boodschap is zoals die voor alle tijden en voor alle mensen geldt. Kerk en wereld zou samen bepalen wat tot heil voor de wereld dient?
• Zo wil ook de vrijgemaakte ds. A.W. Beute het liefst helemaal opnieuw beginnen, signaleert Douma. De kerk zoals die nu bestaat moet 'aan het kruis'. Douma noemt dat grove taal die beledigend is voor de Bruid van Christus die immers al duizenden jaren bestaat.
• Deze bedenkelijke opvattingen sijpelen ook door in de GKv, o.a. in de missionaire kerk Stroom, gesticht vanuit de GKv Amsterdam-C. Zo is daar ook vrijheid om al dan niet kinderen te laten dopen. Maar daar zal niet voor gezwicht mogen worden. Hiermee staat en valt het recht om gereformeerde kerk te heten, oordeelt Douma.