Eenheid DGK en GKN 8
D.J. Bolt
16-04-16
Landelijke eenheid tussen De Gereformeerde Kerken (DGK) en Gereformeerde Kerken Nederland (GKN), komt die in het verschiet?
De afgelopen maanden is er veel om te doen geweest. Er verschenen zelfs berichten over in het ND en het RD. Het is goed om even de stand van zaken weer te geven zodat ieder op de hoogte kan zijn hoe het er bij staat.
Korte geschiedenis
Laten we eerst op een rijtje zetten wat er het afgelopen jaar is gebeurd:
| - 7 februari '15 | : DGK (GS Groningen) besluit tot gesprek met GKN. |
| - 18 juni '15 | : DGK meldt het besluit aan GKN. |
| - 16 september '15 | : DGK nodigt GKN uit voor een open gesprek. |
| - 26 september '15 | : GKN besluit tot een oriënterend gesprek. |
| - december '15 | : DGK publiceert Acta GS Groningen. |
| - 28 januari '16 | : DGK en GKN houden het oriënterend gesprek. |
| - 12 maart '16 | : GKN besluit het gesprek niet voort te zetten. |
| - 22 maart '16 | : DGK licht de Acta GS Groningen toe aan GKN |
Dankzij het initiatief van de Generale Synode (GS) Groningen vond dus eind januari van dit jaar een oriënterend gesprek plaats tussen deputaten van beide kerkverbanden. Zou dit, als positief ervaren, gesprek een begin zijn van een toenadering tussen de kerken? Met spanning werd uitgezien naar de Landelijke Vergadering van GKN. Zou die meeste vergadering van deze kerken besluiten om verdere gesprekken aan te gaan?
Het werd een verdrietige teleurstelling. Want GKN had inmiddels de Acta (notulen) van GS Groningen gelezen en vond de bespreekpunten die daarin werden genoemd onacceptabel! In de Acta wordt bijvoorbeeld aangegeven dat er o.a. gesproken zou moeten worden over 'dwaalleren'. En ook werden scheuringen en schorsingen van de eerste jaren van de afgescheiden kerken genoemd. De aangevoerde punten werden zo ongeveer gevoeld als een 'verhoor' van de GKN. Het leken voorwaarden en instructies voor een gesprek dat op deze wijze moeilijk meer 'open' kon worden genoemd, vond men.
En dat konden de broeders niet aanvaarden. Daarom schreef de Landelijke Vergadering op 12 maart een brief aan de volgende synode van DGK met het verzoek dit deel van de Acta te laten vallen. Anders zou het gesprek niet meer worden voortgezet.
Gevolgen
Het GKN-besluit betekende in principe dat gesprekken pas over twee of drie jaar weer verder zouden kunnen gaan. En de vraag is natuurlijk hoe dán nieuwe synodebesluiten zullen worden ontvangen. Al met al lijkt er dus een impasse te zijn ontstaan waarin er van enige voortgang geen sprake meer is.
Toch wilden de deputaten van DGK zich niet neerleggen bij deze situatie. Zij schreven een brief aan GKN waarin ze een toelichting gaven op de Acta. Daarin proberen ze duidelijk te maken dat er geen sprake is van 'oordelen' en 'voorwaarden' voor een gesprek. Het gaat om de inbreng van gesprekspunten over zaken waarvan ook veelal wederzijds wordt gevoeld dat die zó niet hadden moeten gebeuren.
Daarbij is een heel belangrijk punt of de DGK én de GKN wel op hetzelfde fundament staan, namelijk de Heilige Schrift en de gereformeerde belijdenis. En ook als kerken willen samenleven naar de gereformeerde kerkorde. Dat moet wederzijds helder worden. En natuurlijk moet dan toch óók het bouwen in de praktijk op dat fundament aan de orde komen?
Op deze wijze probeerden de deputaten weer verder te komen met elkaar.
Voortgang
Het wachten is nu op een antwoord van GKN-zijde. Zal men de uitgestoken hand aanvaarden en met deze verklaring wél inhoudelijke gesprekken willen aangaan?
De volgende Landelijke Vergadering van GKN, inmiddels ook 'synode' genoemd, staat pas gepland voor over een half jaar. Maar woordvoerders van GKN hebben aangegeven dat ze graag heel snel voortgang in de toenadering tussen de kerken willen zien en daaraan meewerken. Wellicht is een vervroegde bijeenkomst dan een mogelijkheid.
We moeten ook nuchter zijn. Eenheid tussen DGK en GKN is een gevoelige zaak gezien wat allemaal in het verleden is gebeurd. Er zijn (diepe) wonden geslagen die nog duidelijk schrijnen. En uit de brief van GKN blijkt duidelijk dat het nodig is indringend met elkaar te spreken over hoe wij naar de gereformeerde belijdenis kerk van Christus zullen zijn. Dat vergt tijd en geduld.
Tegelijk is er ook urgentie. De verdeeldheid van deze kerkengroepen die om dezelfde reden de GKv hebben verlaten, brengt grote schade toe en beperkt haar werfkracht. Nog afgelopen week zagen we een bericht voorbij komen van een gezin dat gemotiveerd de GKv verlaat maar niet naar DGK (of GKN) overkomt omdat (letterlijk)': 'De nieuwe vrijgemaakten zijn door de onderlinge verdeeldheid geen optie'. Hoe goed zou het zijn als dat argument is elk geval niet meer kan worden gehanteerd …
Tenslotte, we belijden dat kerkelijke eenheid een gave van Gods Geest is. Als de Here een gezamenlijke kerkhuis niet zegent tevergeefs zwoegen de bouwdeputaten daaraan. Aan Gods zegen is alles gelegen. Gelukkig weten we: Christus houdt zijn kerk in stand, hoe het gaat. Bij alle ingespannen werk (dat ook), kunnen we toch ontspannen verder.
Het komt goed!