Signalen 43
R. Sollie-Sleijster
04-02-17
Met je tijd mee...
Nader Bekeken – januari 2017
Ds. Kees van Dijk (GKv) bezint zich op de voortgang van de tijd. Niemand kan zich daaraan onttrekken. 2017 volgt onontkoombaar op 2016. We moeten wel met onze tijd meegaan.
Maar wil dat ook zeggen dat we mee moeten in de richting die we allemaal opgaan? Dat wil de predikant niet. Hij verzet zich tegen de huidige benadering van 'vrouw en ambt'. De GKv-kerken moeten dit jaar samen besluiten nemen en velen denken dat het toch wel doorgaat. Maar ds. Van Dijk wil het Woord trouw blijven. Zoals de Reformatie, dit jaar 500 jaar geleden, plaatsvond bij het licht van Gods Woord: het Woord, dat zal men laten staan, zo beslist het Woord van God ook nu en niet het kerkelijk leergezag (art. 7 NGB).
Als we gaan schuiven aan de grondslag van het Sola Scriptura, dan raken we los van onze gereformeerde ankers. Dan gaan we de fouten maken, waar de Reformatie ons van wilde verlossen.
Dan ontvangen we het Woord niet langer (art. 5 NGB), maar heersen er op een bepaalde manier over. Daar gaat het mis.
“Dat heeft niets met ouderwetsheid te maken en al helemaal niet met vrouwonvriendelijkheid.
Maar eenvoudig met het bijbellezen, dat de kerk eeuwenlang heeft gekenmerkt. Daar moeten we niet bij vandaan willen. Daarin moeten we gewoon ouderwets eigenwijs zijn.”(-)
“Ik meen dat we hier werkelijk staan voor een punt waarin het kraakt en wellicht scheurt.”
Blijven we dezelfde kerk met dezelfde verworteling in de Schrift als we meebewegen met het m/v rapport en het daarin gegeven advies? Hoe verhouden zich het rapport en het advies met het gezag van de Schrift? De predikant wil ruimte om hier grondig over door te spreken. De kerk als een aan het Woord gehoorzame gemeenschap is in het geding.
Het geloof verdampt
De Waarheidsvriend (Geref. Bond PKN) – via Nader Bekeken – persrevue – januari 2017
Ds. Perry Storm (GKv) vraagt aandacht voor een interview met dr. W. Dekker in de Waarheidsvriend. De veelzeggende titel die ds. Storm boven zijn persschouw zet, is:
Lijden aan de secularisatie. Dr. Dekker vraagt zich af of we de secularisatie wel diep genoeg peilen:
“De generatie waar ik bij hoor, is de generatie van de grote afval. Het geloof verdampt voor je ogen.” Je ziet het in de gemeente en ook binnen je eigen familie en vriendenkring.
Groot pijnpunt
Durven wij ons nog echt met de secularisatie te confronteren?, zo vraagt de predikant zich af. In de jaren tachtig preekte ds. Dekker regelmatig over de Klaagliederen van Jeremia en over verschillende klaagpsalmen, waarin de vraag voorop stond waaròm we in zo grote nood zijn.
Maar later werd de reactie: “U bent te somber”. Maar somberen wil ds. Dekker niet. Wel wil hij het grote geloofsverlies dat we om ons heen zien, als een klacht, een nood, een pijn bij God brengen.
Ontkenning
We leven in een cultuur die de donkere kanten van het leven en het lijden verdonkeremaant.
Het een gewenningsproces. Een kind dat niet meer naar de kerk gaat, snijdt het ons nog door het hart? Of verzachten we het met een opmerking als “Het valt misschien nog wel mee, misschien krijg hij nog een goed meisje dat anders is”. Maar we leven wel in “een samenleving die God zo ver heeft weggestopt dat zelfs de meest gelovige mensen van tijd tot tijd twijfelen of Hij er wel is”. Pijn, lijden, teleurstelling en wanhoop worden tot in rouwdiensten toe niet meer toegelaten. Het worden dankdiensten voor het leven, terwijl Dekker denkt: “Ik vind het nogal wat dat hij op deze jonge leeftijd, na zo'n vreselijke ziekte, met zo veel aanvechting gestorven is”. Nee, dat hoor je niet, we moeten vooral positief zijn, zo constateert de predikant.
Spiritualiteit
Wat is nodig? We moeten ons oefenen in het aanvaarden van de pijn en dat absoluut niet verwarren met somberen. We moeten de pijn aanvaarden en waaromvragen stellen en tot God klagen. Dan kan het een tijd van vernieuwing en verdieping worden. We gaan vragen stellen: Hoe komt het dat mensen het geloof hebben losgelaten? Wat is er misgegaan in theologie, in preken, in ons spreken over God?
Mensen die nog wel naar de kerk gaan en horen over vergeving van zonden en het kruis, vragen zich af: “Wat heeft dat met mijn leven te maken?” Zij seculariseren innerlijk: “In de kerk geloven ze het wel weer even, maar thuis als ze naar de televisie kijken, zijn ze het ook zo weer kwijt, want waar is God dan?”
De overdosis aan moderniteit maakt het moeilijk de dagelijkse kinderlijke omgang om God te bewaren. Alles wat ons overkomt, komt ons toe uit Zijn hand. Onderweg zijn we dit besef met elkaar kwijtgeraakt.
Modern wereldbeeld
Dr. Dekker: “We hebben een mooie samenleving met prachtige dingen. (–) Maar tegelijk is het een vreselijke samenleving, waarin God achter het behang is geplakt. Daar zijn onze kinderen het slachtoffer van, want zij pakken door alle stemmen om hen heen het geloof niet meer op. Daar heb ik intens verdriet over.” Maar de predikant wijst ons op de Christus, die weende over Jeruzalem. Hij ging ook voor die stad aan het kruis. Dat geldt ook voor onze geloofsafval. Dat mag ons hoop geven, want Hij is de Opgestane.
Deputaten kerkelijke eenheid GKv verdeeld over toenadering tot NGK
RD – 31-1-2017
Drie DKE-deputaten, de predikanten A. de Braak (St-Jansklooster) en J. Wesseling (Veenendaal) en br. N.M. Kramer (Capelle a/d IJssel) hebben in een minderheidsrapport verklaard dat de binding aan de Schrift en confessies op het spel staan bij de contacten met de NGK. Voordat wordt gesproken over verdere eenwording van GKv en NGK moet er duidelijkheid komen over de vraag hoe om te gaan met “concrete en voortgaande afwijking” van de gereformeerde belijdenisgeschriften.
Bovendien zeggen deze drie deputaten dat er sprake is van een "vervagende en verwarrende vermenging" van wat "kerkelijk eeuwenlang als gezond kerkelijk en gereformeerd is gezien en om die reden vorm heeft gekregen in kerkelijke regelgeving enerzijds en wat zich incidenteel op plaatselijk of individueel niveau voordoet".
Aanvullend rapport DKE – digitaal te downloaden – januari 2017
In een 25 bladzijden tellend aanvullend minderheidsrapport hebben deputaten ds. A. de Braak, br. N.M. Kramer en ds. J. Wesseling afstand genomen van het meerderheidsrapport van deputaten kerkelijke eenheid (DKE). Zij beschrijven de Aanloop naar dit rapport voor de komende synode van Meppel en beschrijven vervolgens de recente gebeurtenissen vanaf de synode van Zwolle (2008). De route gaat via Harderwijk (2011) en Ede (2014) naar Meppel (2017).
In de Aanloop (blz. 3) wordt verwezen naar het verschil van inzicht en gevoelen dat binnen DKE bestaat.
Vier vragen komen naar voren:
- Hebben in de loop der jaren deputaten de opdrachten naar behoren uitgevoerd?
- Is een regeling voor plaatselijk contact en samenwerking met NGK niet prematuur?
- Zijn voorgestelde stappen niet meer gebaseerd op 'wishful thinking' dan kerkelijk zorgvuldig?
- Hoe functioneert de binding aan de belijdenis in de praktijk?
Hoewel de verschillen deels werden genoemd in het 'grote' rapport, bleef de tegenargumentatie toch bij tijd en wijle buiten beeld. Formuleringen waren en zijn niet altijd helder, waren voor meerdere uitleg vatbaar en soms waren ze verhullend. GS-Meppel zal ook nog met de uitleg van deputaten van de vorige synodebesluiten moeten instemmen.
Verder werd in reactie op bezwaren vanuit de kerken helaas voorbijgegaan aan die bezwaren, terwijl wel naar gezamenlijke overeenstemming over de belijdenis werd verwezen.
De drie deputaten beogen met dit aanvullende rapport meer helderheid te scheppen.
Zij zijn bezorgd niet alleen over de eenheid met andere kerken, maar ook over de eensgezindheid en loyaliteit binnen de vrijgemaakte kerken zelf. Zij wensen bezinning over de vraag waar de kerken staan en waar ze uiteindelijk voor wíllen staan.
In het 'grote' rapport signaleert de meerderheid van deputaten dat het in de kerken gaat ontbreken aan een hartelijke en doorleefde binding aan de gereformeerde belijdenis. Maar opvallend is dat zij de vraagstelling uit de 'Open brief', die in de zestiger jaren veelvuldig is geanalyseerd en ook bestreden, zich nu eigen lijken te hebben gemaakt. Waar de synode van Zwolle dat nog bestempelde als een 'hindernis' voor kerkelijke eenheid, is het nu het spoor geworden waarop de meerderheid van deputaten zich beweegt.
De benadering in het rapport zal volgens de drie deputaten gaan leiden tot een relativering van de inhoud van de gereformeerde confessie (zijnde niet-fundamenteel), maar daardoor ook tot een verslapping van de eensgezindheid van de kerken en een vorm van leervrijheid, die zo gemakkelijk kan ontstaan. Door het verhullend spreken komen we in de mist terecht. (blz. 19 Aanvullend Rapport)
Al sinds 2006 blijven twee belangrijke gesprekspunten over (blz. 3 Aanvullend Rapport):
- de wijze waarop de binding aan de belijdenis gestalte krijgt;
- hoe om te gaan met concrete en voortgaande afwijking van de belijdenis vanwege de kaders waarin de ondertekening bij de NGK functioneert, alsmede het onderscheid tussen Christus als het fundament en zaken in de belijdenis die het fundament niet raken.
"Zullen de kerken in Meppel vasthouden aan deze door Zwolle en Harderwijk aangereikte gesprekspunten, in lijn met eerdere synoden, dat de verblijdende overeenstemming over de belijdenis en de positieve ontwikkelingen daarna nog steeds geen uitsluitsel geven over de kaders waarin de ondertekening bij de NGK staat, noch voor de manier waarop in het verleden het onderscheid tussen Christus als het fundament en zaken in de belijdenis die het fundament niet raken werd gebruikt. Of zullen zij dat spoor verlaten door dat van minder of geen belang meer te achten om kerkelijke eenheid aan te gaan?"
(vraag 4, blz. 24 Aanvullend Rapport)
Kort commentaar:
We zijn blij met dit duidelijke aanvullende rapport. Het geeft goed aan waar het 'grote' rapport de mist ingaat.